Gravel is een blijvertje. Ook bij Sram zijn ze daar van overtuigd. Vandaag is dan ook het moment dat het Amerikaanse bedrijf zijn race-line up uitbreidt met een range ‘gravel specifieke producten’ onder de naam SRAM XPLR (wat staat voor Explore). Grotere cassettes, geen voorderailleur en zelfs ook een chique verende voorvork. Sweet!

De groepsets sluiten qua benaming en kwaliteit aan bij het huidige race segment. Dat betekent: Sram Rival, Force en Red. Altijd in AXS-uitvoering, dus draadloos schakelen. Eenvoudig qua montage, makkelijk uitwisselbaar en zeer direct in schakelwerking. De Rival groep is beduidend zwaarder dan de luxere groepsets. Force mag je enigszins vergelijken met Shimano Ultegra en Red is het ultieme snob-materiaal.

Sram houdt het gemakkelijk. Remhendels zijn ongewijzigd en komen rechtstreeks uit de ‘weg groep’, enkel de drivetrain is nieuw. Dat betekent: crankstel, cassette en derailleur. Vooral om meer mogelijkheden te creëren qua schakelbereik en tandwielverhoudingen. Vroeger werd hier bij Sram uitgeweken naar de AXS mountainbike groepsets. Hierdoor was slechts één cassette beschikbaar (10-50, later 10-52) en een bijbehorende lel van een achterderailleur. Dat is vanaf vandaag dus anders.

Crankstel

De basis, de crankarmen, is ongewijzigd. Spider en tandwielmaten zijn wel nieuw. Tandwielen zijn verkrijgbaar in 38 / 40 / 42 / 44 / 46 tandjes. Nieuw is dat buiten de normale maten en asbreedtes er ook een crank in ‘wide’ versie beschikbaar is. Speciaal voor fietsen met een extreem brede achtervork waardoor bredere banden gemonteerd kunnen worden.

Een complete Red crank doet 462 gram op de weegschaal. Force en Rival respectievelijk 598 en 706 gram.

Derailleur

Sram heeft het design van de derailleur herzien en een kruising gemaakt tussen de huidige race en mountainbike derailleurs. Dat betekent dat deze lager onder de achterpad hangt en een langere derailleurkooi heeft gekregen. Dit zorgt ervoor dat er geschakeld kan worden van 10 tot 44 tanden. Net als andere AXS groepen zijn er 12 kransjes voorzien op de cassette. Motor en batterijen zijn bij alle drie de derailleurs gelijk. Gewicht (en looks) zijn wel verschillend. Het verschil hierin is op papier maar klein. 293 gram voor de Red, 327 gram voor Rival. Zowel Rival als Force komen met ‘normale’ derailleurwieltjes. Red krijgt standaar een ceramisch lager. Alle derailleurs hebben een aluminium derailleur kooi. Daar waar de racederailleurs een kooi van carbon hebben.

Cassette

Met name de tandwielverhoudingen zijn de nieuwigheid van deze XPLR groepsets. De eerste AXS racegroepsets waren amper toegespitst op gravel en de daarbij behorende lichtste versnelling bleek aan de grote kant. Inmiddels zijn er updates geweest. Zo is er een derailleur met langere kooi en cassette tot 30 tanden beschikbaar. De nu geïntroduceerde cassettes lopen op tot 36 of 44 tanden en vinden zo het midden tussen race (max. 30) en MTB (max. 52). Dit neemt niet weg dat de keuze om een AXS MTB derailleur te monteren nog steeds aanwezig is. Dit genereert tenslotte nog steeds de meeste range, 510% tegenover 440%.

De cassettes lopen minder extreem op waardoor je qua versnellingen een beter verloop hebt op vlakkere parcoursen. Duidelijk een voordeel. Wel zet ik m’n vraagtekens bij de totale spreiding. Er is dan wel keus voor meerdere voorbladen. De lichtste setup, 38 / 10-44 is nog steeds beduidend zwaarder dan de lichtste optie van de concurrent. Namelijk Shimano GRX met 46/30 – 11/42. 30 voor en 42 achter dus. Ter vergelijk, in de lichtste setup van deze nieuwe XPLR groepset leg je bij iedere omwenteling (uitgaande van 60 RPM) 0,86 meter af en bereik je een snelheid van 6,9 km/h. Bij Shimano’s lichtste uitvoering behaal je 0,71 meter en 5,7 km/h. In de praktijk zorgt dit er zeker op langere klimmen voor dat je relaxter omhoog komt.

