De aankomst op The Mall is prachtig. De voorname, door bomen omzoomde laan ziet er op en top Brits uit. Tientallen fier wapperende Union Jacks omlijsten de laatste rechte lijn, tot aan de finishboog waarachter Buckingham Palace opdoemt. Er is maar één conclusie mogelijk: beter dan dit wordt sightseeing in Londen niet.

Tekst: Elias de Bruijne / Foto’s: Elias de Bruijne, Silverhub for Prudential RideLondon

Het is zondagochtend kwart over vier als een neurotisch gepiep mijn slaap ruw verstoort. Ik heb een paar seconden nodig om bij zinnen te komen, maar dan valt het kwartje. Vandaag fiets ik de 100 mijl-sportive van de Prudential RideLondon en ik moet om zes uur aanwezig zijn bij de start, 16 kilometer verderop in de stad bij Olympic Park. Na een snel ontbijt verlaat ik iets voor vijven mijn hotel aan Sussex Gardens. Eerst zijn de donkere Londense straten nog grotendeels leeg, maar gaandeweg komen er vanuit de talloze zijstraten meer en meer wielrenners op mijn pad, totdat ik me midden in een reusachtige, fietsende slang bevind die naar de startlocatie rolt en even later door Londen en Surrey zal kronkelen. De kop of staart krijg ik overigens nooit te zien, maar dat is niet zo vreemd: met 28.000 deelnemers is de Prudential RideLondon een van de grootste toertochten ter wereld.

Tollende beentjes

Wielrennen is booming in Engeland. De successen van Mark Cavendish en Bradley Wiggins hebben het Britse wielrennen een flinke impuls gegeven (dat geldt veel minder voor Chris Froome, die nooit in Engeland woonde) en in Londen is dat goed te merken. Het aantal wielrenners groeit snel. In de weekenden rijden ze in alle vroegte, wanneer het nog rustig is, met duizenden tegelijk hun rondjes door Richmond Park of Regent’s Park. Daarna kunnen ze bij een van de vele cycle cafés terecht voor een kop koffie of bij een van de Rapha Stores voor hippe kleding – of voor nog meer koffie, natuurlijk.

Het driedaagse fietsfestival rondom de Prudential RideLondon-Surrey Classic, zoals de profkoers tegenwoordig heet (Prudential is een grote verzekeraar annex financieel dienstverlener), is het jaarlijkse bewijs van die toegenomen populariteit van de wielersport.

Het programma is uitgebreid en divers, met wedstrijden voor handbikers, jeugd-BMX’ers en jeugdwielrenners, het Brompton World Championship, twee toertochten (46 en 100 mijl) en natuurlijk de profwedstrijden voor dames en heren. Het mooist is misschien nog wel het FreeCycle event op zaterdag. Speciaal voor fietsers is er een 13 kilometer lang parcours door het centrum afgezet, langs Buckingham Palace, St Paul’s Cathedral, The Bank of England en de Thames, en over The Mall, Waterloo Bridge en natuurlijk de nieuwe East-West Cycle Superhighway. Iedereen is welkom, en ondanks het miezerige weer maken 70.000 fietsers van alle soorten en maten gebruik van de zeldzame kans om ongehinderd door de straten van Londen te trappen. De passage bij de officiële wedstrijdfinish op The Mall en de enthousiaste speaker ter plaatse zorgen ervoor dat de vele gretige jonkies zich in een heuse koers wanen: ‘Red bikes go fast, you know that’, klinkt het als een jochie op een felrood fietsje met tollende beentjes richting de streep spurt, mum and dad ver achter zich latend.

Cancellara corner

Normaal gesproken krijg je als fietser in een metropool als Londen niet zoveel ruimte. Niet voor niets trainen veel locals op vaste rondjes zoals in Richmond Park. Tijdens mijn eerste ritje, op vrijdag, kom ik er al snel achter dat je hier als fietser niet zoveel ruimte krijgt als in Nederland. Vanuit Richmond, een voorstad in het zuidwesten, ga ik op pad met gelegenheidsgids Lawrence, een uiterst vriendelijke Zuid-Afrikaanse expat. In het heuvelachtige Richmond Park – dat veel groter is dan ik had verwacht en waar het heerlijk fietsen is – test ik de ‘Cancellara corner’, de bocht waar de Zwitser tijdens de wegrit van de Olympische Spelen van 2012 onderuit ging. In Esher drinken we bij G!ro Café een flat white (met een normale koffie hoor je er hier als wielrenner niet bij) en we neuzen even rond bij Sigma Sport, een prachtige wielerzaak in Kingston. De omgeving bevalt me en ik vermaak me uitstekend, maar de krap inhalende en dicht op mijn achterwiel rijdende automobilisten werken op mijn zenuwen. Ze zijn hier duidelijk minder voorkomend dan in Nederland, wat overigens geen verrassing is. De volgende dag merk ik het weer. Nadat ik mijn startnummer heb opgehaald bij ExCel (Exhibition Centre London, waar van donderdag tot zaterdag ook een wielerbeurs is) rijd ik op de fiets terug naar het hotel, een kleine 20 kilometer dwars door de stad. Het is een leuke manier om een indruk van de stad te krijgen, maar echt ontspannen is het niet.

