Opvallende karretjes. Dat zijn het. De Topstone modellen van Cannondale. Specifieke gravelfietsen. Cannondale levert ze in aluminium, in carbon, er zijn er met achtervering, met achtervering èn voorvering. En er zijn modellen met elektrische ondersteuning, zoals deze Topstone Neo Carbon 2.

Foto’s: Edwin Haan

Cijfers & letters

Cannondale geeft haar modellen een naam mee. In het geval van de Gravel is dat Topstone. Naast de naam staat dan een cijfer: hoe lager, hoe luxer. Een ‘1’ is duurder en beter afgemonteerd dan een ‘5’. En de term Neo? Alles wat elektrisch ondersteund wordt heet dan ook nog eens Neo. In het geval van de Topstone: Neo (E), Carbon ( het framemateriaal) 2 (bijna 1; die heeft een Lefty, 1X12 eTap AXS en kost € 8999,-… ) en Black Pearl is de uitsmijter. Dat slaat uiteraard op de zwarte kleur, maar is ook deels een gebbetje. Humor hebben ze altijd wel gehad bij de Amerikanen: die humor is vaak een deel van de marketing trouwens… Hoe dan ook: € 6299,- kost de fiets. Ja, dat is even schrikken.

GRX afmontage

Het gebruikte framemateriaal is zogenaamd ‘BallisTec’ carbon. Oversized uiteraard. De bovenbuis loopt flink af, halverwege bij de staande buis is een ‘verbinding’ met de liggende achtervork, de voorvork is recht en er is een stevige onderbuis. Zo op een afstandje lijkt het een ‘gewone’ racefiets. Maar in de onderbuis huist een accu en goed zichtbaar bij het bracket het extraatje: een Bosch motor. Een Performance Line CX, de 500 watt accu zit dus in de onderbuis, op het stuur huist een Kiox display. Vier standen: eco, tour, sport en turbo.

Meer ondersteuning (+) en minder (-) gaat via en aparte ‘schakelaar’ links naast de stuurpen. Deze Topstone heeft een 11-speed Shimano GRX aandrijving met FSA 46/30, 11/34 achter, 160 mm schijven, steekassen en met 37 mm WTB Riddler banden om de WTB wielen. In een maat L weegt de fiets compleet 14,00 kilo (er zijn vier maten). Het frame heeft een staande en liggende buis van respectievelijk 50 en 56 cm, een balhoofdhoek van 71°, zithoek 74°, wielbasis van 1057 en een stack en reach van respectievelijk 610 en 394. Je zit bijna als een cowboy op zijn paard. Losjes op het zadel, benen langs de flanken, je handen op het flink brede stuur. Diep zitten? Nou nee, dat is niet de bedoeling van dit model hè.

Rondje Brabants gravel

Hoewel bij de promo van de Topstone modellen duidelijk is dat de Amerikanen de heuvels in de VS zijn ingetrokken -en daar dan ook optimaal gebruik van hebben gemaakt – kunnen wij voorlopig alleen maar dromen van echte buitenlandse tripjes. Trouwens, ook als alles wel weer kan dan is het toch ook zaak dat de fiets die je koopt ook ‘gewoon’ gebruikt kan worden waar je woont. Zeker als je een bak geld uitgeeft… En Gravel? Zeg het maar. Daar is geen absolute omschrijving van. In ieder geval ‘weinig asfalt, veel onverhard’. Zoiets. Op 30 mei rijden we een rondje vanuit Veldhoven. Een GPX-route als verkenning van een Strade Brabantia op 6 september. 77 kilometer. Eind mei=al weken droog=klapzand. Nee, geen echt ABN woord, maar laten we het zo zeggen: klapzand is erg fijn zand, zo tegen stof aan. Prima voor in een zandbak. Over de route binnenkort meer info, nu naar de fiets.

Black Pearl

Black Pearl? Ken je de scene in Pirates of the Carribean Dead Man’s Chest waar Johny Depp redelijk aan het hallucineren is rond de op het strand vastgelopen Black Pearl? Dat wilden we zien te voorkomen. Nou had die Black Pearl geen motortje, maar deze wel. Om niet te rolbevestigend te werk te gaan hebben we de Topstone aan een extra fitte ‘fitgirl’ gegeven. Die rijdt ons -bij wijze van spreken- ook nog wel zoek op een driewieler.

