Ooit was Mario Cipollini de grote man van het Italiaanse wielrennen. Inmiddels is ‘Mooie Mario’ van zijn keizerlijke troon gevallen en voor drie jaar gevangenisstraf veroordeeld vanwege partnergeweld. Wij kregen zijn oude teamfiets in handen, de Cannondale CAAD 3.
CAAD staat voor Cannondale Advanced Aluminium Design. De eerste CAAD rolde uit de fabriek in 1992, de CAAD 3 zag het levenslicht in 1997. Cannondale gebruikte hiervoor Alcoa 6061 aluminium. Dat zouden we nu bestempelen als basic, maar in de jaren negentig, toen carbon nog een noviteit was, werd het gebruikt voor high-end racefietsen. Samen met de CAAD 3 stapte Cannondale in de professionele wielersport. Sterker nog, de Amerikaanse fabrikant wurmde zich in het hol van de leeuw.
Vanaf 1997 tot 2004 was het materiaalsponsor van het Italiaanse Saeco-team. En met veel succes, vooral dankzij sprinter en uithangbord Mario Cipollini (1967). De man won etappes en puntentruien in de Tour en Giro, en werd in 2002 wereldkampioen. Zijn wapperende manen en mediterrane ijdelheid leverden hem bijnamen op als de Lion King en Mooie Mario. Ook de marketingafdeling van Cannondale was blij met Cipollini, en trok alles uit de kast om met hem als ambassadeur meer producten meer te verkopen. Er kwamen zelfs racers met Cipo-kleurschema’s.
Cannondale CAAD 3
Dit CAAD 3-frame in maatje 60 is ‘gewoon’ in het kleurenschema van de Saeco-ploeg uit 1998. Alle decals van de sponsors zitten erop: Campagnolo, Vittoria, Look, Mavic, Selle Italia, CODA. Een los frame weegt rond de 1500 gram, de 1 inch carbon vork telt daar 650 gram bij op. Een complete Cannondale R900 met CAAD 3-frame en Shimano Ultegra-groep kostte in 1998 bijna 4400 gulden, zo lezen wij in de Fiets Koopgids van dat jaar. Voor een los CAAD 3-frame betaalde je 2200 gulden.
Deze fiets is op basis van het losse Saeco-frame opgebouwd. De geometrie is allround, met een balhoofdhoek van 73 graden, een zithoek van 73,3 graden, een wielbasis van 99,5 centimeter en een naloop van 57 millimeter. Compleet met Ultegra 6500 9-speed, 52/39 crankstel, Vittoria Open Corsa Evo CX-banden (23 millimeter) en Cinelli Alter stuurpen weegt hij 9,8 kilo.
Konijnenkiller
Een speciale vermelding verdienen de Spinergy REV X-wielen. Het waren de eerste carbon wielen waarmee een profploeg zich op de weg waagde – er werd al wel met carbon sets op de baan gefietst. Spinergy was een project van een ex-werknemer van Cannondale, die Cipo als uithangbord binnenhengelde. Maar de wielen werden door de UCI verboden, omdat ze te gevaarlijk en te onbetrouwbaar waren. De velgen lieten nog wel eens los, en bij valpartijen waren de spaken als messen zo scherp.
Hét verhaal over de REV X-wielen is dat van een Nederlandse topamateur, die tijdens een koers een konijn doormidden zou hebben gekliefd – arme Flappie. Hoe dan ook, de bond greep in, en de duizenden verkochte wielen kwamen werkeloos in schuren te hangen. Cannondale zelf verliep het beter: de CAAD 3 werd in 2000 succesvol opgevolgd door de CAAD 4 (oversized balhoofd, S-bended achtervorken, lichter). De lijn bestaat nog steeds: inmiddels staat nr. 13 in de winkel – toevallig het atoomnummer van aluminium.
Maar zoals alle grote fietsmerken stortte Cannondale zich vanaf begin deze eeuw op het carbon avontuur. Te beginnen met de Six 13 uit 2004, die nog deels carbon, deels aluminium was. Daarnaast werden er ook eigen onderdelen geproduceerd, zoals de SI Hollowgramcrankstellen, voorloper van de BB30. Mooi, licht, maar technisch nog niet in orde. Sommige Cannondale-bezitters van destijds zullen zich de kraak nog levendig kunnen herinneren.
Wat kost dat nu?
Een teamfiets als deze bemachtigen is lastig. Die vind je vooral in de VS of in Zuid-Europa, en je betaalt er verzamelaarsprijzen voor. Dat neemt niet weg dat gewone tweede- of derdehands CAAD 3-frames nog goed te krijgen zijn, voor nette prijzen. Je komt ze tegen vanaf zo’n 250 euro, vaak met oude Shimano-groepen die nog voldoende te koop zijn. Er zijn ook nog heel wat modellen te vinden met de klassieke Cinelli-stuurpen.
Een CAAD 4 of nieuwer is te koop vanaf 350 euro. Let op als je zelf een oude CAAD wilt opbouwen: voor een model met het CODA-crankstel heb je een ombouwkit nodig. Modellen met BSA schroefdraad zijn eenvoudiger. Anno nu rijdt zo’n vroege CAAD in ieder geval nog prima: licht en reactief, en als je er een 11-speed groep op schroeft, dan heb je echt een heel fijn racer.
Zelf herinner ik me een bezoek aan de fabriek in Bedford, Pennsylvania in 2006, bij de introductie van de SystemSix. Er schalde hardrockmuziek van Ted Nugent en Lynyrd Skynyrd uit de speakers, voor de deur stonden pick-ups, en overal wapperde de Stars & Stripes. Bij de lunch aten we Buffalo-burgers. De typisch Amerikaanse fabriek is in 2010 gesloten; sindsdien komen alle frames uit het Verre Oosten. Nee, die tijd komt nooit meer terug. En ook de hoogtijdagen van Mooie Mario zijn verder weg dan ooit, nu hij veroordeeld is voor de mishandeling van zijn ex-vrouw.
Veni, vidi, vici. Ja, maar nu niet meer. Gelukkig hebben we de fiets nog.
Fotografie Remco Veurink, met dank aan John van Dam voor het beschikbaar stellen van de c’dale
