Wie gaat shoppen voor een racefiets komt ze in grote meerderheid tegen: fietsen met Shimano-onderdelen. Shimano is qua verkoopaantallen de onbetwiste koning van de afmontage en niet zonder reden. De Japanse fabrikant levert kwalitatief goede onderdelen in alle prijssegmenten. Zowel de beginnende wielrenner als de prof die om een Tour-overwinning vecht kan bij Shimano terecht.

Alle onderdelen van het rem- en schakelsysteem samen noemen we een groep. Een duurdere en hoger gepositioneerde groep is doorgaans ook van hogere kwaliteit. Maar waarin zitten de verschillen nu precies en wat merk je er van? Allereerst in het aantal versnellingen. Goedkopere groepen hebben vaak minder versnellingen, van acht kransjes (de ‘tandwielen’) op de cassette bij Shimano Claris tot wel twaalf kransjes bij de nieuwste versies van 105, Ultegra en Dura Ace.

Daarnaast gebruikt Shimano voor duurdere groepen betere materialen -wat resulteert in een lager gewicht en dus in een lichtere fiets- en modernere technologie. Dat merk je bijvoorbeeld tijdens het schakelen, dat gaat veel soepeler en sneller. Denk alleen niet dat goedkopere groepen slecht zijn. Ze functioneren prima en Shimano staat bekend om duurzaamheid. Het is dus geen goedkopere rommel, maar prima materiaal waaraan een beginnende fietser lang plezier kan beleven.

Shimano-groepen vergelijken (ook met SRAM en Campagnolo)

Om de verschillende groepen eenvoudig met elkaar te kunnen vergelijken hebben we ze in een eenvoudig overzicht gezet. Daarbij staan de goedkoopste groepen bovenaan en lopen ze naar beneden toe op in prijs en kwaliteit. Om verschillende racefietsen eenvoudig te kunnen vergelijken hebben we in de laatste twee kolommen de vergelijkbare groepen van SRAM en Campagnolo vermeldt. Dat zijn de twee andere merken waarmee 98 procent van alle racefietsen zijn uitgerust.

Shimano-groepVersnellingenSRAM eqv.Campagnolo eqv.
Claris (wordt CUES)8 Speed
Sora (wordt CUES)9 Speed
Tiagra (wordt CUES)10 SpeedApexCentaur
10511 SpeedRivalPotenza / Chorus
105 Di212 SpeedRival etap AXS
Ultegra11 SpeedForceRecord
Ultegra Di212 SpeedForce eTap AXS
Dura Ace Di212 SpeedRed eTap AXSSuper Record EPS

Wat opvalt is dat bij de duurdere groepen de Di2-versies 12 speed zijn. Dit zijn groepen met elektronisch schakelen, er zijn dus geen derailleurkabels meer nodig. Deze groepen zijn de modernste Shimano-groepen. Omdat deze technologie nog relatief kostbaar is, zijn de oudere, volledig mechanische groepen ook nog steeds leverbaar.

Staar je niet blind op de groep

Het kan zomaar zijn dat twee racefietsen van ruwweg dezelfde prijs voorzien zijn van een andere onderdeelgroep. Fietsfabrikanten proberen binnen een bepaald budget een zo goed mogelijke fiets te bouwen, maar de keuzes die ze daarbij maken kunnen verschillen. Zo kiest het ene merk voor een betere schakelgroep, terwijl een ander merk bijvoorbeeld duurdere wielen of een fraaier frame gebruikt. Een fiets met Ultegra-onderdelen is dus niet per definitie beter dan een ander model met Shimano 105-groep. Sterker nog, van een lichtere en snellere wielset ga je misschien wel meer profijt hebben dan van de overstap van 105 naar Ultegra. Kijk dus vooral naar het totaalplaatje.

Daarnaast kiezen fabrikanten er uit kostenoverwegingen soms voor om geen complete groep te monteren. In plaats van dat alle onderdelen uit bijvoorbeeld een Shimano 105-groep komen, worden sommige onderdelen vervangen door goedkopere delen van Shimano of een ander merk. Vaak gaat het dan om het crankstel en de remmen en ook op de cassette en ketting wordt nog wel eens bezuinigd. Kijk dus niet alleen naar de logo’s op de schakelgrepen en derailleurs, maar check de lijst met alle onderdelen om precies te weten waarmee een fiets is uitgerust.

CUES: vervangt Claris, Sora en Tiagra

Shimano Claris, Sora en Tiagra zijn voordelige onderdelengroepen die wat oudere techniek gebruiken. Ook het aantal versnellingen blijft flink achter bij de duurdere groepen. Al in 1996 introduceerde Shimano de eerste 9 speed-groep, maar Claris gebruikt vandaag de dag nog steeds 8 Speed.

Cassettes met 8 kransjes mogen binnenkort eindelijk naar het museum door de introductie van Shimano CUES. Die onderdelenfamilie gaat zowel de instapgroepen voor MTB’s als de racefiets vervangen, al zijn op dit moment enkel de MTB-onderdelen gepresenteerd. Die zijn er met 9, 10 en 11 speed.

