De elektrische mountainbike, vaak afgekort tot e-MTB, is aan een razendsnelle opmars bezig. Letterlijk en figuurlijk, want met zo’n e-MTB ga je sneller en verder dan je met een gewone mountainbike zou doen.
Elektrische stadsfietsen hebben de laatste jaren een behoorlijke transformatie ondergaan. Van suffe elektrische modellen voor ouderen naar hippe e-Bikes voor iedereen. Ook in de mountainbike-wereld wint de elektrische fiets snel aan populariteit. Met elektrische ondersteuning kun je namelijk trails rijden die je anders links zou laten liggen en veel langere routes kiezen. Is mountainbiken voor velen een korte, explosieve krachtsinspanning, een elektromotor en accu aan boord vult je eigen uithoudingsvermogen aan zodat je langer kunt genieten van mooie routes en plekken waar je anders nooit zou komen.
Hoe snel mag een elektrische mountainbike?
Europese regelgeving bepaalt dat een elektrische fiets, en dus ook een elektrische mountainbike, ondersteuning mag bieden tot maximaal 25 kilometer per uur. Harder fietsen kan, maar dat zul je dan op eigen kracht moeten doen. Voor een eMTB is 25 km/u vaak snel zat, heel veel harder kun je op een vlakke trail vaak toch niet en in afdalingen kun je nog steeds harder dan die 25 kilometer per uur.
Je elektrische mountainbike opvoeren, kan en mag dat?
In veel landen zijn de regels soepeler en dus kunnen veel elektrische MTB’s technisch gezien harder, de limiet van 25 km/u is softwarematig. Daardoor zijn veel eMTB’s betrekkelijk eenvoudig ‘op te voeren’, door de software in de maling te nemen zodat de fiets denkt dat je minder hard rijdt dan je daadwerkelijk doet of de fiets te laten denken dat je in een ander land bent waar sneller rijden wel is toegestaan.
Opvoeren maakt je fiets niet meer legaal voor op de openbare weg en kan vervelende gevolgen (verzekering, aansprakelijkheid) hebben als je een ongeluk krijgt. Daarnaast kunnen hele hoge snelheden ook gevaarlijk zijn op uitdagende trails, waar je plots verrast kunt worden door een krappe bocht of obstakel.
Welke soorten eMTB’s zijn er?
E-MTB’s zijn er als hardtail en als fully, met voor- en achtervering dus. Ze komen in alle soorten: cross country, trial, enduro en zelfs elektrische downhill mountainbikes. Dat klinkt gek, elektrische ondersteuning voor een fiets die alleen maar naar beneden gaat, maar juist door die elektromotor kun je zélf weer omhoog en kom je op plekken waar shuttles of liften je niet kunnen brengen.
Wie een e-MTB wil kopen staat dus voor dezelfde keuze als ieder ander die op zoek is naar een MTB. Bedenk dus goed hoe en waar je je e-MTB wil gebruiken, we hebben de vier soorten mountainbikes en hun toepassingen in een apart artikel voor je op een rij gezet gezet.
Waarom zijn elektrische mountainbikes duurder en zwaarder?
Op twee punten verschillen elektrische mountainbikes behoorlijk van reguliere MTB’s: de aanschafprijs en het gewicht. Door toevoeging van een elektromotor en een accupakket weegt een elektrische MTB zomaar dubbel zoveel: veel modellen wegen tussen de 22 en 26 kilo. Dat betekent ook dat sommige onderdelen, zoals vering, remmen en wielen, het zwaarder te verduren krijgen.
Die elektromotor en accu maken een e-MTB ook flink duurder, de meerprijs voor elektrische ondersteuning is al snel zo’n 2000 euro. Dat betekent ook dat er bij de instap e-MTB’s, die beginnen bij zo’n 2700 euro, maar weinig overblijft voor de rest van de fiets, zoals frame en afmontage. Deze instappers zijn voorzien van zeer eenvoudige onderdelen die minder geschikt zijn voor zwaar en veelvuldig gebruik. Juist door het hogere gewicht wil je extra goede remmen en vering op je fiets in plaats van eenvoudigere onderdelen.
Bosch CX, Shimano EP8 of een andere elektromotor?
Waar je bij elektrische stadsfietsen diverse configuraties hebt, zoals naafmotor in het voor- of achterwiel en middenmotoren, zijn vrijwel alle elektrische mountainbikes voorzien van een middenmotor. De meeste fietsmerken ontwikkelen zo’n motor niet zelf (uitzonderingen zoals Specialized en BH daargelaten), maar kiezen voor een elektromotor van een externe leverancier. De bekendste voorbeelden zijn de Shimano EP8 en Bosch CX.
