Ontdekkingsreis naar een Spaanse parel

Het Baskenland is een prachtige wielerregio, maar het staat niet bovenaan de bucketlist van wielertoeristen. Onterecht, vindt Fiets, dat een uitnodiging voor de Basque Cycling Culture accepteert en ontdekt dat je er geweldig kunt fietsen, eten en genieten.

Foto’s door Lander Andonegi & Ruben Hoogland

Spanje is een groot wielerland met bekende hotspots als Girona en Calpe. De meest fanatieke regio is het Baskenland, maar er zijn niet veel wielrenners die daarheen gaan om te fietsen of te trainen. Hoe zit dat? Is het niet toegankelijk genoeg, regent het er te veel of staat het gewoonweg niet direct bovenaan de bucketlist? Als fietskledingfabrikant Etxeondo mij begin dit jaar uitnodigt voor de Basque Cycling Culture, een vijfdaagse reis om de Baskische cultuur te ontdekken, hoef ik niet lang na te denken. Eind mei stap ik in het vliegtuig met een groep van twaalf wielrenners. We gaan op weg naar Gametxo, een klein dorp in het Baskenland, of Euskadi zoals dit zo mooi heet in het Baskisch. Onderweg van het vliegveld naar Gametxo merken we al snel dat de Basken hun eigen taal belangrijk vinden, elke plaatsnaam en alle borden langs de wegen zijn zowel in het Spaans als het Baskisch.

Onderweg passeren we vaak borden waarop staat: ‘Attentie, 1,5 meter afstand houden’. En dat is geen coronamaatregel, er is respect voor de fietser!

Als we arriveren in Gametxo staat Patxi Rodrigo, directeur van Etxeondo, ons op te wachten samen met de andere organisatoren van deze reis. Onder hen ook Haimar Zubeldia, ambassadeur en product developer bij Etxeondo. Hij finishte vijf keer in de top tien van de Tour de France en reed maar liefst 26 grote ronden uit. Nadat iedereen zich heeft geïnstalleerd in het hotel wacht ons meteen een verrassing. Een compleet kledingpakket inclusief een waszak. Een waszak? Jawel. Elke dag wordt na iedere rit meteen de kleding gewassen voor de volgende dag. Zo kan iedereen in dezelfde outfit blijven rondrijden, wat een service!

Ruige natuur

Vijf dagen lang fietsen we in een groep door prachtige, afwisselende landschappen. De eerste dag rijden we naar Tolosa, een rit van 130 kilometer met 2000 hoogtemeters. Voor een groot deel volgen we de kust en toch gaat het voortdurend op en neer. De natuur is ruig en groen, het regent hier vaak. Het weer kan plots omslaan, het is dus belangrijk om goed voorbereid te zijn qua kledingkeuze en wat je meeneemt. We rijden door pittoreske dorpjes met schilderachtige baaien, zoals Zarautz of Donestia-San Sebastián. Dat Basken gek zijn van wielrennen merken we voortdurend aan de aanmoedigingen. Soms staan hele gezinnen enthousiast te roepen. Die denken wellicht dat we profs zijn. Onderweg passeren we vaak borden waarop staat: ‘Attentie, 1,5 meter afstand houden’. En dat is geen coronamaatregel, er is respect voor de fietser. Op dag twee staan vier gastheren op ons te wachten, twee renners van Euskaltel-Euskadi, eentje van het Laboral Kutxa-team plus chef-kok Iñigo Lavado. Gezellig, maar vooral handig om in het wiel te kunnen blijven hangen wanneer wij gaan klimmen. Deze dag staat namelijk de rit naar Pamplona over 133 kilometer met 2500 hoogtemeters op het programma, met onder andere de klim naar het Santuario San Miguel de Aralar. De tweede klim voert ons door een tunnel waarna ineens een rustiek landschap opdoemt met in de verte vele windmolens. Het waait hard en na de afdaling komen we aan in Pamplona, waar ons nog een klimmetje wacht naar de oude binnenstad.

Sociedad Gastronómica

Chef-kok Iñigo rijdt niet alleen voor de gezelligheid mee, hij neemt ons na afloop mee naar een heuse Sociedad Gastronómica. Het is eigenlijk een simpel zaaltje met een paar tafels, stoelen en een open keuken waar familie en vrienden bij elkaar komen om te koken en te eten. Iñigo laat ons in groepjes de verschillende gangen koken. De rijke Baskische keuken staat bekend om de verfijnde vis- en vleesgerechten. Maar zelf eet ik veganistisch en tot mijn verbazing staat er iedere avond een mooi gerecht voor mij op tafel vol verse groenten uit de regio.

