Al een paar jaar staarde de nummer 2 van het top-10 lijstje van de zwaarste granfondos op de Italiaanse granfondo-website Dalzero.it mij aan. De Tour du Mont Blanc. Nummer 1 (de Tortour, 1000 km zo dicht mogelijk langs de grens heel Zwitserland rond) hoorde er wat mij betreft als ultra eigenlijk niet op te staan en de rest had ik bijna allemaal al gedaan (Alpenbrevet platina 2x, Otztaler 2x, Fausto Coppi 2x, Alpenbrevet goud 5x, Trois Ballons 2x, Maratona, Sportful, Alpentraum, etc). Lange alpenritten met veel cols kende ik dus wel en meer dan 300 km op een dag had ik ook al twee keer gereden (Mallorca312 en rondje IJsselmeer), maar dat combineren in een rit van 330 km en 8000 hoogtemeters was toch een intimiderend gegeven. Toen begin 2017 mijn inmiddels ook fanatiek fietsende zoon mompelde het ook wel een mooi plan te vinden was de teerling geworpen. Hij had in 2016 de Marmotte en het Alpenbrevet-goud gereden, dus wist ongeveer wat hem te wachten zou staan.
Met 8000 km in de benen (inclusief een week bij de Ventoux eind maart, half mei een week Pyreneen met daarop aansluitend twee weken toerfietsen met echtgenote van de Pyreneen naar Santiago de Compostela en in april/mei nog een paar langere cyclos in België) rij ik met moeder-de-vrouw een week van te voren naar de prima camping Domelin in Beaufort, onderaan de klim naar Les Saisies. Ik doe er nog één langere trainingsrit, via de Col de Pré naar de Cormet de Roselend, afdalen naar Bourg Saint Maurice en daar omdraaien en via de Cormet de Roselend weer terug. Als training maar ook als routeverkenning voor 15 juli. Daarna de rest van de week taperen en o.a. de laatste klim naar Les Saisies een keer rijden. Nuttige verkenningen, want het is een week later prettig om te weten wat je ongeveer te wachten staat gedurende de laatste 60 km, als het beste er allang af is. Vooral ook nuttig omdat je ‘s avonds in het donker de afslag naar die laatste klim makkelijk mist als je met een vaartje de Cormet af komt zetten.
De inschrijving op vrijdag is een gemoedelijke vertoning. Met het verwachte aantal van ca. 600 starters heb je niet de drukte zoals bijvoorbeeld bij de Maratona. Ik had in verband met de altijd onzekere factor weerbericht niet van te voren ingeschreven, want met slecht weer ga ik hem niet rijden want er is geen “nooduitgang”: de route van 330 km is voor fietsers de kortst mogelijke route om de Mt. Blanc! Er is ook geen deelnemers-limiet, dus voorinschrijven hoeft niet en de meerkosten van €10 of €20 zijn het waard om het weerbericht te kunnen aankijken. Dat is gelukkig prima, zonnig en droog, maar niet te warm. Na de inschrijving kun je twee tasjes neerleggen voor bij de stops waar je ze onderweg wil hebben. Wij kiezen voor de Grote en de Kleine St. Bernardpas, na 160 en 240 km, aan het aantal tassen/rugzakjes te zien de populairste plekken. We hebben er extra sportdrankpoeder, een pakje chocomel, wat gels en energybars, een CO2 patroon, een binnenband, potjes met kontcreme/zonnebrand, reserve contactlenzen en een extra achterlichtje inzitten. Gezien het weerbericht stoppen we er geen droge sokken of andere kledingstukken in.
Bij de start om 5u ‘s ochtends voelen we vooral opluchting, eindelijk is het zover! Vooral zoonlief heeft de hele week al slecht geslapen en zijn ontbijt krijgt hij die ochtend bijna niet naar binnen. Minder ervaring, minder trainingskilometers en een drukke baan moet hij gaan compenseren met jeugdige fitheid.
