Toen ik de fiets in 2015 bij het maken van een item voor de Fiets Koopgids op de zolder van Eric Boelen in Neerkant spotte had ik nog nooit van Garlatti gehoord. De speciale lichtblauwe lak met de donkere decals zag er heel aantrekkelijk uit. Er was toen meer te doen, dus liet ik het maar zo. Een paar jaar later haal ik de fiets tóch op.

Foto’s: Remco Veurink

De Garlatti is een Italiaanse racer uit 1978. Emilio Garlatti begon in 1909 in San Vito al Tagliamento. Hij maakte vooral stadsfietsen, maar later startte hij met Industria Velocipedi Emiliana Sala in Parma. Zoon Alvise volgde hem op en maakte naast de Garlatti ook Wander- fietsen. In 2003 stopte men het produceren van fietsen, maar er is nu nog steeds een Garlatti- winkel in San Vito. Garlatti heeft nooit de status bereikt van een Colnago, Pinarello of Cinelli, maar dat was destijds ook niet de opzet van de familie Garlatti. De lires werden verdiend met allerlei typen fietsen, waaronder bici da corsa.
Deze Ives Corsa is van staal – uiteraard. De Zeta-buizenset komt van Columbus. Alle buizen zijn rond, de onderbuis heeft een diameter van 28,6 millimeter, de bovenbuis van 25,8 millimeter.

De buizen zijn verbonden door lugs, verbindingen waar de buizen werden ingeschoven, waarna alles werd gesoldeerd. Die lugs zie je bij de overgangen: balhoofdbuis, staande en bovenbuis, onderbuis. Je ziet dit ook bij de achtervorken. Kenmerkend: de vorkkroon, de lugs bij de balhoofdbuis en de achterpatten zijn verchroomd. Dat is aan de ene kant optisch, aan de andere kant – bij de patten – is het chroom harder dan lak – dan blijft het langer mooi. Columbus Zeta was een buizenset van zogenaamd plain staal. Hadden de duurdere – en lichtere – sets buizen met variabele diktes, de Zeta-buizen hebben een dikte van 0,9 millimeter. Een buizenset weegt zo al snel 2500 gram.

Schenk Rijwielhandel

Hoe kwam deze fiets terecht op een zolder in Neerkant? Verzamelaar van klassieke stalen racers Eric Boelen heeft het frame in 2008 op een beurs gekocht van iemand uit de buurt van Haarlem. Helemaal nieuw, New Old Stock (NOS) wordt dat genoemd. Eric is niet de kleinste, dus is het niet altijd evident om een fiets in zijn maat te vinden. In Nederland is er naar wij weten nooit een echte importeur geweest. Toch zijn er frames in ons land leverbaar geweest, met name in het westen.
Dit frame is ooit via Schenk Rijwielhandel in Nederland gekomen. Die waren gevestigd in Overveen, Zandvoorterpad 1. Er begon niet meteen een belletje te rinkelen, maar toen ik via Google Maps het adres achterhaalde dwaalden mijn gedachten onwillekeurig af naar halverwege de jaren 70. Ik woonde toen in Santpoort en had een afwasbaantje in Kraantje Lek, een bekende uitspanning. Per dag verdiende ik 12,50 gulden. En elke keer als ik op mijn stadsfiets met 3-speed Sturmey Archer naar mijn werkplek trapte, stopte ik even bij de etalage van Schenk. Daar, in de meest fantasieloze setting die ik ooit heb gezien, hingen frames van RIH, Gazelle en Garlatti. Naast de tentoongestelde Campagnolo-onderdelen, keurig in de oorspronkelijke verpakking, deksel eraf zodat je precies kon zien wat het was.

De werkplaats ben ik nooit binnengegaan. Ik had toch niet genoeg geld… Schenk zit er niet meer, er is nu een ander bedrijf gevestigd. Eric bouwde de Ives Corsa op met bij die tijd passende onderdelen: Campagnolo, Cinelli en Universal. De inbouwbreedte achter is 120 millimeter, dus daar past alleen een 5-speed in.

Uitdaging

Ondanks de ruim 10 kilo die de fiets weegt heb je in het begin het idee dat je niks onder je hebt. Wij zijn nou eenmaal gewend aan meer ‘vlees’. En neem dat gladde Benotto-stuurlint. Hetzelfde type lint waar Johan van der Velde op uitgleed en Joop Zoetemelk ten val bracht in de Tour van 1980. Dit soort gedachten heb je constant met zo’n fiets… Je kunt natuurlijk klikpedalen monteren, aero remhendels en een ander stuurlintje… Maar het is zonde om zo’n fiets om te bouwen.

Een bocht insturen kan met gemak; de geometrie en de bouw zijn niet veel anders als nu. Onze racefietsen zijn schatplichtig aan dit soort fietsen. Als je eenmaal in de voethaken zit en je handen op de smalle remhendels hebt gepositioneerd kun je de weg op. Dat is even anders dan inklikken. Eng is het. Trouwens, als je moet stoppen bij een verkeerslicht, dan moet je op tijd beginnen met remmen. Ook het schakelen is een uitdaging. Maar dat leer je allemaal onderweg. Zoek een rustig weggetje op en gaan. Gewoon, lekker rijden. Net als vroeger. En zo’n blauwe Italiaan is anno 2020 betaalbaar. Zo compleet kost de fiets rond de 1000 euro.