Wat voor invloed heeft het verzetten van je schoenplaatjes op de zadelhoogte? Onderstaande vraag werd ingestuurd en fysiotherapeut Remco Ridder geeft antwoord. Over de juiste positie van de schoenplaatjes kun je hier trouwens alles over lezen.
“Ik wil mijn schoenplaatjes gaan verzetten, maar moet ik dan mijn zadel ook verzetten? Mijn schoenplaatjes zitten meer richting mijn tenen. Ik wil ze 5 millimeter terug naar de hak verplaatsen. Maar moet ik mijn zadel dan ook 5 millimeter lager zetten? En als ik dezelfde afstelling wil houden, dan ook mijn stuur 5 millimeter lager? En moet er iets met de setback gebeuren?”
Tekst: Remco Ridder
Dat is een goeie vraag! Maar het wordt wel een wat technisch verhaal. Als je fietspositie namelijk helemaal klopt en je zou je schoenplaatjes 5 millimeter verstellen, dan heeft dat zeker consequenties voor je fietspositie. Door het verplaatsen van je schoenplaatjes naar achteren wordt de ‘werkende lengte’ van je been namelijk korter. Dat wil zeggen: de lengte van je been tussen heup en het (verplaatste) schoenplaatje. Je been zal dan meer moeten strekken (in heup, knie of enkel) om diezelfde afstand tussen zadel en pedaal te overbruggen. Dat betekent dat het zal voelen alsof je ‘hoger’ zit. En daar moet je wat mee.
Je zou denken dat je het zadel dan moet laten zakken, maar eigenlijk is het eenvoudiger dan dat. Je kunt namelijk veel beter de terugstand of setback van je zadel aanpassen. Het terugplaatsen van je schoenplaatjes werkt namelijk vooral op de horizontale as en dus kun je beter ook je zadel op de horizontale as verplaatsen. In dit geval diezelfde 5 millimeter, maar dan naar voren. Je zadel naar voren verplaatsen verkleint namelijk de afstand naar je bottombracket/trapas en dat corrigeert vervolgens ook weer dat gevoel van overstrekken.
Attentie: deze redenatie gaat er vooralsnog wel vanuit dat het terugzetten van je contactpunt met het pedaal geen invloed heeft op het bewegingspatroon van je been. Dit is maar zeer de vraag. Waarschijnlijk gaat je enkel nu in een minder grote hoek bewegen en gaan je knie en heup dit compenseren met meer strekking.
Kiezen
Maar nog even verder. Als je zadel nu 5 millimeter verder naar voren staat, is daarmee ook de afstand naar je stuur 5 millimeter korter geworden. Dat moet dan in principe via je stuurpen gecorrigeerd worden. Omdat stuurpennen per volle centimeter variëren dien je nu te kiezen voor 5 millimeter korter of 5 millimeter langer dan de uitgangspositie. Dit is ook weer niet zo’n groot verschil en waarschijnlijk is dit ook op te vangen via de mate van elleboogbuiging, afhankelijk van je positie. Kiezen dus. Eventueel kun je ook nog iets tweeken met de tilt van je stuur.
Al met al wel wat verstoring dus met die schoenplaatjesverplaatsing. De bovenstaande redenatie is daarbij een aardige benadering. Als je het echt goed wilt doen, zou je het moeten controleren en aanpassen middels een dynamische fietsmeting, waarbij alle afstanden en hoeken exact gemeten worden.
Nog een opmerking: ik weet niet waarom je überhaupt de schoenplaatjes verder terug wilt. Ik zou dat persoonlijk alleen doen als ze echt vóór de bal van je voet staan (richting tenen) of als er sprake is van voetklachten waarbij het aannemelijk is dat deze ‘verder terugplaatsing’ daarbij helpt.