Wat doet een valpartij met een renner? Hoe gaan zij verder? Ervaringsdeskundige Maarten Tjallingii geeft tekst en uitleg over dit pijnlijke onderwerp.
Tekst: Maarten Tjallingii
Het was een intens voorjaar, met veel leed. Dat doet wat met me als wielerliefhebber. Vooral omdat ik het gevoel zo goed ken, de druk, de verwachtingen en de noodzaak om de kopmannen voorin te houden. Dus ik heb met verbazing naar Dwars door Vlaanderen gekeken, vanwege de opmerkelijke beslissing van Flanders Classics om de afdaling naar de Kanarieberg uit de Ronde van Vlaanderen te halen, maar diezelfde afdaling in Dwars door Vlaanderen wel te behouden.
Met alle gevolgen van dien voor Jasper Stuyven, Wout van Aert en Mads Pedersen. Dit is natuurlijk een persoonlijk drama maar heeft ook grote invloed op hun teams voor het vervolg van het voorjaar. Ze moeten zich herpositioneren, nieuwe strategieën bedenken. Met deze valpartij was ook de potentie voor een spannende Ronde en Parijs-Roubaix in één afdaling om zeep. We hebben daarna de dominantie van de ploeg van Mathieu van der Poel kunnen zien.
Tel hierbij op de val van Remco Evenepoel, Jonas Vingegaard en Primož Roglič in de Ronde van het Baskenland en de aderlating is voelbaar tot in juli. Zo hebben beslissingen over veiligheid, of beter gezegd ontbrekende beslissingen, verregaande invloed. En hoewel dit nog geen antwoord is wil ik, als voormalig renner, wel van de gelegenheid gebruik maken om aan te geven dat er iets moet gebeuren om dit in de toekomst te voorkomen. Want we willen kunnen genieten van koersen waarin de toppers zich met elkaar meten, en dat we met samengeknepen billen op de bank zitten omdat de koers zo spannend is – op een sportieve manier, niet vanwege de angst voor valpartijen. Ik wens alle betrokkenen een spoedig herstel toe en alle verantwoordelijken veel wijsheid in de te nemen beslissingen.
Acceptatie
Hoe nu verder voor de renners die in de kreukels liggen, en hun ploegen? Wat is de invloed van het fysieke malheur op het mentale welzijn? Er zijn wat dingen die je kunt doen om om te gaan met de situatie die zich voordoet. Acceptatie is nummer één. Alleen al de volgende quote uit het boek De edele kunst van not giving a f*ck van Mark Manson helpt hierbij: ‘Het verlangen naar positieve ervaringen is een negatieve ervaring. En het accepteren van negatieve ervaringen is een positieve ervaring.’
Je kunt de situatie niet veranderen, je kunt veranderen hoe je ermee omgaat. En accepteren dat frustratie en teleurstelling daar deel van uitmaken. Communiceer over wat je dwarszit, en gedeelde smart is halve smart. Hierin is een belangrijke rol weggelegd voor de ploegen. Als team hoor je er voor elkaar te zijn, ook als het tegenzit. Als onafhankelijk coach merk ik dat sporters me ook op deze momenten weten te vinden, ze bellen me om stoom af te blazen, te reflecteren en te heroriënteren.
Leermoment
Heb je de situatie geaccepteerd? Dan ben je klaar om jezelf de vraag stellen: hoe kan ik hier sterker uitkomen? Wat vertelt deze gebeurtenis me? En echt, elke ervaring is een leermoment, ook als je dit nog niet ziet. Op dit moment maak ik het van dichtbij mee. Mijn zoon is al maanden ziek, hij is geveld door het Epstein-Barr-virus. Zijn leven staat on hold, als 15-jarige zonder school, sport en sociaal leven, dat is niet wat je wenst voor je kind. En toch is er ook een leermoment, naast de teleurstelling en de onzekerheid. Dit is hét moment waarop hij nog beter naar zijn lichaam moet gaan luisteren. Wat is mijn grens? Wat kan ik aan? Ook al is het een bittere pil. En ik hoop dat hij dat in de toekomst, als dit allemaal achter de rug is, in zijn voordeel kan gaan gebruiken. Dat hij zichzelf nog beter heeft leren kennen.
Deze bewustwording is een belangrijk onderdeel van persoonlijke groei. En wanneer je dit als feedback gebruikt kun je gaan kijken naar je eigen aandeel in het verhaal. Waar had je nog invloed op de situatie? Hoe kun je hulpbronnen (je team) inzetten wanneer een vergelijkbare situatie zich voordoet? En dit is onderdeel van mijn werk als mental coach – samen bouwen aan nieuwe strategieën. Want ik ben ervan overtuigd dat je altijd een keuze hebt, hoe beperkt die ook lijkt.
Mijn spectaculaire val in de finale van de Tour Down Under in 2015 is een mooi voorbeeld hiervan. Ik kon de val niet terugdraaien, en kon ook niks met de punten die voor mijn fraaie salto werden gegeven op sociale media. Na de pijn en de frustratie stelde ik me eenmaal terug in Nederland de vraag: wat deed ik in deze World Tour-wedstrijd tijdens een massasprint aan kop van het peloton? Wat had ik daar te zoeken als niet-sprinter? Het antwoord was simpel: ik dacht ondanks mijn beperkte sprintkwaliteiten gemakkelijk wat punten te kunnen pakken omdat er weinig goede sprinters in de koers waren. Met de wel aanwezige B-sprinters werd het een chaotische sprint in een afdaling met meer dan 80 kilometer per uur. Het is nog een wonder dat ik volgende dag weer op de fiets kon stappen. Was dit mijn kwaliteit? Nee. Was dit mijn doel? Nee. Wat dit een groot risico? Ja. Een harde leerschool.
Als je in staat bent om het zo helder voor jezelf te stellen, wordt het makkelijk om een actie te koppelen aan je inzicht. Voor mij betekende dit dat ik nog beter nadacht over mijn doelen voor iedere koers – en of die bij mijn kwaliteiten pasten. De angst die ik opsloeg in mijn systeem, leerde ik gebruiken als raadgever. Ik werd alerter, ging weer verder voor me kijken en me beter positioneren. Stel nou dat je, na een val in een afdaling of tijdens een groepsrit, nog steeds met angst op de fiets zit, zoek dan iemand die je kan helpen dit vóór je te laten werken in plaats van tegen je. Dit hoeft niet meteen een EMDR-sessie te zijn, maar denk bijvoorbeeld aan een skills-sessie waarbij je je vaardigheden oefent.
