We kunnen nog zo kritisch zijn of een eigen mening hebben, maar sommige fietsen dwingen gewoon een bepaalde opinie af. Zo kunnen we nu al stellen dat deze test positief zal uitvallen: deze fiets won namelijk op het WK gravel in Italië. Het gaat om de Canyon Grail.
Bij het WK gravel vlogen zowel de Canyon Grail als de Merida Silex officieel nog onder de radar. Hoewel, dat klopt niet helemaal: de Grail kwam al als eerste over de finish in de beroemde – of beruchte – Unbound Gravel en was een dag voor het WK ook al het snelst in de gravelrace van de Roc d’Azur. Niewiadoma won er het WK mee. De Silex zagen we wél pas voor het eerst in actie op het WK, om precies te zijn onder de derrière van daalkoning Matej Mohorič. Meteen raak!
Beide fietsen zijn toe aan hun tweede generatie en zijn ten opzichte van de eerste generatie flink veranderd. Nog een overeenkomst: beide merken sprongen al vroeg op de graveltrein – een trein die al jaren flink doordendert, maar waarvan de bestemming zeker in de beginjaren erg ongewis was. Zou de sport zich meer en meer richting het racen ontwikkelen, of toch richting avontuur en lange tochten? Sterft de gravelbike dezelfde dood als de fatbike, of wordt het de nieuwe racefiets?
Een half decennium geleden was het antwoord op deze vragen nog volledig onbekend en daarom werden zowel de Silex (2017) als de Grail (2018) neergezet als do-it-all-fiets. Relaxte bikepackers, doorsnee gravelaars, fanatieke doorpezers, racers; íedereen moest ermee uit de voeten kunnen. Nu, jaren verder, is er meer differentiatie en worden gravelbikes specifieker. Deze twee exemplaren blijken vliegensvlug te zijn, al is dat deels niet eens bewust. We testen hóe snel precies.
Canyon Grail CFR Di2
De vorige generatie Grail baarde opzien met een eigenaardig dubbeldekkerstuur waarvan we bij de introductie eigenlijk al wisten dat het geen lang leven beschoren was. Canyon besefte dat blijkbaar ook, want deze nieuwe versie ziet er veel meer uit als een normale fiets – een heel snelle weliswaar. De Grail is een stuk eenvoudiger geworden, met rechte, vierkante buizen, een geïntegreerde kabelloop en een normaler (maar opnieuw opvallend) gevormd stuur. Voor de afmontage heeft Canyon louter betrouwbare componenten gekozen. Waar de Grizl – die andere, qua silhouet vergelijkbare gravelbike van Canyon – dienst moet doen als avonturenfiets, is de Grail duidelijk de prijzenpakker van het Duitse merk.
Handig vakje
Qua geometrie is het frame behoorlijk veranderd. De stack en reach zijn door het dubbeldekkerstuur lastig te vergelijken, maar in ieder geval is de balhoofdhoek een graad luier en de zitbuis een graad steiler geworden. De kabels lopen deels intern en komen het frame binnen via het balhoofd. Een heel diepe zit is daardoor lastig te realiseren, maar gelukkig is het stuur zodanig gevormd dat de beugels niet alleen een beetje naar buiten lopen (flare), maar ook wat naar beneden aflopen. Hierdoor zit je automatisch al wat sportiever.
De buisvormen komen regelrecht uit de framecatalogus van Canyon en leveren dankzij een bezoekje aan de windtunnel een kleine 10 watt winst op ten opzichte van de dubbeldekkerfiets. Op de buizen zitten de nodige nokjes, maar het geheel ziet er vooral heel clean en snel uit. Veel op en aan je frame binden voor een gravelkoers is al niet de bedoeling, maar dat hoeft bij de Grail zeker niet: boven de bidonhouder zit een eenvoudig te ontsluiten vakje met daarin een foedraal waarin je al je reservespullen kunt proppen. In het vakje kun je ook je pompje kwijt. Verder heeft Canyon extra boutjes onder de bovenbuis verstopt waaraan je een frametas kunt bevestigen – een optie waarop zelfs het framedesign speciaal is afgestemd. Het is allemaal erg fraai en doordacht.
Racefiets-stijf
Wanneer we aan de Cote d’Azur op pad gaan met de 8,3 kilo wegende CFR Di2-versie van de Grail voelen we al snel waarom dit een wedstrijdgerichte fiets is. Ooit leerde ik dat je bij framedesign kunt kiezen uit een aantal onderling verbonden parameters: stijfheid, comfort, gewicht en tegenwoordig ook aerodynamische efficiëntie. Heb je de zaken goed voor elkaar, dan kun je maximaal drie van deze parameters tot in de puntjes uitwerken. In dit geval is het comfort duidelijk geslachtofferd.
De fiets is voelbaar stijf, ‘racefiets-stijf’ zelfs, maar ook stug: het comfort zal vooral uit de banden moeten komen. Het maakt de Grail een fiets waarmee je vooral door wilt vlammen, de stijfheid en lichtvoetigheid wekken dat bekende gevoel op waardoor je een tandje bij móet schakelen. Het stuur, dat tegenwoordig weer vastgeschroefd zit op een standaard 1 1/8-passing, voelt prettig aan. De polsen liggen lekker aero op het ietwat eigenaardig aflopende gedeelte rond de shifters en de kabels lopen niet volledig door het stuur, waardoor aanpassingen relatief simpel door te voeren zijn.
Meer of minder asfalt of gravel, net wat je wilt. Snel gaat het sowieso: overal waar we met de Grail rijden, hebben we het gevoel vooruit te schieten. Dit komt voor een groot deel ook door Schwalbes G-One RS-banden waarmee de fiets standaard komt – de testwinnaars uit de idioot grote bandentest in onze Gravelgids. De bandjes bollen zó makkelijk dat je direct een racegevoel krijgt. Heb je gravelrace-aspiraties of houd je gewoon van doorkachelen, of zoek je een alternatief voor je crosser of ben je een hardcore wielrenner die de onverharde kant op wil? Dan is dit je ding.
Specificaties Canyon Grail CFR Di2
Pluspunten: voelt als een koersfiets en heeft een ‘normaal’ stuur
Minpunt: is niet de comfortabelste fiets
Prijs: €6999 compleet
Frame/voorvork: carbon/carbon vork
Gewicht: 8,3 kg
Groep: Shimano GRX 815 46-36, 11-34
Wielen: DT-Swiss GRC 1100
Banden: Schwalbe G-One RS Evo
Zadel en -pen: Fizik Terra Argo/Canyon Carbon
Stuur en – pen: Canyon Cockpit
Maten: 2XS t/m XL
Bekijk meer op de website van Canyon.