Beide elektromotoren hebben zich ondertussen ruimschoots bewezen in een groot aantal elektrische mountainbikes en de belangrijkste reden om de ene boven de andere te verkiezen is persoonlijke voorkeur. De Bosch CX heeft meer topvermogen, de Shimano EP8 geeft een iets natuurlijker trapgevoel. Daarnaast is de Shimano altijd voorzien van een handig display waarop je diverse instellingen kunt wijzigen, terwijl fietsen met een Bosch CX standaard vaak uitgerust zijn met eenvoudige bediening met enkel een aantal ledlampjes om de mate van ondersteuning en het batterijniveau aan te geven. Deze kun je overigens wel upgraden naar een volledig display.
Voor 2023 heeft Bosch de CX een update gegeven met wat ze Smart Systeem noemen. Zo kun je via je smartphone software-updates uitvoeren en instellingen aanpassen. Bij Shimano kan dit met elke EP8-motor en de Shimano e-Tube app.
Hoe groot moet de accu van een eMTB zijn?
De capaciteit van de accu bepaalt voor een belangrijk deel hoe ver je komt met een elektrische mountainbike. Die capaciteit drukken we uit in watt-uur (Wh). Met een accu van 700 Wh kom je gemiddeld gezien dus verder dan met een van 500 Wh. We zeggen bewust ‘gemiddeld’ want het hangt natuurlijk ook af van de mate van ondersteuning.
Je kunt namelijk kiezen hoe sterk het duwtje in de rug van de elektromotor moet zijn. Van een klein beetje hulp, vergelijkbaar met een beetje wind in de rug, tot een enorme boost, alsof je de beenspieren en het uithoudingsvermogen van een olympisch atleet hebt. In zo’n boost- of turbo-modus zal je accu vrij snel leeg zijn, dus gebruik deze spaarzaam.
Grotere accu: meer bereik, maar ook duurder en zwaarder
Een grote accu lijkt altijd beter, maar heeft ook twee nadelen: accu’s zijn prijzig en een accu met meer capaciteit maakt je eMTB dus duurder. Daarnaast wordt je fiets ook zwaarder van een grotere accu. Vaak kun je ook achteraf nog een grotere vervangende accu kopen, al kijk je dan wel tegen flinke bedragen aan. Denk aan ongeveer een euro per watt-uur. Gelukkig is het soms ook mogelijk om een extra accu te monteren, bijvoorbeeld in de bidonhouder. Dit wordt ook wel een range extender genoemd.
Op dit moment kiezen veel fietsmerken ervoor om hun eMTB’s te voorzien van 600-650 Wh-accu’s. Die geven ongeveer een bereik van 45-75 kilometer, afhankelijk van het terrein en de ondersteuning. Er zijn modellen met 750-800 Wh voor extra uithoudingsvermogen, terwijl er ook prestatiegerichte racemachines zijn die slechts een 320 Wh accu hebben om het gewicht zo laag mogelijk te houden.
Houd er rekening mee dat een accu na verloop van tijd wat capaciteit zal verliezen. Een accu die nu precies toereikend is, is dat na één of twee jaar wellicht niet meer. Hoeveel capaciteit een accu verliest hangt af van het gebruik en vooral van het aantal keer laden. Shimano geeft bijvoorbeeld aan dat na 1000(!) keer laden de capaciteit nog minstens 60 procent van de oorspronkelijke waarde bedraagt.
Tip: huur een elektrische mountainbike voor je er een koopt
Twijfel je over een eMTB, maar heb je geen idee of het wat voor je is, hoe het voelt en hoeveel stroom je ongeveer nodig hebt voor een bepaalde route? Rondom de populairste MTB-routes van ons land zijn veel verhuurbedrijven te vinden die elektrische mountainbikes verhuren. Dat kost je weliswaar een paar tientjes, maar het geeft een veel betere indruk van de mogelijkheden van een eMTB dan een korte proefrit bij een fietswinkel.
Vraag gerust nog even expliciet aan de verhuurder wat voor motor en accu hun eMTB’s hebben. Die informatie kan heel waardevol zijn in je zoektocht naar een eigen elektrische mountainbike. Zo kun je snel genoeg uitvogelen of de batterijcapaciteit toereikend is of dat je op zoek moet naar een eMTB met grotere accu.
Lees ook
5 augustus 2023 - Racefiets
Lees ook
9 april 2023 - MTB
Lees ook
14 april 2023 - MTB
