Tekst: Elias de Bruijne / Foto’s: Michael van Drunen
BON VIVANT
Na een paar kilometer wijkt de begroeiing en kom ik op een zanderige open plek. Twintig meter verderop staat Marc de Maar te wachten, relaxed als altijd. Ik kan de kersverse ex-profwielrenner bij lange na niet volgen als hij gas geeft. Dat is maar goed ook, voor hem dan, want komend seizoen maakt hij zijn debuut als mountainbikeprof. Het is de zoveelste uitdaging in de wielercarrière van de vrijbuiter op twee wielen, die zichzelf op Instagram omschrijft als ‘Bon vivant who’s living an adventurous life’. Dat avontuurlijke is aan zijn wielercarrière af te lezen. Naast vier jaar in de hoofdmacht van Rabobank, een jaar bij Quick Step en twee jaar bij Roompot rijdt hij vier jaar voor het Amerikaanse team Unitedhealthcare, waar hij naar eigen zeggen zijn mooiste jaren als profrenner beleeft en het bij Rabobank verloren plezier in het fietsen terugvindt. Zijn basis legt hij ’s winters op Curaçao, waar hij sinds 2010 een huis heeft. Een onontdekt fietsparadijs, zegt hij.Dat laatste is precies de reden dat ik hier ben. Op een goede dag in september vraagt Fiets-hoofdredacteur Rodrick de Munnik of ik zin heb om in november naar Curaçao te gaan om samen met De Maar het eiland te verkennen. Op het programma staat ook deelname aan de Coral Estate Classic, een laagdrempelige MTB-wedstrijd waarvan De Maar sinds 2014 koersdirecteur is. Ik doe alsof ik er even over moet nadenken en stem dan toe. Zo komt het dat ik op woensdag 9 november samen met vaste Curaçao-ganger Pieter Weening en viervoudig Nederlands kampioene MTB-marathon Hielke Elferink – die allebei aan de Coral Estate Classic zullen deelnemen – op het vliegtuig richting Curaçao stap. Als we aankomen is de zon allang onder, maar de vochtige lucht valt als een klamme deken over ons heen als we naar buiten stappen. Een uurtje later genieten we bij het restaurant van Coral Estate, het resort waar we tien dagen zullen doorbrengen, van een late maaltijd. Onze tenen kriebelen in het zand en op nauwelijks drie meter afstand klotst de Caraïbische Zee zachtjes tegen de kust. Aan de nauwelijks te onderscheiden horizon zien we de lichten van grote olietankers die voor anker liggen, nog veel verder de vage lichtjes van de Venezolaanse kust.MILKSHAKES
De volgende tien dagen is het een en al mountainbiken wat de klok slaat. Ik heb daar weinig ervaring mee, maar Marc, Pieter (in 2003 negende op het WK veldrijden voor beloften) en Hielke zijn uitstekende leermeesters. Meer dan aan de mountainbike moet ik wennen aan het klimaat. Om de ergste hitte te ontlopen (het kwik stijgt elke dag richting de 30 graden) gaan we vaak ’s ochtends vroeg op pad, maar alsnog is het zweten geblazen. Goed drinken is dus een must. Mijn favoriet is de milkshake met vers fruit, die we halen in armoedig ogende ‘sneks’ langs de kant van de weg, zoals in Barber. Een ijskoude fruitsmoothie op een van de vele terrasjes aan de kust werkt ook uitstekend, maar is vaak een stuk duurder.Zo ontdek ik al fietsend en zwetend het westen en midden van het 61 kilometer lange, smalle eiland. Ook in het oosten kun je mooi fietsen, maar daarvoor moeten wij (vanuit Coral Estate, vlakbij Sint Willibrordus aan de westkust) voorbij het drukke Willemstad. Wat betreft het landschap moet Curaçao het vooral hebben van de rotsige kust en de ansichtkaartblauwe zee. Verder is het glooiende, ruige landschap (hoogste punt: de 375 meter hoge Christoffelberg) niet spectaculair, maar voor fietsers is het één grote speeltuin. Mountainbikers, welteverstaan: het rustige, mooie westen van het eiland is weliswaar goed geschikt voor een rondje op de racefiets, maar de drukke en slecht onderhouden wegen elders op het eiland zijn niet op fietsers berekend. Met de MTB kun je die ontlopen en kom je bovendien op de mooiste plekken. De uitzichten langs de kust zijn prachtig en de trails zijn leuk en uitdagend. We rijden over technische singletracks, simpele rechttoe-rechtaan zandwegen, venijnige klimmetjes en stenige stranden. Het is overigens aan te raden om met een gids te rijden of routes te downloaden (zie kader), want van fietsinfrastructuur is nauwelijks sprake.WAT MAAKT MOUNTAINBIKEN HIER NU ZO LEUK? IS HET DE SENSATIE VAN HET TROPISCHE LANDSCHAP EN KLIMAAT? ZIJN HET DE MOOIE TRAILS EN DE SFEER?
