Tekst en foto’s: Nico de Boer
IJdeltuit
Vroeger werd ik in onze zondagmorgenfietsgroep een etalageruitenfietser genoemd. Inderdaad ben ik een ijdele fietser. Je zal mij nooit betrappen op een niet bij mijn fietskleur passend tenue. En ik let er op dat ik een goeie zit heb (kijk dus in etalageruiten) en alles gesoigneerd en stijlvol oogt. Dus geen slingerende zadeltas onder mijn kont, volgepropt shirtzakje, een te grote wielertrui of een wapperend regenjackje. Wel geschoren benen en gebruind als het kan, met bij voorkeur witte, wat hogere sokken. Die perfectie werd zeker aangewakkerd in Italië, waar ik veel heb gefietst, waar styling boven alles gaat en showrijders de boulevards op- en neer fietsen. Opvallend zijn daar de krasse knarren. Je ziet ze overal. Mijn zoon was dit jaar aan de Adriatische kust en zei daar nog steeds pelotonnetjes goed gesoigneerde oudere mannen te zien. Bruinverbrande, tanige 70-ers of 80-ers die op vaste plekken verzamelen. En in stijl een paar keer, weliswaar langzaam, de kust heen en weer rijden. Vervolgens samen een espresso drinken, waarna ieder zijn weegs gaat. Dat beeld is altijd voor mij blijven bestaan.Dat wil ik ook nastreven als ik gezond blijf, alhoewel ons klimaat zich er meestel niet voor leent. Maar ik wil wel blijven fietsen! Met die wens ben ik niet uniek en ik weet zeker dat ik spreek namens een grote groep ouwe lullen. Want liepen onze opa’s en oma’s in het zwart, gingen onze ouders trouw naar de kerk en respecteerden ze het zondag rustdaggevoel, heel veel mannen van mijn generatie springen (nou ja ‘springen’) nog graag op de racefiets. En ga je met de ontwikkelingen in fietsland mee, dan is een klein beetje ondersteuning geen zonde!Dopamine
Tot voor kort was de algemeen heersende gedachte: “Wat moet je nu met een elektrisch ondersteunde racefiets in Nederland?” Vrijwel iedereen zag zo’n fiets meer op zijn plaats in de bergen, want een zetje in de rug is dan natuurlijk erg welkom. Zo is de ontwikkeling in het gebruik van de elektrisch ondersteunde mountainbike in berglanden fenomenaal snel gegaan. Overal huur je elektrische exemplaren in plaats van gewone bikes op pure menskracht. Bergop fietsen met ondersteuning en je vanaf de top naar beneden laten suizen zonder motor. Ook ikzelf had een aantal jaren terug best een afkeurende mening. Maar toen was mijn gemiddelde snelheid nog hoog en was mijn actieradius nog groot. Een paar jaar geleden zag ik in de bergen van de Costa Brava een groepje krasse knarren die me verbaasden met hun tempo bergop. Ik kon ze niet volgen. Maar boven ontdekte ik hun geheim: Ondersteuning!
Parkinson
Ik ben nu 74 en wil nog graag volop kunnen fietsen en vooral ook buiten zijn. Ik heb helaas de ziekte van Parkinson gekregen, een vervelende neurologische aandoening die zich bij mij manifesteert in extreem stijve en vooral zere spieren en pezen, naast allerlei kleinere klachten. Bij Parkinson heb je een tekort aan dopamine, een neurotransmitter die zorgt voor een goede aansturing van vrijwel alle lichaamsfuncties, en ook een stofje is dat je bovendien blij maakt! En laat die dopamine nu juist met hoogfrequent trappen natuurlijk worden aangemaakt! Als het weer het toelaat ga ik dan ook elke dag fietsen. In de winter schaats ik ook nog drie maal per week, alhoewel mijn stijfheids- en pijnklachten daar harder toeslaan dan op de fiets. Ik schaats mijn hele leven al en sinds ik in Egmond aan Zee woon op de kunstijsbaan De Meent in Alkmaar. Daar ontstond een groep van pakweg dertig man, mijn schaatsvrienden zeg maar. Toen jonge zestigers, nu allemaal tussen de 70 en 80 jaar, waarvan de meesten ook fiets(t)en. Allemaal sportieve kerels, waarvan er helaas nog maar tien over zijn, waarvan ook nog eens zes uiteenlopende kwalen hebben. Zo zie je maar! Ik ben dus reuze blij dat ik nog kan fietsen, waarbij mijn trapondersteunende racefiets mijn redding is. En, laten we wel wezen, vergrijzend Nederland telt honderden kerels van mijn leeftijd op de racefiets die allemaal vroeger of later krakkemikkig worden, maar nog wel willen meetellen, alhoewel iedereen weet dat er in die groep geen tweede Dumoulin ontluikt.Specialized Turbo Creo SL Expert
Met het besef dat ik op een leeftijd ben waarop conditionele achteruitgang normaal is (en bij mij wellicht sterker zal toeslaan), ging ik op zoek in de markt van E-racers. En testrijden. Vrijwel meteen viel ik op de Specialized Turbo Creo SL Expert, nadat ik eerder had proef gereden op fietsen met een Fazua motor en aandrijving in het achterwiel. Dat was het niet voor mij. De fraai weggewerkte vaste accu (320 Wh) in de schuine onderbuis van de Specialized en de kleine vrijwel onzichtbaar geïntegreerde ‘Californian design, Swiss made’ motor (240 watt) rond de trapas gaven voor mij de doorslag.
