Welke fietskleding op de MTB?

Als je een nieuwkomer bent op MTB-gebied kan het wat verwarrend zijn wat voor fietskleding je ‘hoort’ te dragen tijdens het offroaden. Ga een kwartiertje langs een van de vele MTB-routes in ons land staan en je ziet van alles voorbij komen: strakke fietskleding zoals je die ook op de weg ziet en loszittende korte broeken en dito shirts. Hetzelfde geldt voor helmen, heb je er eentje met of zonder zonnevizier nodig? En dan hebben we de discussie over klikpedalen nog niet eens genoemd.

Laten we vooropstellen dat er qua kleding niet echt een goed of fout is. Je moet vooral dragen waar je je lekker in voelt. Zeker als je net begint met mountainbiken is het prima om gewoon te gebruiken wat je al hebt aan fiets- of sportkleding, al zijn een goede fietsbroek en een passende helm natuurlijk wel belangrijk.

Mountainbiken is grofweg onder te verdelen in vier categorieën: cross country, trail, enduro en downhill. Elke tak van sport heeft ook zijn eigen kleding, maar kijk je naar de profs, dan kun je het versimpelen naar strakke lycra fietskleding voor cross country en meer loszittende MTB-kleding bij de andere categorieën. Hoe uitdagender het terrein waarop gefietst wordt, de meer bescherming mountainbikers doorgaans dragen.

Wat voor fietsbroek op de MTB?

Een goede fietsbroek met binnenvoering of zeem is ook op de mountainbike heel belangrijk. Laat je dan ook niet misleiden door de loszittende shorts die je veel ziet, daaronder dragen MTB’ers doorgaans een strakke fietsbroek. Die wordt ook wel binnenbroek, liner of base layer genoemd.

Veel van die shorts zijn gemaakt van duurzame materialen, die niet meteen scheuren als je valt of door dichte begroeiing rijdt. Daarnaast is de stof vaak waterafstotend, zodat je billen niet doorweekt raken door opspattende modder en nattigheid. Natuurlijk zijn er ook lange MTB-broeken, vaak ‘pants’ genoemd, die je eveneens over een binnenbroek draagt. Bij de meer extreme MTB-disciplines, zoals downhill worden sowieso vaak lange broeken gedragen, in combinatie met kniebeschermers.

Cross country-rijders dragen veelal gewoon dezelfde strakke fietskleding en dus ook fietsbroeken als wielrenners. Mocht je die sowieso al in de kast hebben hangen, dan kun je die ook prima dragen op een trail- of enduro-mountainbike of gebruiken als binnenbroek.

Wat is er anders aan een mountainbike-fietsshirt?

Een strake lycra jersey bovenop een loszittende korte broek is natuurlijk geen gezicht, de ‘MTB-mode’ schrijft dan ook wijder vallende shirts voor, liefst met hippe prints en patronen. Deze hebben in tegenstelling tot wielrenshirts geen vakjes op de rug. Veel mountainbikers dragen daarom een klein rugzakje of gebruiken een framebag/zadeltas voor wat gereedschap, eten en een plaksetje.

Veel mountainbikeshirts lijken op gewone (sport)shirts, maar zijn van een lichte, ademende en sterke stof. Daaronder draag je bij voorkeur een strakzittend ondershirt of hemd dat vocht afvoert of je romp juist iets warmer houdt bij kouder weer. Het voorkomt bovendien dat je fietsshirt aan je lijf gaat plakken.

Uiteraard is er ook langere en warmere mountainbike fietskleding en deze shirts en jasjes vallen eveneens losser dan wielrenkleding. Bedenk dat MTB-trails nog dagen na flinke regenbuien er modderig en nat bij kunnen liggen en een waterafstotend jasje ook bij droog weer best lekker kan zijn.

Heb je een andere fietshelm nodig voor mountainbiken?

Draag altijd een helm! Klinkt misschien logisch, maar helaas zien we nog steeds mountainbikers zonder helm. Niemand gaat van huis met het plan om te vallen, maar zeker tijdens het MTB’en zit een val in een klein hoekje en kunnen de gevolgen zonder helm enorm zijn. Dat gezegd hebbende, laten we eens kijken naar het verschil tussen een MTB-helm en een racefiets-helm.

Een speciale mountainbikehelm herken je direct aan de zonneklep, al kun je die meestal ook loshalen. Belangrijker nog is dat een MTB-helm een groter deel van je hoofd beschermt, met name aan de achterkant. Op een racefiets zul je niet snel op je achterhoofd vallen, maar op een uitdagende trail is dat risico veel groter. Het dragen van een speciale mountainbikehelm is dus zeker aan te raden, zeker als beginner. Met mountainbiken is het immers niet de vraag of je gaat vallen, maar waarneer je valt.

Wederom zijn het de cross country-prof’s die de uitzondering op de regel zijn, zij dragen doorgaans racefietshelmen. Het tegenovergestelde zijn de Enduro- en Down Hill-mountainbikers, die gebruiken zogenaamde full face helmen. Dat zijn helmen met een vast kinstuk, zoals bij een motorfietshelm, voor extra bescherming van het gezicht bij een valpartij.

