Anno 2024 is mountainbikelegende Nino Schurter iets minder dominant dan in zijn beste jaren. Maar hoe zit het met de Scott Spark waarop hij in zijn lange carriére vaak reed? We namen de proef op de som.
De eerste Scott Spark verscheen al in 2007, met als belangrijkste kenmerken een licht carbon frame, een single pivot-draaipunt en een gewicht van slechts 10,5 kilo. De veerweg achteraan was variabel: 0, 70 of 110 millimeter, bediend door de TwinLoc-shifter. De Spark was een XC-fiets en lichte trailbike ineen en daarmee toonde Scott een vooruitziende blik, de 26 inch bandjes daargelaten. Ene Nino Schurter werd in 2007 op deze fiets tweede op het WK crosscountry voor beloften.
In de jaren daarna wisselde hij zijn Spark af met de Scale, maar zeventien jaar later rijdt Nino – inmiddels erkend als grootste MTB’er aller tijden – nog steeds vooraan mee op zijn Spark RC, zij het wat minder dominant. Hoe zit dat eigenlijk met het huidige model Spark RC, dat inmiddels drie jaar op de markt is? Is de fiets nog even dominant als destijds? Met die vraag in gedachten ging ik Dutch offroad.
WORLD CUP
De Spark heeft een vrij smalle (74 centimeter) geïntegreerde cockpit die even fraai is als stevig. Links op het stuur zit de TwinLoc, de afstandsbediening waarmee je de drie standen van de vering aanstuurt. Eén van de drie hendels bedient de dropper. Over de vering gesproken: enkele niet-kenners vroegen mij of ik een dikke e-MTB aan het testen was, en met wat fantasie zou er in het massieve bracket inderdaad een motor verstopt kunnen zitten, maar daar zit de demper. Het carbon waarvan het frame is gemaakt is de HMX-variant, Nino rijdt op het lichtere HMX SL-frame. Laat je overigens niet (mis)leiden door de naamgeving ‘World Cup’, wat vooral een marketingdingetje is. World Cup klinkt sexy en dat verkoopt.
De profs hebben ook een volledig andere afmontage. Vanwege de dropper kan het (te) smalle 130 millimeter zadel niet lager worden gezet dan 735 millimeter, gemeten vanaf het hart van de trapas. Zorg er dus voor dat je goed weet wat je zadelhoogte is! Schakelen en remmen gaat met SRAM X0 Transmission en Level TLM.
Verder is de fiets uitgerust met een prima set carbon wielen. De demper heeft een dubbele luchtkamer, waarmee de veerweg van de achterdemper in de middelste stand (Traction Control) wordt teruggebracht naar 80 millimeter, met daarbij een andere veerkarakteristiek. In de open stand (Descent) heb je een soepelere 120 millimeter veerweg. Daarbij komt ook het balhoofd luier te staan, net als de zitbuis, en zakt het bracket wat lager weg. Kom maar door met die afdalingen! De balhoofdhoek is instelbaar door middel van cups.
PAC-MAN
Voor een XC- en marathonracer heeft de Spark een actieve, soepele vering. Obstakels zoals we die in Nederland kennen peuzelt hij als Pac-Man op. Het frame – dat stijf aanvoelt en in Descent-modus ‘verticaal’ soepel is – geeft veel vertrouwen en zorgt ervoor dat je allerlei obstakels en bochten met gemak én dus veel plezier kunt nemen. Jumpje hier, even driften daar. Volgend obstakel graag! De specs zijn in orde: een gewicht van net boven de 11 kilo voor een capabel frame, 30 millimeter brede velgen, 120 millimeter veerweg, stevige banden en een dropper – dat is gewoon goed.
Toch voelt de fiets op het terrein niet lichtvoetig aan, zowel in de Descent-als in de Traction-modus. In lockout voelt de Spark wel direct lichtvoetiger, alsof je een zetje in de rug krijgt. Dankzij de variabele geometrie zit je zo ook rechter boven de pedalen. In deze stand is de zitbuishoek wel vrij steil, waardoor de druk op de handen toeneemt. Rij je een lange, flauwe klim staand op, dan voelt de fiets nog steeds niet erg lichtvoetig of snel, iets dat me vooral opvalt tijdens een lange duurrit door de Kroondomeinen waarbij ik veel afwissel tussen de Traction- en Lockout-modus.
Op ‘onze’ MTB-routes geeft de Spark een heel ander gevoel. Insturen, obstakels nemen, klimmetjes pakken: hier is de fiets meer in zijn sas. Stuur wel actief in, want het voorwiel heeft de neiging om anders wat ‘om te vallen’. Zet je de vering in de meest open positie, dan ervaar en geniet je van veel tractie, een hoog absorptievermogen en het rotsvaste vertrouwen dat het stabiele frame en stuur je geven.