Aangezien carbon fietsen tegenwoordig sowieso een wat dikkere uitstraling hebben, smoelt mijn Creo dus als een gewone ‘dikke’ racefiets. Maar wellicht de meest belangrijke reden voor mij was/is dat de Creo naast ‘Support’ (ondersteuning) ook de modus ‘Peak Power’ kent, dat wil zeggen dat je met een hoge trapfrequentie de maximale output van de motor realiseert. Dat alles is te tunen in de Mission Control App op je smartphone en op het kleine display op je horizontale buis. Waarbij er drie ondersteuningsniveaus zijn, te weten Eco, Sport en Turbo en je Support en Peak Power naar eigen wens kunt invoeren. Een Support niveau lager dan 100% kan dus worden gecompenseerd door de rijder middels de Peak Power, zodat de maximale ondersteuning kan worden bereikt door eigen beenkracht en omwentelingsniveau (cadans) waardoor je als een roulerende wielrenner fietst en niet als een stoemper op kracht.Voer je overal maximale waarden in, dan vreet dat stroom en gaat dat natuurlijk ten koste van je actieradius die 130 km is met de vaste accu en kan worden uitgebreid tot 195 km als je de Range Extender gebruikt, een portable accu in de staande bidonhouder, die in de duurdere Creo modellen standaard wordt meegeleverd, maar bij mijn Expert niet (voor mijn gebruik ook niet nodig). De ondersteuningswaarden die ik heb ingesteld zijn bij Support / Peak Power in Eco zijn 35/50%, bij Sport 50/80% en bij Turbo (80/100%). De Eco-stand gebruik als ik samen met mijn vrouw fiets (die ook elektrisch rijdt) of ik wil toeren met een grote actieradius; Sport als ik met mijn maatjes stevig doorfiets en Turbo alleen als ik erg moe ben of bij extreme tegenwind. Maar een aanpassing is zo gemaakt en kan ik dus laten afhangen van de wind en/of het terrein. Als wettelijk toegestane ondersteuning geldt 25 km/uur, maar ik haal in de uitloop, door hoogfrequent trappen in de juiste versnelling, wel 28,5 km/uur en trap daarboven zonder ondersteuning gemakkelijk door, want de Creo fietst dan maar heel weinig zwaarder dan een gewone racer.
Persoonlijke aanpassingen
De full carbon Creo is onder de elektrisch ondersteunde racefietsen de lichtste (12,5 kilo), super stijf, maar ook keihard. Te hard eigenlijk voor mijn spieren en gewrichten. Op slecht wegdek stuiterde ik alle kanten op, en dat viel tegen. Dus begon ik met het vervangen van mijn moderne, korte, alom geprezen Specialized Power zadel door een Selle Italia Max SRL Superflow, die wat langer is en iets meer demping geeft door de dikkere padding. Vervolgens wikkelde ik het stuurlint bovenop het stuur dubbel, om de resonanties op klinkerwegen tegen te gaan. En pompte ik ook maar 3,5 bar vóór en 5.0 bar achter in mijn 28 mm brede Specialized Turbo banden. Desondanks bleef ik toch nog een beetje last houden van mijn handen, armen en lijf.
Dubbel stuurlintNu rijd ik op de E-One racebanden van Schwalbe in de breedste uitvoering, 32 mm, ook met 3,5 bar vóór en 5.0 bar achter. Een verademing, ze rollen een stuk prettiger op klinkerwegen. En tot slot – in overleg met Service Koers Heiloo, de Specialized dealer vlak bij mijn huis – vervingen we de geavanceerde Future Shock (2.0), de traploos verstelbare hydraulische schokdemper in de balhoofdbuis, want die werkt alleen goed bij diepe kuilen of op kasseien. Stefan Vreugdehil raadde me aan de eenvoudiger Future Shock 1.5 te proberen, met de zachtste veer. Weliswaar is deze niet traploos in te stellen, maar dat is geen punt voor mij, omdat ik toch met maximale vering wil fietsen, zodat ook kleine oneffenheden in het wegdek worden geëlimineerd. Super!
32 mm dikke Schwalbe E-One bandjes