Bij iedere deelnemer wordt nadrukkelijk gecontroleerd of de verplichte voor- en achterlampjes het doen, een goede zaak. De eerste 15 km zijn bergaf, het lint van rode achterlichtjes dat naar beneden slingert is een prachtig gezicht. De weg is op dat eerste stuk autovrij gehouden, wel zo prettig met de groep nog bij elkaar. Na 50 km begint de eerste klim, een smal slingerweggetje naar Vaudagne. Je ziet bijna iedereen meteen naar zijn steady-state klimritme schakelen, nu in het rood rijden om een groepje bij te houden ga je later op de dag driedubbel bekopen. Het klimmetje is een prima loper, ca. 5 km met 7% gemiddeld met bovenaan de eerste verzorgingspost. Na een korte afdaling volgt een flink stuk vlak en vals plat door het dal van Chamonix. Het is nog vroeg, dus lekker rustig op de weg. Het uitzicht aan de rechterkant op de rotsen en gletsjers van de hoge bergen is prachtig, het is voor mij een trip down memory lane, ik heb hier in het begin van de jaren ‘80 veel de alpinist uitgehangen. En daarvoor, ergens in 1976 oid met mijn ouders en broer de Tour du Mont Blanc wandeltocht gedaan, met erna een Tour de France etappe finish in Chamonix gezien en met mijn broer op gehuurde racefietsjes een ritje naar de Col de Forclaz gemaakt. Waarschijnlijk is daar de basis gelegd voor de hunker naar fietsen in de bergen...... Leuk om nu onderweg aan junior de anekdotes te kunnen vertellen.
De Col de Montets is kort en niet steil (3 km en 6%), daarna rollen we met een korte afdaling Zwitserland in. Linksboven lonkt de stuwdam van Emosson waar vorig jaar een Tour de France etappe finishte. De klim naar de Col de Forclaz is eigenlijk maar kort en nog lekker in de schaduw (3 km/7% vanaf het laatste dorp Trient). Bovenop is er een prachtig uitzicht op het diepgelegen, kaarsrechte Rhonedal. De afdaling naar Martigny ken ik goed, dat is in feite een paar hele lange rechte stukken door de wijngaarden verbonden door één haarspeldbocht. Die 13 km en 1000m afdalen zijn dan ook ruim binnen het kwartier gepiept over een Zwitsers biljartlaken, wat verwacht je anders, inclusief de topsnelheid van de dag! Vervolgens duikt de volgende verzorgingspost op, aan de voet van het stuk dat we het meest vrezen: de klim van Les Valettes naar Champex. 10 km à 8% gemiddeld, maar tussen km 2 en 8 zeer regelmatig dubbele cijfers qua stijgingspercentage. Een mooi, vrij smal weggetje met veel haarspeldbochten, het lijkt een beetje op de Mortirolo, maar dan iets minder steil. Gelukkig ligt de helling op het noorden en is het 9u ‘s ochtends, dus in de schaduw en nog lekker koel.
Bovenaan, vlakbij het meer van Champex is weer een verzorgingspost, waarna een wederom snelle en weinig technische afdaling volgt naar Orsières. Daar draaien we de weg op naar de Grote Sint Bernard-pas, een drukke weg met veel vakantieverkeer. Last hebben we er niet van, de weg is breed genoeg en van irritaties merk ik weinig, misschien ook omdat de blik op oneindig staat en het verstand op nul. Tussen Orsières en de pas liggen 25 km en 1500 hms. Het waait vrij hard, maar gelukkig staat de wind in de rug, hoewel het daardoor vooral in het begin wel vrij warm is. Halverwege is een kleine maar complete verzorgingspost.
Intussen ben ik in mijn hoofd steeds de rit aan het bagatelliseren: na 31 km denk je: “hoera, die intimiderende “3” is er af, nu nog <300 km”. Na 80 km is de gedachte: mooi, nog 250 km, oftewel nog één “normale” lange berg-cyclo. Na 160 km op de Grote St. Bernard: “het wordt overzichtelijk, nog maar 3 klimmetjes (PSB, Cormet en Les Saisies)”, etc, etc.