Fietsen met Miguel Indurain

Pamplona is de thuishaven van vijfvoudig Tourwinnaar Miguel Indurain. De levende legende staat ons op te wachten op dag drie, om ons rond te leiden door zijn achtertuin tijdens een rit van 150 kilometer met 1000 hoogtemeters. Geweldig om met zo’n grootheid te mogen fietsen. Johan, een renner van onze groep, krijgt aan het eind van de dag de rode kaart omdat hij op een klimmetje durft te demarreren uit het wiel van Miguel. Foei! De tocht voert door een landschap dat het midden houdt tussen glooiende Toscaanse heuvels en Zwitserse bergen. Na een korte stop bij het kantoor van Etxeondo rijden wij door naar Las Bardenas. Eenmaal over de kleine heuvel kijk ik mijn ogen uit, fiets ik nu in Arizona of Utah? Het is een bijzonder mooi, weids uitzicht met rode rotsformaties en groene begroeiing. Ook de gravelstrook van 15 kilometer maakt op iedereen veel indruk, dit verwacht je niet in Europa. ’s Avonds wordt door familie en vrienden weer heerlijk gekookt in een Sociedad, waar de opa van Mikel Landa met een grote glimlach aan tafel vertelt hoe trots hij op zijn kleinzoon is. Op dat moment staat Mikel derde in de Giro d’Italia en uiteindelijk behaalt hij ook die podiumplaats in Verona.

Warm Welkom

Een paar keer gaan we na onze ritten langs bij de kantoren van Etxeondo. Het is een echt familiebedrijf. Het hoofdkwartier is gevestigd in Irura en er is ook een kantoor in Castejón. Bij aankomst in het kleine dorp Irura wordt onze groep met luid gejoel onthaald en staat er een uitgebreid buffet klaar. Met uiteraard een lekker glas wijn of cider. We ontmoeten Paco, de vader van Patxi en oprichter van Etxeondo, en krijgen een rondleiding door de fabriek. De meeste werknemers zijn al meer dan tien jaar in dienst van het bedrijf. Ze hebben zichtbaar plezier in hun job. Op het hoofdkantoor worden de producten ontworpen, ontwikkeld en getest. Dit is de machinekamer van het bedrijf. Ook worden hier de stoffen bedrukt en gesneden en vervolgens naar verschillende Etxeondo-ateliers in de regio gestuurd waar de producten in elkaar genaaid worden. In Castejón worden voornamelijk de bibshorts in elkaar gezet, het meest precieze werk waar de meeste kennis en ervaring voor nodig is. Gefocust en met vakmanschap naaien de vrouwen en mannen de ene na de andere bibshort in elkaar. Kwaliteit staat bij Etxeondo hoog in het vaandel. Elk product wordt twee keer gecontroleerd voordat het wordt uitgeleverd. Bijna alle grondstoffen komen uit Spanje of Italië, daarmee wordt een volledig Europees product gemaakt, en dat is best bijzonder in de wielerindustrie.

Dwars door La Rioja

Dag vier is een mooie, ontspannen rit, 110 kilometer met 700 hoogtemeters, met in het vooruitzicht een heerlijke wijnproeverij bij de familie Luis Cañas. De hele dag rijden we door de prachtige en beroemde Rioja-streek, heuvel op heuvel af langs de wijngaarden. Dan lust je wel een glaasje! Op de vijfde dag rijden wij onze laatste etappe, 160 kilometer met 2000 hoogtemeters naar Bilboa over ruig terrein met veel heuvels en beklimmingen. Van de fraaie wijngaarden, door groene velden met andere gewassen, richting de drukke stad Bilbao, waar wij worden verwelkomd in het stadion van Athletic Club. De clubcultuur wordt sterk bewaakt en alleen Baskische voetballers mogen er spelen. In korte tijd heb ik een andere wereld leren kennen, met een heel eigen cultuur, taal, identiteit, keuken en hartstocht. Wat een geweldige ervaring is deze Basque Cycling Culture!

Meer informatie: Etxeondo

Video Basque Cycling Culture