Waar zitten de West-Vlamingen...?

[fgrs]

https://youtu.be/ZJ0g6BH0iQY

Mijn familie is van zeeuws vlaanderen (zowel vader als moeder, vele generaties) en ik kan die man toch behoorlijk goed volgen, voor mij is dit makkelijker te verstaan dan limburgs of fries. Het is anders dan hoe mijn ouders spraken, maar ook hetzelfde. Wat me direct opviel is dat hij 'wudder' zegt als hij 'wij' bedoelt - mijn moeder doet dat ook als ze dialect praat - wudder, judder en zudder (wij, jullie en zij), dat wordt in zeeuws vlaanderen ook zo gebruikt.

Bij ons is het eerder wieder, gieder, zieder

En aj ooit eki etwien oort zegn "enni" toe meug je bieka zeker zin dat etwien va Iper is

(vertaling: En als je ooit iemand hoort zeggen "enni", dan gegarandeerd is hij van Ieper)

[i-mac]

Vergaderen in het West-Vlaams duurt merkelijk minder lang dan bij het ABN.



Leer vervoegen in het West-Vlaams

[i-mac]

En nog meer West-Vloms

https://menckweserhutte.wordpress.com/2 ... -boertjes/

[ShApeBE]

Ik ben zelf van Waregem en neem dat je nu naar Kortrijk of Roeselare gaat (wat in vogelvlucht max 25km is), en je hebt dan al onmiddellijk door dat je ergens anders zijt.
Van west-vlaams versta ik sowieso alles (moeder is van de Oostende), maar zoals sommige woorden en vervoegingen hier getypt zijn moet ik toch ook 2 keer nadenken.

[Kiekeboe]

t'hof van commerce - jaloes


Als je het westvlaams niet machtig bent, zul je heel goed moeten luisteren, want ze rappen vrij snel



https://www.youtube.com/watch?v=dLxAOk628Os

Ik zal de tekst er maar bij plakken:

aaaaaaaaaaaaaaaaaah
[buzza]
gift de groten nie af, minnen kung-fu es krachtig
ie vliegt uit min mond, min metaforen zijn prachtig
ik spoare niemand, 4 joar of tachntig,
kvinne were inspiratie van ui moedre ipdrachtig.
olà min foute, nu in we 't ol gehet
ze zit zie nie vul, z'es geweun vet
'kan der niet over zwiegen, kmoete were begunnen
nefenst ui moedr es Homer Simpson nen dunnen
de mate van aer rieme es Chinese mur
moar da e kinderspel, vergeleken me aerne geur
ketels patjoelie kunnen de stank nie verdrukken
een skande voor oes ras, we kunn ze nievers gebrukken
buiten miskien als kurk, in het gat van ne vulkaan
maar kraters van die grotte kunnen in 't echte nie bestoan
t'zoe garantie nie lukken voor ze omoog te rolln ip den berg,
te zachte voor te duwen, zo glètsig, joa tes erg.

[kowlier]
ei! 'T hof van commerce stoa nog oltij ip één,
van de zee in Oostende tot de stroaten van Menen
hoogbejaarden in den hip-hop, moar nog oltij ip één
levensgevaarlijk, ja kzwèret u, van kop tot teen,
dus loat moar zin, 'kzoe nieten beginnen, wan wieder winn, goat 't toch nie vinn, kom bie oes zittn, ip 't tententerrin.
teure moar goan jankn bie junder vriendinn,
ik weete wel wie dan ze in feite echt beminn
't zin die kèrels dan ze kennen van ip tv, 4T4, kowlier en buzza MC
noemt oes gin bv, evenmin passé,
ik ben ereburger me nen eigen sandrié
letterlijk , kunt kopen ip 'tinternet,
aloewel joenen komputer, 'tes echt nie vet
nie freel tijd, voar moa te zwieggen van de reste, '
tzit genen modem in Commodore 64.

ei, kant da zin daj jalous zit,
ip oes en ip oezne shit
daj biekan vergoat van 't spit,
daj der gie nie ipgekomen zit

[buzza]
en nu 'n heel twa anders, temiddn de Vloanders,
'k moete van de regeringe van onderwerp verandrn
inderdaad minneer de skepenen, ip mie kundje rekenen,
'kbelovet aan de paster, den koster en den dekenen
kga nooi meer verwitten, nog mènsen uitskitten,
ik zwèret of 'kga anders min tongge moetn afbitten
moar één twa moek zeggn, kander mie nie bij neereleggn,
min verwittinge e nie ip, we goan de reste legetrekkn
voar dak mie verspreke, ip 'n ongepast moment,
moek iedereen verwitten, van Amsterdam noa Gent
'tzin ol oern en kloatzakken me kanker van de geest,
te vul voor vlooin en ze stinkn om ter meest
under kapsel boegeert, tes van de beesterie
''ei es da jel in udder aar?'' baneen't, tes charcutrie
vulzakkn, smèrlappn, kiszakken, krapul,
poepers van oeren en kloaten van nen ul.