Ruim 6 km onder de top van de GSB duikt het vakantieverkeer de tunnel in en keert de rust terug. Die laatste kilometers naar de pas zijn echter wel relatief steil (8%). Hij ligt bovendien op 2450 meter, die hoogte begin je toch te merken. Het hele veld heeft zich nu wel zo’n beetje “gezet”, wat betekent dat je ongeveer steeds dezelfde mensen ziet. Maar met 600 deelnemers die er tussen de 12 uur en 20 uur over doen ligt het veld wel ver uit elkaar en rij je na Champex bijna niet meer in aaneengesloten groepen van meer dan 5 of 10 man/vrouw.
Bovenop de GSB-pas staat een steenkoude en harde wind. Bij de verzorgingspost hangen de vrijwilligers aan de stokken van de partytent om te voorkomen dat die opstijgt. We vinden ons eerste rugzakje en pakken er uit wat we nodig hebben. Dat is behalve het chocomelletje en vers drankpoeder niet heel veel, de verzorging is tot nu toe prima, overal water/sportdrank, fruit, gels en reepjes. Met windjacks aan beginnen we aan de afdaling. Die is vooral de eerste paar km erg koud. De dimensies zijn weer enorm, we dalen 33 km af naar Aosta en dalen daarbij bijna 2000 (!) hoogtemeters. Het is vlak na de plek waar de autos weer uit de tunnel komen vrij druk. Maar even verderop staan alle autos in de rij bij stoplichten ivm wegwerkzaamheden. Fietsers kunnen mooi langs de file glippen. Op de rest van de afdaling blijft het daarna verrassend rustig, de stoplichten laten de autos blijkbaar maar mondjesmaat door. Het waait nog steeds erg hard, de hoge velgen op de fiets van junior krijgen een paar keer flinke klappen en vragen om een strakke hand van sturen. Een minuut of 40 vanaf de top van de pas rollen we Aosta in. Het is er bloedheet, ruim boven de 30 graden. Dit zijn wel fysieke opdonders, van heel koud naar heel warm in zo’n korte tijd, dat draagt ongemerkt zeker bij aan de zwaarte van de rit.
Volgens afspraak duiken we één van de eerste de beste gelegenheden in om te genieten van dat waar de Italianen zo goed in zijn: koffie zetten! In dit geval een vrij non-descripte benzinepomp, maar de koffie is nog steeds top. Behalve de warmte hebben we de volgende 30 km ook te maken met een stijve tegenwind op het stuk vals plat (stijgend van 600 naar 1000 m) van Aosta naar de voet van de klim naar de Petit Saint Bernard. Junior had het zwaar op de GSB en zit dat stuk vals plat in mijn wiel en blijkt daar gelukkig goed te kunnen herstellen.
Er zit op die 30 km ook nog een dame bijna 1.5 uur lang aan onze achterwielen geplakt. Ze ziet er Aziatisch uit maar geeft als we even bij een stoplicht moeten wachten totaal geen sjoege op mijn poging tot small talk in het Engels. Een paar dagen later stuiten we via een Instagram hashtag en Strava toevallig op haar verhaal. Blijkt dat het een Franse mevrouw is met een Vietnamese achternaam (vandaar de looks). Ze heeft op Strava een m.i. vrij typisch Frans verhaal staan (dwz nogal pathetisch) en meldt daarin dat die harde tegenwind in het dal van Aosta zo hard werken was. Yeah right....
Een paar km voor de afslag naar de PSB staat een verzorgingspost waar de eerste keer verse pasta wordt geserveerd. Ik neem een bakje, compleet met geraspte kaas en tomatensaus, maar daar heb ik daarna snel spijt van, het lichaam moet zijn energie verdelen tussen die pasta verteren en de benen laten draaien; dat laatste gaat dus even niet van harte.