KLEINE SPORT
Dat is niet zo vreemd, want mountainbiken is hier een kleine sport, zo vertelt Yamel Guerrero me tijdens een ritje met enkele local guys. We rijden vroeg in de ochtend langs de westkust, onder meer over het mooie maar spannende pad van Boca naar Kokomo Beach met een passsage over een smalle richel pal boven de zee. Guerrero is een vriendelijke veertiger die als procesoperator werkt bij de Isla, de stinkende, olieraffinaderij ten westen van Willemstad. Hij fietst graag en veel. Op zijn tiende kwam hij vanuit de Dominicaanse Republiek naar Curaçao, waar hij eerst – met succes – aan BMX’en deed. Hij legt uit dat voetbal en vooral honkbal hier populair zijn, en als dan toch de fiets wordt gepakt, is dat vaker de BMX dan de MTB. Mountainbiken wordt vooral gedaan door Nederlandse dertigplussers, de locals vinden het gevaarlijk. Zonde, zegt hij, want met de mountainbike kom je op plekken die je anders – zelfs als Curaçaoënaar – nooit ziet.
OTTEVANGER HAKT DE TRAILS EIGENHANDIG IN DE CURAÇAOSE WILDERNIS UIT, WAARBIJ ROTSEN EN CACTUSSEN DE GROOTSTE OBSTAKELS VORMEN
GOOGLE MAPS
In feite wordt de Curaçaose MTB-wereld hoofdzakelijk gerund door Nederlanders. Als ik in de tweede week na een trainingsrit met fietsclub Bellissima aanschuif bij hun woensdagavondbarbecue – uitstekend vlees en veel bier – zie ik voornamelijk expats om me heen. Een van hen, John Ottevanger, vertelt me over de trails op het eiland. Vroeger kon je hier als fietser alleen op de asfaltwegen en brede zandwegen terecht, maar sinds een jaar of tien komen er steeds meer singletracks. Ottevanger heeft daar zelf een groot aandeel in: hij hakt de trails eigenhandig in de Curaçaose wildernis uit (zijn allereerste paadje heet niet voor niets de Ottevangertrail). Op Google Maps kijkt hij welke locaties geschikt zijn en wat het beste traject is – rotsen en cactussen zijn de grootste obstakels – en dan is het kappen, uitproberen en kijken waar je uitkomt. Ook wat betreft racefietsactiviteiten moet Curaçao het vooral hebben van fietsgekke Nederlanders. Leo van Vliet organiseerde van 2002 tot 2014 de Amstel Curaçao Race, een wielerkoers voor profs en amateurs. Voor de profs was het een mooie gelegenheid om vlak na het wedstrijdseizoen even stoom af te blazen, voor de amateurs een prachtige kans om met mannen als Boogerd, Boonen, Contador en de Schlecks te fietsen. Helaas ging het na 2014 niet meer, volgens Van Vliet omdat de agenda van de profs te vol kwam te zitten met sponsorverplichtingen.Gelukkig is de Coral Estate Classic nog wel in leven. De mountainbikewedstrijd werd in 2006 voor het eerst georganiseerd, volgens hetzelfde recept als de wegkoers: een mix van inspanning én ontspanning. Voor koersdirecteur De Maar zijn de dagen voorafgaand aan de race wat minder ontspannen. Hij rent en vliegt om alles rond te krijgen en dat gaat naar zijn zin – kennelijk volgens goed Curaçaos gebruik – vaak wat al te veel op het nippertje. Het zorgt voor de nodige stress bij de verder altijd relaxte Drent, tenminste, voor zijn doen. “Ik heb je nog nooit zo nerveus gezien”, grijnst Pieter Weening.RACEDAY