Multitasken
De verschillen tussen de drie standen voel je heel duidelijk. Je kunt je afvragen of de fiets in de open stand dan niet wat potentieel laat liggen op het gebied van efficiëntie, maar meten en voelen gaan niet altijd gelijk op. In Traction Control voelt de fiets redelijk efficiënt aan: de vering deint nog wel, maar minder actief. Tegelijkertijd levert de vering zo een deel van zijn souplesse in die je vooral aan de voorkant mist. De gevoelsmatig stijve en daarmee stugge voorkant vraagt dan meer aandacht en energie. In de Descent-modus vind ik de fiets op bochtige en onrustige trails duidelijk capabeler en daarmee leuker, ook omdat hij zo minder concentratie vraagt.
Wil je maximale efficiëntie, dan moet je constant van modus wisselen. Dat vergt multitasken en een mobiele duim, want de lockout-hendel moet diep worden ingedrukt. Jammer, want je gebruikt het systeem veelvuldig. Verder zit de dropperhendel (te) kort op de andere hendels en beschadig je al snel de bovenbuis wanneer het stuur doorslaat. Waarom geen stopper? De makkelijker te bediene TwistLoc van SRAM zou niet misstaan op deze fiets, net als SRAM’s Flight Attendant die al het denk- en doe-werk omtrent de vering uit handen neemt. Ik ben ook benieuwd hoe de fiets zich op bochtig, onrustig terrein zou gedragen als de voorvork in Traction-modus volledig open zou staan, zoals bij Orbea’s Squidlock. Ik vermoed dat de Spark dan in Traction-modus capabeler en dus leuker wordt.
Nog steeds vooraan?
Rijdt de Spark nog steeds vooraan mee? Zeker, maar net als Nino niet meer zo dominant. De fiets bracht de 120 millimeter veerweg naar de XC-scene, maar tegenwoordig zien we efficiëntere platformen met minder noodzaak om constant van veermodus te moeten wisselen. De RockShox Flight Attendant waarmee Schurter zelf rijdt, lijkt wel ontwikkeld te zijn voor of dankzij de Spark. De fiets is minder agile dan enkele van zijn (nieuwe) naaste concurrenten, maar ook inzetbaar als efficiënte, lichte trailbike met de capaciteiten en voldoende reserve om lastige XC-parcoursen te kunnen bedwingen. In deze hoedanigheid is de fiets een heus Zwitsers zakmes. Zoek je een fiets die snel aanvoelt? Wil je ‘boswielrennen’? Dan is de Spark niet de meest voor de hand liggende keuze. Zoek je een fiets die snel is op ruiger terrein en breed inzetbaar tot ver over de landsgrenzen, dan hoort de Spark wél op je shortlist. Hetzelfde geldt als je een fietser bent met een minder actieve rijstijl, die het liefste zo lang mogelijk blijft zitten zonder al te veel mee te moeten plooien met het terrein. En: hij ziet er ook gewoon fantastisch uit, deze Spark, zeker in deze verentooi!
Plus: De Spark oogt waanzinnig, geeft veel vertrouwen, is solide en ook inzetbaar als ‘Light’ trailbike.
Min: Bij XC- en Marathongebruik vragen de veermodi veel aandacht. Verder is dit niet de efficiënste fiets en is de bediening van de lockout en dropper minder ergonomisch.
PRIJS € 7.999, –
FRAME HMX CARBON / ROCKSHOX NUDE 5 R L3 CUSTOM
VOORVORK ROCKSHOX S I D SELECT+ R L3
GEWICHT 11,1 KG (EXCL. PEDALEN)
GROEP SRAM X0 E AGLE AXS T-TYPE / 32, 10-52
REMMEN SRAM LEVEL TLM, 180 MM (V) , 160 MM (A)
WIELEN SYNCROSS SILVERTON 1 .0, 30 MM (TEST-SETUP: DT XCR 1501)
BANDEN MAXXIS RECKON RACE 2.4 (TEST-SETUP: MAXXIS ASPEN 2.25)
ZADEL EN -PEN SYNCROS BELCARRA REGULAR, 130 MM / FOX TRANSFER SL DROPPER POST, 100 MM
STUUR EN -PEN SYNCROS FRASER I C S L XC CARBON, -10 GRADEN
MATEN S, M , L , XL
WEBSITE SCOTT-SPORTS.COM
