25 Jaar vriendschap, dat moet je vieren. En dus togen fotograaf Joris Lugtigheid en zijn maatje Pepijn Rooijens afgelopen voorjaar naar Schotland voor een fietskampeertocht. Even een weekje male bonding op de gravelracer, zonder de verplichtingen van werk en gezin. En het leverde Fiets heel mooie foto’s op. Plus een praktijktest van een bijzondere fiets: de Kona Sutra. Die lees je helemaal onderaan.

Tekst: Pepijn Rooijens /// Foto’s: Joris Lugtigheid

Vrijgezellenavonden zijn er in veel varianten. Van verschrikkelijk tot nog verschrikkelijker. Maar heel soms heb je geluk. Dan ben je in een gezelschap waar iets bijzonders gebeurt. Op zo’n avond was ik eind augustus 2017. Joris ging trouwen, en daarom had hij al zijn fiets-, outdoor- en wintersportvriendjes uitgenodigd. Niet voor plat vermaak. Geen strippers, geen handen aan een bierglas vast gegipst, geen drankgelag, maar goed eten, goed drinken en goede verhalen. Dat was het recept. De locatie? Een eilandje in de Vinkeveense Plassen. Tijdens die avond vol gedeelde herinneringen ontdekten we dat wij elkaar 25 jaar kennen. En dat we dat moesten vieren stond als een paal boven het Vinkeveense water. Ook de volgende ochtend nog, na toch iets te veel wijn.

Houd het simpel

Er zijn verder nauwelijks nog woorden over gewisseld. Eén telefoontje een week later om de bestemming te bespreken, één mailtje om de data met het thuisfront te checken en één mailtje om de tickets te regelen is eigen alles wat er nodig is om aan een prachtig avontuur te beginnen. O ja, en even een belletje met Fiets hoofdredacteur Rodrick de Munnik, of-ie toevallig nog twee goede fietsen heeft staan. Niet van die tanks om 300 kilo bagage mee te vervoeren, maar snelle en lichte karretjes met een racestuur. Joris en ik zijn namelijk van het lichtgewicht reizen. Twee achtertassen, dat is meer dan genoeg. Zo gaat dat bij ons. Wij maken het niet graag ingewikkeld. Dan kom je nog eens ergens.

Op de bucketlist staan nog wel een paar tochtjes. De Atlantische Weg in Noorwegen, de Chinese Muur en de North Coast 500 in Schotland om er maar eens een paar te noemen. Maar omdat we elkaar 25 jaar geleden hebben ontmoet in de tweede week van mei moet het dus in de tweede week van mei gebeuren. En dan vallen de eerste twee bestemmingen af. Te ver weg, te lang, te koud. En de derde dan? Daar kan je in een week niet alles, maar best wel een deel van doen. De hele North Coast 500 is voor ons niet haalbaar. Dus kiezen we voor het mooiste en meest spectaculaire deel: Wester Ross. Een prachtig stuk van Schotland waar je behoorlijk je kuiten in kunt zetten.

Meer dan 20 procent

Inverness en Applecross zijn de vaste punten op ons virtuele planbord. Inverness vanwege de luchthaven om in en uit te vliegen en Applecross omdat daar de steilste klim van Groot-Brittannië te vinden is: de Bealach na Bà. De Schotse naam van deze bergpas naar het dorpje Applecross op het gelijknamige schiereiland is een verbastering van het Keltische Bealach nam Bò, dat zoiets betekent als ‘Koeienpas’. Voordat de weg in het begin van de 20ste eeuw werd aangelegd, was de pas namelijk niet meer dan een voetpad waarover de koeien en schapen van en naar de kust werden geleid. De enige andere manier om Applecross te bereiken was via de zee. Met maar 626 meter vanaf zeeniveau is de Bealach na Bà niet bepaald hoog. Maar die ruim 600 hoogtemeters worden wel binnen 10 kilometer overbrugd. En dat betekent dat het stijgingspercentage op veel stukken meer dan 20 procent is. Dat is flink afzien en zo nu en dan gewoon een stukje lopen. Maar wat is het prachtig, alleen al vanwege de vele oude Astin Martins, Ferrari’s, Jaguars en Porsches en hun vriendelijke bestuurders die net als wij van deze bergpas genieten en ons tijdens hun inhaalacties aanmoedigden.