Vertanding Sram XPLR XG-1251 cassette:

10,11,13,15,17,19,21,24,28,32,38,44

Vertanding Sram Eagle mtb cassette:
10-12-14-16-18-21-24-28-32-36-42-50

Prijzen?

Derailleurs: Rival: €265,- Force: €465,- Red: €685,-
Crankstel: Rival: ntb Force: €435,- Red: €700,-
Cassette: XG-1251 €160,- XG-1271 €225

Wacht er is meer!

Jarenlang had Rockshox de Judy voorvork in het gamma. Die is intussen gesneuveld, maar er blijk nog een verloren zoon te zijn: Rudy! En Rudy is niet de minste. Het is een vork speciaal ontwikkeld voor gravelbikes. Nu is dat niet uniek, MRP, Fox en nog wat andere hebben er al één beschikbaar. Wat wel vernieuwend lijkt is het gewicht. Rudy weegt ruim 300 tot 500 gram minder dan zijn concurrenten en dat loont de moeite. De vork is opgebouwd rondom een compleet nieuw chassis. De vorkpoten hebben een direct mount rem aansluiting en bieden ruimte voor maximaal 50 millimeter brede banden. Er is 30 of 40 millimeter vering beschikbaar. Klinkt weinig, maar uit de praktijk weten we dat dit meer dan voldoende is om van een gravelbike een comfortabel karretje te maken.

De vork is zo ontworpen dat het geheel ondanks vering niet veel hoger is dan een normale vaste vork. Zo kan de Rudy in bijna iedere fiets geplaatst worden zonder dat de geometrie van de frameset te veel word aangepast. Dit is ook precies de reden waarom de vork er in twee verschillende versies komt qua veerweg.

Intern wordt gebruik gemaakt van de raceday charger demper die we inmiddels kennen uit de, vorig jaar vernieuwde, Sid voorvork. Hierdoor heeft de vork een lock-out (niet bedienbaar vanaf het stuur) en instelbare rebound. Zoals gezegd is de vork met 1226 gram behoorlijk acceptabel qua gewicht. Hoe het zich in de praktijk gedraagt hopen we je snel te kunnen melden.

Wat kost dat? €849 euro! Beschikbaar in glimmend zwart of ‘quicksand’ bruin.

Reverb revisited

Nog een nieuwtje is de lang verwachte RockShox Reverb in 27.2 passing. Het betreft hier niet zo maar een afgeslankte versie van de al bestaande AXS Reverb. Nee, een compleet opnieuw opgebouwd model. Zonder olie, enkel lucht. De zadelpen die specifiek voor gravel doeleinden is ontwikkeld komt in twee lengtes beschikbaar. Met 50 of 75 millimeter verstelbaarheid. Kost je zo’n 600 euro, maar dan heb je ook wat. Een dropperpost op een gravelfiets is namelijk helemaal zo gek nog niet.

Deze XPLR Reverb doet nog meer dan in- én uitvouwen bij een druk op de knop. In feite is het een ouderwets verende voorvork met twee luchtkamers. Laat je de zadelpen volledig omhoog steken dan is hij ‘gelockt’. Laat je de pen tenminste één millimeter zakken dan ontstaat er een ‘verende’ zadelpen. Twee luchtkamers die instelbaar zijn qua druk zorgen ervoor dat de zadelpen net een beetje in kan veren. Die haalt de scherpe randjes en grootste impact van onderen er af. Met het bepalen van de luchtdruk stel je in of de zadelpen meer of minder dient te veren. Een mooie ontwikkeling, al moet de praktijk uitwijzen hoe prettig dit daadwerkelijk is.

Beschikbaarheid

Beschikbaarheid van de hele XPLR line-up is nog zeer beperkt. Diverse fietsmerken gaan de komende tijd complete modellen lanceren. Canyon is met de Grizl vandaag de eerste. Losse componenten gaan zeer mondjesmaat beschikbaar komen, zolang de ‘fietshype’ blijft aan duren.

 

Meer informatie: Sram.com