Vlak na de verzorging is een punt waar de prachtige, woeste oostkant van de Mt. Blanc opeens te zien is, met de granieten pijlers van de Brouillard, Freney en Peuterey. Helaas zit de bovenste helft van de berg in de wolken, dus junior moet het doen met mijn lyrische beschrijving van dat uitzicht.
Na het begin van de klim naar de PSB bij Pré St. Didier ontstaat een groepje van ca. 10-15 rijders met een tempo dat ons prima past. Op de eerste paar lussen komt er een Italiaan langszij op een racefiets maar met sneakers aan en een kleine meid in een stoeltje achterop. Hij jojoot met groot gemak wat heen en weer tussen de kop en de staart van het groepje, ruimhartig strooiend met een aanmoedigingen en de beste wensen. We zien de humor in het gemak waarmee hij op en neer fietst en ik vraag of ik even mag ruilen met zijn dochtertje. Een beetje gein die de sleur even breekt, het is een mooie baas, hij heeft duidelijk nog geen 220 km in de benen maar aan zijn kuiten te zien fietst hij ook wel eens een stukkie. Op dat moment zijn we overigens ruim 11.5 uur aan het fietsen en is de snelste deelnemer, één of ander Belgisch beest, net in Les Saisies over de finish gereden.......
Na tien niet te steile kilometers (ca. 5%) rollen we La Thuile binnen. Bekend terrein, we zijn er 15 jaar geleden een paar keer op ski-vakantie geweest, een prachtig gebied. Met aan het eind van de dag onderaan de pistes altijd een vast rondje langs de ijswinkel, de koffiebar en de kaas, worst & wijnboer. La dolce vita. Omdat het vandaag voor ons het laatste dorp is in Italië leggen we nog een keer aan voor koffie en vullen we de bidons bij de lokale waterbak.
We malen de laatste 10 km rustig door naar de top van de PSB, de meeste stukken zijn 6-7% steil. Halverwege komt ons hetzelfde trosje Porsche-liefhebbers tegemoet dat ons een uurtje of acht eerder op de klim naar Champex inhaalde! Het zijn niet bepaald de instapmodelletjes waar ze mee rijden....
Bovenop de PSB pakken we ons tweede rugzakje en wisselen we de inmiddels overleden achterlampjes in voor exemplaren met volle batterijen. Want die hebben we straks nog nodig. We doen de jacks weer aan, want de klok staat al op ruim na 18u en de eerste kms van de afdaling (30 km, met 1200 meters verval) zijn weer erg koud. De wegen zijn inmiddels weer zo goed als verlaten. We kunnen nu echt gaan aftellen en de champagne vast koud laten zetten, we moeten nog twee cols op en 85 km rijden, waarvan 50 km afdalen en van de tijdslimieten gaan we geen last krijgen. In Bourg S-M bij de volgende verzorgingspost aan de voet van de van de klim naar de Cormet de Roselend (19 km à 6%) is de temperatuur alweer een stuk milder. Er wordt voor de tweede keer pasta geserveerd, maar deze keer bedank ik er voor!
Ik heb de Cormet een week geleden gereden, dus ik kan junior vrij precies vertellen wat ons te wachten staat: een km of 7 een prettige 5-6%, dan een km of 4 wat steiler met korte slingers. Na die 4 km meteen een kilometer bijna helemaal vlak en daarna nog 7 km à 6-7% naar de top met wijde lussen. Na die vlakke kilometer rijden we langs de afslag naar het dorpje les Chapieux. Dat is het zuidelijkste punt van de wandelroute Tour du Mont Blanc en daar prikten ik met mijn broer en mijn ouders dus zo’n 40 jaar geleden de haringen van onze tentjes in de grond. Sweet memories.