Applecross is niet het enige dat onze Schotland-reis bijzonder maakt. Het wat vlakkere deel bij Inverness waar je tussen de landerijen fietst, is minstens zo fraai. Of de bossen bij Strathconon, slapen óp het strand van Gairloch met uitzicht op The Isle of Skye en de volkomen verlaten bergpassen van de Highlands. Het is eigenlijk allemaal heel speciaal.

Maar als ik dan tóch moet kiezen als mooiste en meest bijzonder, dan is het onze overnachting in Glenuaig. Deze bergpas is de kortste weg richting Applecross en volgens de kaart te fietsen, want er staat tenslotte een stippellijntje. De praktijk is echter iets weerbarstiger. Naarmate de stippellijntjes verder uit elkaar komen te staan wordt de weg eerst een klinkerstraat, dan een grindpad en weer later een trail van de ruigste soort. Zó ruig dat we gezien de stand van de zon besluiten op de pas te gaan overnachten. Dat blijkt goed uit te pakken. Het weer is fantastisch en we staan moederziel alleen op één van de mooiste plekken waar ik ooit heb overnacht. Eerst even een lekker potje koken met de lichtgewicht outdoor gear van materiaalman Joris (“Aan de spullen mag het niet liggen…”) en als je dan met een kop koffie in je hand samen de zon achter de berg ziet verdwijnen voel je je even heel klein en is het intens genieten van het landschap.

Magic hour

Een klein nadeel van een fotograaf als reisgezel is de eeuwige drang om het perfecte licht te vangen. Zo ook op de Achnashellach-trial die ochtend. Magic hour is prachtig, maar vroeg! Om vijf uur opstaan voor het licht; ik doe het niet elke dag! Gelukkig wordt dit goedgemaakt door een kop koffie en een kudde wilde herten die langs onze tent over de flank van de berg richting de zon galoppeert. Onvergetelijk! Net als de rest van de week overigens. O, en het weer? Heel veel regen zeker? Daar hoor je immers iedereen altijd over in Schotland. Laat ik het zo zeggen: we hebben al die peperdure want ademende en waterdichte outdoor-jassen maar één keer nodig gehad, op de eerste dag tijdens een bui, want daarna gaat de zon weer schijnen. En blijft dat doen, alle dagen van de trip. En dat schijnt best wel uitzonderlijk te zijn. Net als een vriendschap van 25 jaar trouwens…

Reisinfo

Heenreis
Joris en Pepijn zijn met hun fietsen van Amsterdam naar Inverness gevlogen. Een alternatief is de bootreis naar de nachtboot van IJmuiden naar Newcastle (dfdsseaways.nl) en daarvandaan de nachtrein naar Saltcoats. Die trein moet je vooraf reserveren in verband met het meenemen van de fietsen (scotrail.co.uk).

Slapen
Je kunt overnachten in B&B’s of op campings. De kosten voor dat laatste liggen tussen de 12 en 16 pond per nacht voor twee personen. In Schotland geldt het allemansrecht, dus wildkamperen is toegestaan en dat hebben Joris en Pepijn dan ook volop gedaan.

Reistijd
De beste reistijd is mei/juni, dan heb je de meeste kans op zon en de midgies (muskieten) vallen dan nog wel mee.

Route
Kilometers: 480
Hoogtemeters: 6750

Dag 1: Inverness – Contin
Dag 2: Contin – Glenuaig-pas
Dag 3: Glenuaig-pas – Appelcross
Dag 4: Applecross – Gairloch (Big Sand)
Dag 5: Gairloch (Big Sand) – Camusnagaul
Dag 6: Camusnagaul – Tarvie
Dag 7: Tarvie – Croy (camping bij luchthaven)