Shimano 105 (R7000/R7100)

Waarschijnlijk de populairste groep van Shimano en dat komt vooral door de goede prijs-kwaliteitverhouding. Je krijgt de technologie van Shimano Dura-Ace voor een veel vriendelijkere prijs. Natuurlijk is 105 een stukje zwaarder door het gebruik van minder exotische materialen, maar qua schakelgevoel doet deze middenklasse groep nauwelijks meer onder voor het topspul.

Shimano gebruikt series als toevoeging aan de 105-naam om aan te duiden om welke generatie het gaat. De huidige generatie is 105 R7100 en is alleen verkrijgbaar met elektronisch schakelen, Di2 in Shimano-jargon. De voorgaande generatie, 105 R7000, is ook nog steeds beschikbaar als voordeliger alternatief. Deze groep schakel je mechanisch, gewoon met ouderwetse derailleurkabels dus. De 105 R7000-groep wordt nog steeds heel veel toegepast op middenklasse racefietsen. Niet alleen de manier waarop de derailleurs worden aangestuurd verschilt, 105 R7100 is 12 speed, terwijl een 105 R7000-casette nog 11 kransjes telt.

Shimano Ultegra (R8000/R8100)

Twee jaar na de introductie van Dura-Ace komt Shimano in 1975 met de 600-groep. Deze voorloper van Ultegra biedt de fanatieke amateur renner een bijna Dura-Ace-ervaring, maar dan tegen een veel vriendelijker prijs. Na bijna 50 jaar gaat die vlieger nog steeds op en is Ultegra nog steeds een soort van Dura Ace Light, waarmee het mooi het gat tussen de topgroep en het populaire 105 vult.

De huidige generatie is Ultegra R8100, een 12 speed groep met Di2-elektronische aansturing. Net als bij 105 is de mechanische voorganger, Ultegra R8000, voorlopig nog leverbaar als voordeliger alternatief. Deze generatie heeft een kransje minder: 11 speed.

Shimano Dura Ace (R9200)

Al 50 jaar dé topgroep van Shimano en zeker de laatste 25 jaar een vaste waarde in het profpeloton. De eerste Tour de France-overwinning met Dura-Ace stamt uit 1999, sindsdien werd nog eens 17 keer gewonnen (al werden de 7 overwinning van Armstrong later uit de resultaten geschrapt). Hoewel Shimano niet de eerste was met elektronisch schakelen -dat was Mavic in de vroege jaren ’90-  was het wel de eerste fabrikant die het succesvol introduceerde.

De huidige generatie Dura Ace R9200 is 12 speed en alleen nog als Di2 beschikbaar. Het is al de vierde generatie Dura Ace met elektronisch schakelen. In tegenstelling tot Ultegra en 105 is de oude mechanische 11 speed-groep niet meer beschikbaar als voordeliger alternatief. Dura Ace is sowieso geen voordelige groep en moet simpelweg het beste zijn dat Shimano op dit moment te bieden heeft.

Verschillende Shimano-onderdelen combineren

Het is mogelijk om onderdelen uit verschillende (mechanische) Shimano-groepen te combineren, zolang beide onderdelen uit een groep komen met hetzelfde aantal versnellingen. Je kunt dus je 11 Speed 105-groep upgraden met Ultegra-derailleurs, zolang deze ook geschikt zijn voor 11 speed. Dat biedt enerzijds de mogelijkheid om je huidige groep stap voor stap te upgraden, daarnaast kan het een uitkomst zijn voor mensen met een oudere onderdelengroep, die zo toch aan vervangende nieuwe delen kunnen komen voor 8, 9 en 10 speed.

In theorie kun je zelfs onderdelen uit de Dura Ace 7700-groep (geïntroduceerd in 1996) combineren met de huidige generatie Sora, aangezien beide groepen 9 speed zijn. Enige uitzondering is het stokoude Shimano Dura Ace 7400 (8 Speed), dat niet te combineren is met andere 8 speed-groepen van Shimano.

Ook voor de huidige generatie 12 Speed groepen met Di2 (105 R7100, Ultegra R8100 en Dura Ace R9200) geldt dat de onderdelen onderling uitwisselbaar zijn. Een 105 Di2-derailleur uit die serie werkt dus ook in combinatie met een Ultegra Di2-shifter en vice versa.

Shimano wielen, pedalen en andere (PRO) onderdelen

Shimano maakt meer dan alleen maar schakel- en remdelen. Zo hebben de Japanners ook een groot assortiment wielen, van eenvoudige wielsets Tiagra R501 tot de geavanceerde carbon Dura-Ace C50. Hetzelfde geldt voor klikpedalen, ook daarvoor kun je in alle prijsklasses bij Shimano terecht. Verder produceren ze schoenen en fietskleding.

Daarnaast is er ook nog Shimano’s submerk PRO, dat eigenlijk al het andere maakt dat je op een fiets nodig hebt, van zadels en sturen tot aan stuurlint en bidonhouders. Ook is er een ruim assortiment aan fietsgereedschap. En, zoals de fans van Campagnolo maar al te graag aanhalen, Shimano maakt ook molentjes voor werphengels…