[kowlier]
zet u beste been voarn, k' kom nog oltij te kort,
ik lei 't ier 2 seconden af en kpakke 'tfeest van ui bord
'kspreke me min mond vol, kun moar zien dajje gie ort,
ge zakt weg in de stront, me ui sandaln en ui short
ik ga u niet elpen minne voet ip ui smoel,
moar zeker nie te diepe want mijn baskets zijn te cool
en 'tzin witte woak, ik geef u nen bok,
oak gedan e me gie, wurdje behandeld tegen shok
woa ben 'kik toch slim, woa ben 'kik toch snel,
ik en mezelvn, een fantastisch stel
ké oltid gelijk en tes doar niet oan te doen,
'keet verstand van socrates en ui meters pensioen
ne woaren adonis en charmant benne kik
en gie eet twee x-benen en gelijkt link ip Shrek
an de mènsen ui zien zeggn ze: kijk noar den dien! zijn da pusten ip ui oofd, of zije just overreen?

ei, kant da zin daj jalous zit
ip oes en ip oezne shit
daj biekan vergoat van 't spit,
daj der gie nie ipgekomen zit
daj in oes skoen zoe willn staen,
daj ui moeder zoe verradn
zouj gie over liken goan,
of ej da ol lange gadaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaan
tes zo geestig voor oeeeeeeees te zin

[buzza]
nu peisdje verzekers: zoe buzza da ménen,
gaat ie echt begunnen lettn ip de die me lange teen
moar beste fans, skiet niet in panik
ik ga iederin verwitten voor de minste zenuwtic
't minste defect goak verwerken in nen tekst
eksterogen, wuvvesnor of nen lelikken bek
eigenaardige maniern eek derect belet
ik e ip veilig gespeeld 'ei! 'en ip min eigen gewed

[kowlier]
kikt e keer ier na de leverancier, te kowelier
'kben gewapend me nen tekst en nen micro, da ziej vanier
ajet nen keer wil beter verstoan, 'tstaat ip papier:)
volledig ingevuld, een bitje van 'n formulier
e da unnen deodorant, of is 't nen brand van nen otoband
'tes intressant moa wel genant
'knoeme eerder arrogant dan dominant, zeker oak irritant
waarschinlik per ongluk in u collectie beland

ei, kant da zin daj jalous zit,
ip oes en ip oezne shit
daj biekan vergoat van 't spit,
daj der gie nie ipgekomen zit
daj in oes skoen zoe willn staen,
daj ui moeder zoe verradn
zouj gie over liken goan,
of ej da ol lange gadaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaan
tes zo geestig voor oeeeeeeeeeees te zin
aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaah
tes zo geestig voor oeeeeeeeeeees te zin

[hayes]

Al die filmpjes zijn gewoon perfect te begrijpen

Dialecten kunnen 10 km verder al anders zijn.
Bv 'Wudder' gebruik ik niet. Wij zeggen 'wieder' (wij).
Dat is meer zuid West-Vlaams.

Ook de vervoegingen doen wij (in de Westhoek) anders.

hebben
k'en
j'et
n'et
w'en
z'en
z'en

Wij zetten er niet nog een keer het persoonlijk voornaamwoord achter. Dus niet "zeehn zieder" mor gewoon "z'en". Hoe korter hoe beter.

Dialecten zijn gewoon boeiend vind ik. Niet alleen West-Vlaams.
Helaas wordt er onder de 20 jaar amper nog dialect gesproken.
Meer dat tussentaaltje (AN, Engels en hier en daar een dialect woordje)

[bartdr]

Dat laatste lijkt me iets wat onze grootouders ook van ons zouden zeggen. Het mooie aan taal is net dat het altijd in beweging is.

[gene]

Nog wat West Vlaamse grammatica en woordenschat

Hoewel het West-Vlaamse dialect niet overal in de provincie helemaal hetzelfde is, gelden er een aantal basisregels die in de meeste West-Vlaamse steden en gemeenten van toepassing zijn:

De -ch en -g worden consequent als -h uitgesproken. Dus: muggengeheugen = muhhenheheuhen.
De beginletter -h wordt nooit uitgesproken. Dus: Holland = Olland, hond = ond.
De doffe -e voor een eind -n wordt niet uitgesproken. Dus: soorten = soortn, werken = werkn, binnen = binn. Wanneer de letter -k voor de doffe -e komt, wordt die ingeslikt.
Een lange -aa wordt uigesproken als -oa. Dus: rare taal = roare toale, maat = moat, baan = boane.
De eindletter -t valt weg. Dus: niet = nie, met = me.
Woorden die in het Algemeen Nederlands met een -ei worden geschreven, worden in het West-Vlaams vaak gespeld met een -e of -ee. Dus: een kleine geit = e klene hete.
Een West-Vlaamse -oo klinkt meer als een -eu (ô). Dus: groot = hrôot, hoofd = ôofd.
De -ou wordt een -oe, de -ij wordt een -ie. Dus: Het is buiten bijtend koud = 't Is buutn bietend koed.
Een -ui wordt dan weer uitgesproken als een -u of -uu. Dus: Mijn vrouw blijft thuis = mien wuuf bluuft thuus.
Stuutn = boterhammen.
't Is e snelle = het is een knappe (vrouw).
Ipfrettn = opeten.
Perseinn = rolluiken.
Binst da we der no de keure van en = nu we er nog de kans van hebben.
Hjiltegans = helemaal.
Zjère = snel.
Banin = maar neen.
Wudr, zudr... = wij, zij...
'k Zien e camionette in vulle pulle ip oes afkomn = Ik zie een bestelwagen in volle snelheid op ons afkomen.
E tange van e wuf = een slechte, kwaaie vrouw.
Bikan = bijna.
Ge meugt er preus ip zien = Je mag er trots/fier op zijn.
E prente = een (mooie) vrouw.

[bikerke]

vertaal:
'Tis e ruute ut tuus en ot rint, rint trin.

nink, t'moet ijgelijk zien: dris er tutte ut us us en at trint rint er in....

[Kiekeboe]

er tutte??? je bedoelt e rutte

Me goan eki 't zwien deur de bjèten joagen!

[bikerke]

jaak, gin tutte wi

tutte: fopspeen
rutte: venster

[Enzzo]

Tis ier nogal nie noar de wuppe. Du moar vort