Uiteindelijk verloopt het op zondag – raceday – allemaal perfect. Wel breken uitgerekend nu, een paar uur voor de start, de hemelsluizen open. De snelle, mooie, niet al te technische omloop met start en finish in het resort verandert razendsnel in een blubberige bedoening met glad asfalt, kleiige, glibberige singletracks, zuigende zandwegen en enorme plassen op het strand langs het binnenmeer van Jan Kok. Even zakt de moed me in de schoenen, maar als ik eenmaal onderweg ben ga ik het steeds mooier vinden. Dit is mountainbiken: afzien, vechten met de elementen, smerig worden. Vooraan in de koers vloert Pieter Weening thuisrijder De Maar. Cadeautjes worden hier duidelijk niet gegeven.Wat volgt is minstens even mooi. Moeiteloos vloeit de inspanning over in een relaxte derde (tweede) helft in het centrum van het resort. Vrijwel iedereen blijft hangen. Het bier vloeit rijkelijk, de talrijke huldigingen laten heerlijk lang op zich wachten en de deelnemers wisselen sterke verhalen uit. De inmiddels opgeklaarde hemel kleurt langzaam rood, Marc de Maar ontvangt glunderend de Curaçaose kampioenstrui en Pieter moet op de foto met een dame op leeftijd in een jurkje met pompeblêden. Tevreden sla ik het schouwspel gade. Een biertje in de hand, prettige vermoeidheid in de benen en een rozig gevoel in mijn hele lijf: meer hoeft dat niet te zijn.
Nederlands kampioen Hielke Elferink in actie op een koraalstrand aan de noordkust.
WAT BETREFT HET LANDSCHAP MOET CURAÇAO HET VOORAL HEBBEN VAN DE ROTSIGE KUST EN DE ANSICHTKAARTBLAUWE ZEE
FANTASTISCH
“Het is ongekend. Echt fantastisch. Een vlakke zee, zon, en dan die uitzichten. Fantastisch.” Iwan Jonker blijft het maar herhalen. De enthousiaste Nederlandse expat neemt me vandaag op sleeptouw over de trails van Jorisbaai en Jan Thiel. Het wordt een barre rit van zo’n 100 kilometer met regen, zon, lastige trails en steile beklimmingen. Vanaf de heuvel Cocori hebben we prachtig zicht op Bonaire en Iwan toont me het vervallen landhuis Santa Catharina, vroeger het middelpunt van een plantage en nu een van de vele stille getuigen van het slavernijverleden van Curaçao. Bij de Sint Jorisbaai kronkelen we eindeloos over de trails van John Ottevanger. In veel gevallen verwijzen de namen simpelweg naar voorwerpen, zo heeft hij me uitgelegd: de Cactustrail zwiert heerlijk tussen een enorme verzameling cactussen door, Het Gebroken Kapmes verwijst naar een materiaalincident bij het uithakken van de trail en bij De Dode Geit werd, inderdaad, een dode geit aangetroffen. Ook de naam van Victoria Secret-trail is niet metaforisch bedoeld: de bomen langs de trail werden kort na de ‘opening’ versierd met slipjes. Het is verreweg de lastigste strook die ik tegenkom op Curaçao, een technische klim over steile houten vlonders tussen scherpe rotsblokken door. Ik moet herhaaldelijk van de fiets en ga in de afdaling onderuit. Een slippertje, heet dat dan. Als ik even later vanaf één van de Drie Gebroeders – drie spitse heuvels ten westen van Willemstad – over de hoofdstad en de zuidkust uitkijk, mijmer ik over wat mountainbiken hier nu zo leuk maakt. Is het de totaal nieuwe omgeving? De sensatie van het tropische landschap en klimaat? Zijn het de mooie trails en de ontspannen sfeer? Volgens Ottevanger zit het ‘m in de combinatie met de andere geneugten van Curaçao. Als ik een paar uur later met een heerlijke smoothie uitgeteld op een ligstoel aan het strand lig en over de blauwe zee uitkijkben ik geneigd hem gelijk te geven.
Marc de Maar en Hielke Elferink nemen graag de trap.