Fietsvriendelijker

Het moet gezegd worden: ze doen in Londen wel hun best om de stad fietsvriendelijker te maken en meer mensen op de fiets te krijgen – daar is de eerder genoemde Cycle Superhighway een goed voorbeeld van. In Westminster Abbey, waar op vrijdagavond de gloednieuwe WorldTour-status van de Prudential RideLondon (Classic én Classique) in stijl wordt gevierd, spreek ik Iain Edmondson over die ontwikkeling. Edmondson is als Head Major Events van London & Partners (het officiële pr-bureau van Londen) nauw betrokken bij de organisatie van de Prudential RideLondon en daarmee ook bij plannen om Londen toegankelijker te maken voor fietsers, want dit hele wielerweekend maakt deel uit van die plannen. Volgens hem is er de laatste tien jaar al veel veranderd. “Er komen steeds meer aparte fietssnelwegen en fietspaden en je kunt goedkoop fietsen huren. De volgende stap is om bepaalde kruisingen veiliger te maken voor fietsers, maar dat is lastig omdat Londen een grote, oude stad is met vrij smalle straten. Verder is het gedrag van automobilisten wel degelijk verbeterd. Ze zijn al meer gewend aan fietsers en hebben meer geaccepteerd dat die er nu eenmaal zijn. Een paar jaar geleden heeft de politie een maand lang specifiek op het rijgedrag van automobilisten gecontroleerd. ‘Get out of the bike lane!’, dat werk. Vanwege de kosten kun je dat niet permanent doen, maar zo’n kort project maakt mensen al bewuster.”

Liefdesverklaring

Een evenement als de Prudential RideLondon draagt daaraan bij. Een weekend lang zijn de spotlights nadrukkelijk op ‘de fietser’ gericht, en het feit dat men erin geslaagd is zo’n groot evenement in hartje Londen te realiseren, is een liefdesverklaring aan de fietser op zich. Daar is namelijk draagvlak voor nodig, aldus Edmondson. “Als het wielrennen hier niet zo populair en succesvol zou zijn, zou het veel lastiger zijn om dit wielerweekend te organiseren. Met acht miljoen pond is het een duur evenement, en in totaal zijn er dit weekend meer dan 100.000 fietsers op de been. Het is niet vanzelfsprekend om zoveel geld vrij te maken, sponsoren te vinden, wegen af te sluiten, alle logistiek in orde te brengen en ook nog eens de Londenaren achter het evenement te krijgen. Maar zodra ze snappen dat dit evenement een verrijking is voor Londen en dat het mede bepaalt waarom Londen zo’n mooie stad is, dan willen ze meewerken – ook al zijn ze zelf geen wielerfan. Inmiddels hoort dit wielerweekend bij Londen, en het is ook een belangrijk onderdeel van de metamorfose die de stad op fietsgebied ondergaat. Voor sommige mensen zijn de afgezette wegen vervelend, maar we willen een fietsvriendelijke stad zijn en dat zal niet veranderen: fietsers zullen hier in de toekomst steeds meer ruimte krijgen.”

Mind the gap

Tijdens de toertocht (it’s NOT A RACE, staat er in het instructieboekje!) is die ruimte er in ieder geval alvast. Je betaalt voor de Prudential RideLondon-Surrey 100 (zoals de tocht voluit heet) zomaar 69 pond, maar aan de andere kant is het best wat waard om onbezorgd door een autovrij Londen te fietsen, zo concludeer ik al snel nadat ik zondagmorgen om 06.32 stipt vanuit ‘start area Yellow, wave B’ in gang ben geschoten. Het is een bijzondere gewaarwording om over brede vierbaanswegen dwars door Londen te zoeven, door tunnels, over viaducten en drukke wegen als Victoria Embankment, Pall Mall en Brompton Road. Vandaag even geen auto’s voor mij en mijn 28.000 soortgenoten, en ook van mind the gap is geen sprake: er zijn zoveel deelnemers dat gaatjes dichten niet nodig is, tenminste, totdat ik in de ‘finale’ kom waar het enorme peloton eindelijk wat uit elkaar is getrokken. Hinderlijk is dat grote aantal deelnemers overigens niet, want de wegen zijn op de meeste plekken breed genoeg en de renners rijden netjes. Alleen in de heuvels van Surrey – met onder meer Leith Hill en Box Hill – moet ik af en toe zigzaggen, maar op Box Hill is dat sowieso al het geval vanwege de haarspelden.

Al met al is het genieten geblazen. Er staat veel en enthousiast publiek langs de kant van de weg, het zonnetje schijnt aangenaam, de verzorging is prima in orde en ik moet lachen om het idee dat ik real life aan het Zwiften ben. De wereld op zijn kop. Natuurlijk is vooral het laatste gedeelte, langs toeristentrekkers als Whitehall, de Big Ben en Trafalgar Square, bijzonder. Als ik over de finish rijd, met alle Londense indrukken in mijn achterhoofd en Buckingham Palace pal voor me, ben ik erg tevreden over mijn 160 kilometer lange sightseeing-tour. Londen is het leukst vanaf de fiets.

Tips

Cycle cafés in Londen: timeout.com/london/restaurants/londons-best-cycle-cafes

Sportreis Londen:
Wil je volgend jaar zelf de Prudential RideLondon rijden en de profs zien spurten op The Mall? En vind je het leuk om dat met een groep te doen, of vind je het gewoon fijn als alles voor je geregeld wordt? Neem dan een kijkje op de website van TUI Sports. Met de Prudential RideLondon-sportreis (27-30 juli 2018) ben je onder meer verzekerd van een startbewijs, centraal gelegen hotel (met fietsenstalling, niet vanzelfsprekend in Londen!) en eventueel een huurfiets (óók niet vanzelfsprekend tijdens dit drukke fietsweekend). Natuurlijk worden ook de vluchten geregeld.

Kijk voor meer info op tui.nl/sports/wielrennen/gran-fondo/london/