We rijden in een steady tempo en al keuvelend de pas op, de benen zijn eigenlijk best goed, we worden niet meer ingehaald en doen 1h45 over de pas, maar een kwartiertje langzamer dan bij mijn rit vorige week. De stop bovenop de Cormet houden we kort, het begint al flink te schemeren. De wind is nu gelukkig helemaal weg. Het eerste stuk van de afdaling tot voorbij het stuwmeer is het nog wel een beetje licht, daarna is het toch echt wel donker! Ik ben blij dat ik de afdaling ken en weet dat er wat stukken zijn met een vrij verse laag grint. Een aantal autos van begeleiders/ophalers is zo aardig om achter ons te blijven rijden en ons een beetje bij te lichten.
Beneden in het dal bij de splitsing naar de laatste klim naar Les Saisies (nog 16 km) staan mijn vrouw en junior’s vriendin op ons te wachten. We hadden ze overdag in een Whatsapp groep regelmatig onze locatiegegevens gestuurd, dus ze weten ongeveer waar we uithangen. Ze hebben al een flink aantal mannen en vrouwen kunnen behoeden voor verkeerd rijden, want in het donker is de afslag niet bepaald evident. Ze hebben ook een Deen ingeladen. Hij was begonnen aan die laatste klim maar gooide na 1 km toch de handdoek in de ring, hij was helemaal naar de kloten. Ze blijven met de auto achter ons rijden om de weg een beetje bij te lichten en spreken af en toe de Deen aan om te kijken of hij nog leeft, maar veel reactie krijgen ze niet van achteruit de auto! Gelukkig weet ik dat de weg na 2 km klimmen à 7% sterk afvlakt, de volgende 4 km tot Hauteluce zijn vrij vlak en zelfs met een paar stukjes omlaag. We malen weer heel steady en met eigenlijk prima benen door, het idee dat we toch echt gaan finishen is toch wel apart en geeft veel moraal. Vanaf Hauteluce gaan de laatste 7 kms weer steady omhoog met ca. 7% en tellen de bekende bordjes langs de kant van de weg de kilometers af en geven het stijgingspercentage van de volgende kilometer aan. We halen nog allerlei rijders in die zich in verschillende stadia van ontbinding danwel euforie bevinden! Met nog 2 km te gaan zien we na een bocht opeens de lichtjes van Les Saisies en weten we dat het echt in de pocket is. We rollen uiteindelijk iets na half 12 over de streep (nettotijd 16h35), waar het nog een gezellige boel is, het heeft absoluut niet de sfeer van inpakken en wegwezen. Uiteindelijk zullen er iets minder dan 400 uitrijders zijn. In de sporthal naast de meet krijgen we een dienblaadje met prima eten en drinken, altijd lekker na een dag met vooral zoetigheid. En we halen een medaille en de mooie finisher-polo op. De voldoening is enorm, vooral omdat het een relatief (!) soepele rit is geworden met goed weer, maar zonder enige mechanische malheur, geen valpartijen of zelfs maar “momentjes”. Heel mooi en apart om samen te doen. Het is en blijft wel een enorme kluif, voor mij was het eens maar nooit weer en ik ga ook niemand deze rit adviseren of aanraden: degenen die er klaar voor zijn weten dat zelf wel.
Ivm die lengte zit IEDEREEN er ergens op die dag wel een keer doorheen. Lange beklimmingen, net zulke lange afdalingen, de laatste afdaling en de laatste klim daarna in het donker: alles aan deze rit is extreem. Net zoals het aantal dagen/weken dat alle ervaringen en belevenissen nog door je hoofd spoken. De grootste mazzel die je moet hebben is het weer, dit jaar was het prima, wel zonnig maar niet te warm, hoewel op de GSB en bij Aosta erg veel wind. In 2014 of 2015 was het noodweer met bomen die over de weg vielen.
Ik zal nog wat meer voor je opschrijven later vandaag.
)
Toffel en Matthiav, heldere toevoegingen 
Ik kijk uit naar je veralag Toffel Wel zegt een economische wet dat als je de prijs betaalt dat het je waard is. Of je het nou duur vindt of niet. Gezien het groeiend aantal deelnemers is de prijs blijkbaar acceptabel. Het zij zo.