Downhill helm — *Downhillers, zoals Specialized Gravity-rijder en zesvoudig wereldkampion Loïc Bruni dragen een full face helmet voor optimale bescherming.*

MIPS en andere rotatiebescherming in een fietshelm

Een helm heeft een harde buitenschaal en een zachte schuimlaag aan de binnenkant om klappen te absorberen. Steeds meer helmen hebben nog een extra beschermlaag. Bij een val geeft die je hoofd de ruimte om een klein beetje te draaien in de helm. Dat vermindert de kans op hersenletsel aanzienlijk en daarom zouden we een helm met zo’n extra voorziening zeker aanraden. Bekendst is MIPS, dat door veel verschillende helmmerken wordt gebruikt. Er zijn ook merken met een eigen systeem, zoals WaveCel van Trek/Bontrager en Spin van POC.

Crashsensoren: handig op de MTB-trails!

Een andere, recente nieuwe veiligheidsvoorziening is de crash-detectiesensor. Dat is een klein apparaatje op je helm dat een harde klap kan registreren. In dat geval zal het apparaat een signaal laten horen, waarbij je eerst nog enkele ogenblikken hebt om op de ‘ik ben ok’-knop te drukken voordat een noodbericht en je GPS-locatie worden verstuurd naar vooraf ingestelde noodcontacten

De bekendste voorbeelden zijn de ANGi-sensor van Specialized en de Tocsen van Uvex. Bij beide merken kun je helmen kopen waar de sensor in zit, maar ze bieden ze ook los aan voor gebruik op andere helmen. Beide werken middels een koppeling met je smartphone, dus het is wellicht niet het beste idee om je telefoon achterin je jersey te dragen. Als die bij je val kapot gaat, dan heb je precies niks aan je sensor.

MTB-handschoenen

Veel mountainbikers dragen altijd lange handschoenen, daar waar veel wielrenners bij warmer weer fietshandschoenen zonder vingers dragen. Niet zonder reden, want met de brede mountainbikesturen van tegenwoordig is een plant, tak of boom snel geraakt en dan is wat extra bescherming zeer welkom. Ze zijn er voor alle weersomstandigheden, van dun en ademend tot dik gevoerd en waterafstotend. Wat ze allemaal hebben is een extra stroeve binnenkant, zodat je goede grip hebt op je stuur. Overigens zijn er ook MTB’ers die zweren bij blote handen, voor een ongefilterd stuurgevoel.

Mountainbikeschoenen

Misschien wel het belangrijkste twistpunt in de MTB-wereld: wel of geen klikpedalen. Sommige rijders zweren bij platformpedalen (ook wel flat pedals genoemd), anderen willen juist niets anders dan ingeklikt zijn. Voor beide valt dan ook wat te zeggen. Het grote voordeel van conventionele pedalen is dat je je voeten vrij kunt verplaatsen op de pedalen voor een optimale balans, bijvoorbeeld tijdens sprongen. Ook een voet uitsteken in een glibberige bocht of bij een moeilijke klim is een stuk eenvoudiger.

Fietsen met klikpedalen is -zeker bij hogere snelheden- efficiënter. Je kunt immers ook kracht leveren in de opwaartse beweging. Het geeft ook vertrouwen dat je voeten vast zitten, ze zullen niet zomaar van de pedalen schieten bij een flinke hobbel of sprong.

MTB-schoenen voor klikpedalen

MTB Fietsschoenen — *Beide MTB-schoenen kunnen met schoenplaatjes gebruikt worden, de Giro-schoenen rechts zijn ook geschikt voor platformpedalen.*

Het soort fietsschoen dat je draagt is uiteraard afhankelijk van het soort pedalen dat jouw voorkeur heeft. Voor klikpedalen zijn er speciale MTB-fietsschoenen. In vergelijking met wielrenschoenen hebben ze veel meer profiel, waar de kleine schoenplaatjes verzonken inliggen. Je kunt dus veel beter lopen op MTB-schoenen dan op wielrenschoenen. Daarnaast kunt je sommige modellen ook prima gebruiken op platformpedalen. Vrijwel alle mountainbikeschoenen zijn geschikt voor Shimano SPD-plaatjes of Crankbrothers-schoenplaatjes. Beide maken gebruik van hetzelfde tweegats bevestigingssysteem.

Lees ook

SPD-pedalen en plaatjes afstellen, zo doe je dat

14 september 2020 - Fietsonderdelen

MTB-schoenen voor platformpedalen

MTB-schoenen voor platformpedalen lijken nog meer op gewone (sport)schoenen en hebben geen mogelijkheid om schoenplaatjes te monteren. Ze hebben stevige, dikke zolen met een speciaal profiel waarin de spikes van een mountainbikepedaal makkelijk in vast kunnen grijpen. Daarnaast zijn ze vaak extra sterk rondom de neus en veelal ook weersbestendig.

Tip: Er zijn mountainbikepedalen die zowel platform- als klikpedaal zijn, zoals de Crankbrothers Double Shot of de Shimano PD-EH500. Zo kun je beide soorten pedalen proberen of afwisselen, zonder dat je steeds van pedaal hoeft te wisselen. Zeker als je zulke pedalen combineert met mountainbikeschoenen die geschikt zijn voor zowel schoenplaatjes als platte pedalen.