Bij het wielrennen word je prestatie in zeer belangrijke mate bepaald door je Anaerobe Drempel Vermogen (ADV). De ADV is gedefinieerd als het vermogen dat je gedurende een uur vol kunt houden en wordt uitgedrukt in Watt per kg lichaamsgewicht. Dit komt in de praktijk overeen met een inspanning, waarbij nog net geen accumulatie van lactaat (melkzuur) in je spieren gaat optreden. Op het niveau van de ADV gebruiken je spieren dus vooral de aerobe systemen met glycogeen en vetzuren als brandstof. In de praktijk is bij de ADV het aandeel van de glycogeenverbranding in de orde van 74% en het aandeel van de vetverbranding in de orde van 26%. In de Engelstalige literatuur wordt de ADV ook wel aangeduid als Functional Threshold Power of FTP (ook in Watt/kg).
Hoe wordt de ADV bepaald?Dankzij de moderne vermogensmeters kan de ADV zowel in het veld als in het laboratorium bepaald worden. Een probleem is wel dat het voor velen lastig is om 1 uur voluit te gaan. In feite komt dit neer op een wedstrijdtijdrit over ongeveer 40-50 km. Dat doe je niet zomaar in de training en ook zelden in de wedstrijd. Gelukkig kan de ADV ook ingeschat worden met het vermogen dat je gedurende een kortere tijd kunt volhouden. Zoals we later zullen aantonen geldt bijvoorbeeld dat de ADV gelijk is aan het 0,93 x het vermogen (in Watt/kg) dat je gedurende 20 minuten kunt volhouden of 0,88x het vermogen gedurende 10 minuten. Een test van 10 of 20 minuten maximale inspanning is goed in te passen in de meeste trainingsschema’s. In het veld kan dat bijvoorbeeld mooi gecombineerd worden met een klimtraining in de bergen. In het laboratorium (bijvoorbeeld bij een Sport Medisch Adviescentrum) kan het gecombineerd worden met aanvullende tests en metingen als zuurstofverbruik en lactaatproductie, waardoor een meer volledig inzicht wordt verkregen in je conditie en prestatievermogen.
Waar is de ADV van afhankelijk?De ADV is afhankelijk van dezelfde factoren als de VO2 max, namelijk:
- Aanleg (if you want to be a great runner or biker, choose your parents carefully)
- Geslacht (mannen hebben een circa 10-15% hogere ADV dan vrouwen)
- Leeftijd (de ADV neemt met circa 0,5-1,0% per jaar af na je 35ste)
- Training (ADV kan circa 5-25% stijgen door training)
- Gewicht (ADV is omgekeerd evenredig met het gewicht; afvallen leidt tot hogere ADV)
De ADV van de wereldkampioenen bij hardlopen en de wereldtoppers bij het wielrennen ligt in de orde van 6,4 Watt/kg, zoals we in een later stukje zullen zien. Toppers als Merckx, Froome en Nibali hebben deze waarden bereikt door een combinatie van hun aangeboren talent en jarenlange training. De onderstaande tabel geeft een overzicht van de waarden die in de praktijk voorkomen, op basis van de Power Profiles van Andrew Coggan. Normale waarden voor jonge mannen zijn 3,1-4,2 en voor jonge vrouwen 2,6-3,6 Watt/kg. Ook met de meest fanatieke training kunnen gewone mensen dus nooit de waarden van Merckx en Nibali bereiken.
Wat is de relatie tussen je ADV en je prestaties bij wielrennen?
Je ADV is van groot belang voor je prestaties bij het wielrennen. We kunnen dit heel eenvoudig aantonen voor beklimmingen in de bergen. Hier geldt namelijk dat de klimtijd omgekeerd evenredig is met de ADV, zie de box.
Het bovenstaande voorbeeld geldt voor de beklimming van de Alpe d’Huez (hoogteverschil 1118 meter, 8,1%, 13,2 km lengte) door onze hypothetische renner Snelle Eddy (ADV = 4 Watt/kg). In het voorbeeld zijn de invloed van het gewicht van de fiets en ook de verliezen door de rolweerstand, luchtweerstand en mechanische weerstand verwaarloosd. In bijgaande figuur hebben we deze verliezen voor het gemak even op 30% gesteld.
We zien in de figuur dat wereldtoppers met een ADV van 6,4 Watt/kg de Alpe d’Huez in theorie kunnen beklimmen in 35 minuten en 34 seconden. Dit is wat minder dan het record van Pantani (37:35), maar de tijd van Pantani is opgenomen inclusief de vlakke aanloop naar de klim (totale lengte 14,45 km in plaats van 13,2 km). In een later artikel zullen we laten zien hoe de exacte berekening kan worden gemaakt, waarin de weerstandsverliezen en het gewicht van de fiets wel worden meegenomen. Dat is eveneens gedaan bij onze calculatoren op www.hetgeheimvanwielrennen.nl.Hier geven we ter illustratie alvast nog het voorbeeld van de berekening van de klimsnelheid uit de ADV.
Je kunt de invloed van alle factoren op je eigen prestaties berekenen met onze calculatoren op
www.hetgeheimvanwielrennen.nl. Daar kun je ook ons boek bestellen.
Hans van Dijk, Ron van Megen en Guido Vroemen