Kona Sutra

Aan de andere kant van de oceaan heeft het begrip ‘reisfiets’ toch een wat andere inhoud dan in onze contreien. Is hier oversized alu à la Santos en Idworx de norm, op het Amerikaanse continent is good old staal nog steeds in zwang. Zoals op de Sutra, van het merk Kona. En dat rijdt best wel heel erg lekker. Deze Canadees doet mij iets. Sierlijke, slanke buizen, mooie kleur, stijlvolle bestickering, leren Brooks-zadel. Kortom, het geheel is optisch erg geslaagd. En datzelfde geldt voor de fietskwaliteiten. Zónder bepakking is de Sutra een scherp sturende fiets met het typische comfortabele gevoel dat verjongde (‘butted’) stalen buizen bieden. Hang je er een set volle tassen aan, dan blijft dat karakter gehandhaafd, zonder te resulteren in nerveus stuurgedrag. Ook in snelle afdalingen blijft alles prettig onder controle. Staal heeft de naam niet al te stijve, ‘fladderende’ frames op te leveren, maar daar is bij de Sutra weinig van te merken. Mits je natuurlijk de bagagelast binnen de perken houdt, want een pure pakezel is de Sutra niet. Het frame kan het wel aan, maar de wielen en banden zijn toch meer gericht op de fietsreiziger die graag snel grote afstanden wil afleggen. Om die reden heb ik de spatborden er voor mijn reis naar Schotland ook afgehaald. Travel light!

Het gebogen stuur bevalt goed. Vanwege de lange balhoofdbuis en de stapel vulringen onder de stuurpen is de zit tamelijk rechtop. Zelfs onder in de beugels zit je nog behoorlijk comfortabel, maar tegelijkertijd diep genoeg om bij tegenwind de rijweerstand te verminderen. Het schakelen met de shifters op de uiteinden van het stuur is niet geweldig. De bereikbaarheid is slecht, terwijl je vanwege de 3 x 9 aandrijflijn links- en rechts relatief vaak schakelt. Ik had liever in de remhendels geïntegreerde schakelaars gezien. Wel goed: het gebruik van schijfremmen. Ik weet dat het thema schijfrem in reis- en vakantiefietskringen veel discussie oproept. Toch heb ik op geen enkel moment problemen met de remmen ondervonden. Integendeel, ze zijn me buitengewoon goed bevallen, zowel op het vlak van remkracht als op het vlak van gebruiksgemak en duurzaamheid. De gemonteerde schijfremmen zijn trouwens anders dan op mountainbikes of racefietsen. Hier geen hydraulisch systeem, maar minder kwetsbare mechanische bediening met kabels.

Kona Sutra
Prijs € 1.499,-
Frame butted chromo-staal
Vork chromo-staal
Derailleurs (v/a) Shimano Alivio/Deore SGS
Shifters Shimano BarCon (9-speed)
Trapas/crank FSA Gossamer Pro (28/36/48t)
Cassette Shimano Alivio (11-34t)
Remmen Hayes CX Expert (Æ 160/160 mm)
Stuur/-pen Kona Road
Zadel Brooks B17
Zadelpen Kona Deluxe (Æ 27,2 mm)
Velgen/naven WTB SX19/Shimano Deore
Banden Schwalbe Marathon Mondial (40 mm)
Gewicht 12,87 kg
Zitbuis-/balhoofdhoek 72,5°/71°
Zit-/boven-/balhoofdbuis 560/585/173 mm
Stuur/stuurpen 420/100 mm
Achtervork 445 mm
Vorksprong 50 mm
Wielbasis 1070 mm
Maten S/SM/M/ML/L(testfiets)/XL/XL
Meer info: konaworld.com


Mechanische schijfremmen: minder sophisticated dan hydraulische exemplaren, maar met voldoende remkracht en bovendien makkelijker te fixen bij schade.


Ouderwets veelzijdig: Kona monteert een tripple-aanlijn met 3 bladen voor en 9 (!) kransjes achter. Daarmee kom je nooit versnellingen tekort!


Dat we verwend zijn met die moderne shifters blijkt als je van verzet moet wisselen met deze Shimano BarCon-schakelaars. Wat een gedoe.


Deze luxe lederen fauteuil van Brooks wordt standaard bij de Sutra geleverd!