Meteen maar naar het eindresultaat. ‘Het viel niet tegen’. Dat klinkt wat zuinigjes, maar iedere fietser die een sportieve e-bike ziet reageert vanuit een gevoel van ‘wat weegt dat, dat heb ik toch niet nodig, die dingen zijn alleen voor oude mensen en ze gaan ook nog eens snel kapot’. Nou, na een rit van ruim 3,5 uur over 77 kilometer zat er nog 72 % aan voorraad in de accu. Dat is mooi; tussen de 100 en 125 km op een accu moet makkelijk kunnen. Een dikke plus! Waar kwam de Topstone het best tot zijn recht? ‘Eigenlijk vooral in de stukken met los zand. Als je dan rond de 15 km per uur rijdt en dreigt stil te vallen (denk: Black Pearl) dan helpt de motor snelheid te houden. Ook van het hogere gewicht heb je al ‘gravellend’ weinig last. Ook al omdat het zwaartepunt laag licht en de motor en accu dicht bij elkaar zitten. Ook geen enkel probleem in het losse zand. Tuurlijk gaat die dan een beetje schuiven, maar dat lag aan de banden’.

De samenwerking tussen accu en schakelen was soms een dingetje. ‘Je kunt dan wel een extra stand opzoeken, maar door op tijd op te schakelen naar een lichtere versnelling red je het ook wel’. Voor (en na)deel: de schakelaar zit zo geplaatst dat je wel even je linkerhand van de hendel moet halen om extra ondersteuning te regelen. Dat is al zwalkend door mul zand niet altijd even makkelijk gedaan. Op tijd inschatten welke modus je wilt gebruiken is dus het devies. Of dus een tandje lichter schakelen en wat minder snel gaan.

Nu is het ook zo: de motor ondersteunt tot 25 kilometer per uur. Op de teller is dat 27 km per uur trouwens, maar daar gaat het niet om. Rij je harder dan schakelt de motor vanzelf uit. Eerlijk gezegd gingen er nogal wat stukken harder dan 25 per uur. En ook dat viel onze tester niet tegen. ‘Je merkte als je eenmaal op gang bent niet van het feit dat de motor stopt. Je rijdt gewoon dóór. Als de massa eenmaal op gang is, blijft ie wel doorrollen. Daar helpen de dikke soepele banden ook aan mee.  Er is wel een duidelijk verschil tussen pakweg Eco en Sport. Druk je op de + knop dan voel je echt een extra boost. Geluid? ‘Ja, je hoort wat onder je, maar zo offroad viel dat reuze mee. Je jaagt er niemand mee weg’.

+ en –

De dikke ‘plus’ van een e-Gravel bestaat vooral uit het steuntje in de rug. Stilvallen is geen optie. Daar heb je op twee fronten plezier van. Zoals al genoemd, in mul zand. Maar ook op steile klimmen met losse ondergrond. Als je daar gaat staan ivm de steilte raak je grip kwijt. Met een e-gravelbike in de turbo stand kun je gewoon blijven zitten en heb je wel voldoende grip om fietsend boven te komen. In Nederland kom je weinig tracks uit die laatste categorie tegen. Vorig jaar bij een test van de Look e-gravelbike ondervonden we dit voordeel aan den lijve.

De minpunten dan. Vooral theoretisch: het gedoe rond accu-inhoud (heb ik voldoende sap om de finish te halen?), gewicht en ondersteuning. Maar eerlijk gezegd: bij de luxe Topstone zijn die er nauwelijks. Een volle accu en slim met de ondersteuning omgaan zorgt voor tientallen ‘stressvrije’ kilometers. Uiteraard loopt die accu sneller leeg op sterk geaccidenteerd terrein dan op ons vlakke ‘Brabant-rondje’. De Topstone voelt als een zeer degelijke fiets. Logisch, met zo’n oversized frame, steekassen en 37 mm banden. 40mm past ook nog!

En de KingPin? Daar hebben we het helemaal nog niet over gehad. Er zit een scharnierpunt tussen staande buis en staande achtervork en de bedoeling is dat als je over zwaar terrein rijdt het achterframe wat inveert. Tot zo’n 30 mm. Nou, eerlijk gezegd: 30 mm veerweg merk je nauwelijks op Nederlandse gravelpaden. Leuk bedacht allemaal, maar het tunen van banden levert bij ons meer op. Je kunt ook nog 650 B wielen steken met flinke ‘48’ banden. Overigens: het kan ook geen kwaad dat KingPin. En als we straks weer naar het buitenland kunnen en op paden rijden waar je echt flinke klappen te verduren krijgt, dan heeft het ongetwijfeld zijn nut.

Serieus?

Voor wie? Voor iedereen die een serieuze gravelracer zoekt. Want in de essentie is de Topstone Neo Carbon natuurlijk een gravelfiets. Het is geen e-bike ‘verkleed’ als gravel. Off-road kun je er heel veel lol mee hebben. Ja, de fiets weegt zo’n 40% meer dan een Topstone zonder motor, maar in het terrein merk je weinig van het hogere gewicht. Of je de ondersteuning nodig hebt -of gewoon wilt- kun je zelf het beste bepalen. Prijzig is de fiets natuurlijk wel; de Neo 4 met 10-speed GRX en een iets eenvoudigere afmontage kost zo’n 1700 euro minder.

Meer info: cannondale.com