Met de sterke opkomst van de gravelbike komt ook de vraag naar voren: waar kun je nu beter mee crossen? En wat zijn eigenlijk de verschillen met een crossfiets? Ex-prof Thijs van Amerongen testte beide bikes en vond de antwoorden.
Introductie
Na achttien jaar cyclocrosswedstrijden te hebben gereden, waarvan tien jaar bij de professionals, weet ik heel goed welke eigenschappen ik waardeer in een cyclocrosser. Tijdens een wereldbeker, waar je op het scherp van de snede de afdalingen en bochten induikt, leer je een fiets tot in detail kennen. Stuurt hij kort, dan kun je soms nog net even onderdoor schieten in die lastige glibberbocht waar de rest breed uitstuurt. Ligt het bracket hoger dan gemiddeld, dan kun je na een snelle haakse bocht net wat eerder opnieuw je aanzet plaatsen dan de concurrentie. Anderzijds, te hoog wil je ook niet. Je zwaartepunt wil je niet te hoog leggen. Doordat de verschillende gravelbikes ons de laatste jaren om de oren vliegen, krijg ik nog weleens de vraag wat nu de beste keuze is. En wat is nu echt het wezenlijke verschil tussen een gravelbike en een cyclocrosser? Buiten wat nokjes voor tassen? Wat is er dan mooier om van hetzelfde merk twee type fietsen naast elkaar te zetten. Trek gaf ons hun nieuwe Checkpoint SLR-gravelbike en een Boone cyclocrosser mee voor het betere raggen over uitgestrekte heidevlaktes, afgewisseld met bomenrijke singletracks waar modder en scherpe bochten je voornaamste tegenstanders zijn.
Trek Checkpoint SLR
Afgelopen najaar testte ik de Checkpoint SL al. De splinternieuwe SLR is voorzien van dezelfde geometrie, alleen nu gefabriceerd van 700 OCLV-carbon. Een doorontwikkeling van de 600 OCLV-carbonvezel, lichter en sterker. Dit resulteert in een heel licht en strak ogende gravelbike. Een model voor gravelers die van doorrijden houden.
In deze marigold geel-oranje lak is het een opvallende verschijning. Dit blijkt al bij ons eerste ritje op de SLR, een toevallige passant complimenteert ons bij het maken van de eerste foto’s van de Project One-versie van deze Checkpoint SLR. De SLR is, hoewel het toch een racebak is gezien de afmontage, rijkelijk voorzien van bevestigingsnokjes voor allerlei tassen. De extra bevestigingspunten voor bidonhouders op de voorvork ontbreken op de SLR. Deze zitten wel op de SL-versie.
De onderbuis is ook bij de SLR voorzien van een opbergvakje onder de bidonhouder voor klein gereedschap. De Bontrager Aeolus carbon wielset maakt de Checkpoint helemaal af, ze lopen heel licht, rijden strak en de ratel van de SRAM XDR-body zorgt ervoor dat de R in de toevoeging SLR echt verdiend wordt.
RIJGEDRAG
Eens zien of de R van Race ook van toepassing is op het rijgedrag. De Checkpoint is lang, heel lang. Er zijn niet veel race- of gravelbikes die een wielbasis van 1058 millimeter hebben. Dit zorgt op de rechte stukken voor een heel stabiel weggedrag. De echte graveler kan op de lange grindpaden van de Hoge Veluwe dan ook zijn hart ophalen. Het Isospeed-systeem in de zitbuis filtert de ergste impact van gaten en hobbels weg. Ook het comfort is dus dik in orde. Daar zorgen de 40 millimeter brede GR1 Team Issue-gravelbandjes van Bontrager ook wel voor. Pomp ze niet te hard op, rond de 2,5 bar is meer dan voldoende voor de meeste gravelers onder ons.
Om terug te komen op mijn introductie, wat is nu het wezenlijke verschil tussen een echte gravelbike en een echte cyclocrosser? Het antwoord vind je op een van de mooiste, kort draaiende singletracks van Nederland. Met de lange Checkpoint kom je steeds wat breder uit in de bochten, de lange wielbasis speelt je hier wat parten. Het bracket ligt ook lager waardoor je in korte bochten nog weleens met je pedaal tegen een boomstronk tikt. Op dit soort terrein loop je dus wat sneller tegen je limieten aan.
Trek Boone
Terug naar mijn roots! In 2016 reed ik bij Telenet-Fidea al op een van de eerste versies van de Boone. Dat was ook de eerste versie met Isospeed. Hoewel deze testfiets is voorzien van een wat meer betaalbare afmontage, zoals aluminium Bontrager Paradigmwielen en een mechanisch schakelende Shimano GRX-groepset voelt de Boone 6 meteen heel lichtlopend aan.
Deze Amerikaanse crosser, die zijn oorsprong in Waterloo Wisconsin vindt, wil best vooruit! De ietwat saaie zwarte lak zal je concurrenten in slaap sussen, van dichtbij is hij wel echt mooi. De Boone is puur gericht op snelheid, geen overbodige tierelantijntjes die de fiets zwaarder maken of afleiden van waar hij voor bedoeld is: gas op de lollie! De GRX-groepset schakelt voor een mechanische variant heel direct en accuraat. Waar heb je toch eigenlijk Di2 voor nodig, vraag je jezelf hardop af.
Rijgedrag
De afstand tussen het hart van de trapas en de bovenkant van het balhoofd, oftewel de stack-waarde, is een stukje lager als bij de Checkpoint. Ook de denkbeeldige horizontale afstand vanaf de trapas tot aan de voorkant van het frame, de reach-waarde, is kleiner dan bij zijn tegenhanger uit de gravelscene. Dit zorgt ervoor dat de Boone een stuk compacter is en daardoor korter en dynamischer instuurt. Hierdoor voelt de Boone wat nerveuzer aan, waardoor je meer de neiging hebt een singletrack echt aan te vallen om te kijken waar je persoonlijke limieten liggen.
Terug op de lange, rechte stukken zet ik mezelf onderin de beugel en begin opnieuw snelheid te maken. Heerlijk dat rammen op die smalle bandjes. Officieel mogen cyclocross-banden immers niet breder zijn dan 33 millimeter. Al moet ik er wel bij zeggen dat ik de standaard gemonteerde Bontrager CX3-bandjes wat ‘vierkant’ vind vallen. De nopjes doen wel hun werk maar wat soepeler bandjes zouden deze Boone helemaal afmaken.
Conclusie
Oude liefde roest niet. Ik word nog steeds erg blij van een strakke cyclocrosser waarmee je anderhalf uur lekker door de bossen kunt knallen. Kort maar krachtig. Dat blijf ik toch altijd waarderen in dit type fiets. Comfort is dan wat minder van belang, snelheid en efficiëntie des te meer. De nieuwe gravelliefde wint echter terrein. Langere ritten over afwisselende paden, met wat meer comfort en de mogelijkheid om extra spullen mee te nemen voor een onverwachte bui of een lekke band ga ik steeds meer waarderen. Je hebt meer tijd om van de natuur te genieten of een praatje te maken. Maar ach, uiteindelijk wil je ook niet elke rit hetzelfde.
Eindconclusie? Je wilt ze gewoon allebei!
Meer info: trekbikes.com