De atletiekwereld kijkt al maanden reikhalzend uit naar de recordpoging van Eliud Kipchoge, die zaterdag als eerste mens ooit de marathon onder de 2 uur hoopt te lopen. ‘Onmogelijk’, zo werd er nog niet eens zo heel lang geleden geroepen. Toch is de kans bijzonder groot dat het Kipchoge gaat lukken. Welke ‘onmogelijke’ wereldrecords kent de wielerwereld eigenlijk?

Ineos 159

Aan de recordpoging van Kipchoge zit ook een wielertintje. Waar tot vorig jaar bij het horen van Ineos geen lampje ging branden bij de gemiddelde sportliefhebber, daar is het chemiebedrijf dit jaar betrokken bij zo’n beetje de grootste sportevenementen. Ineos is hoofdsponsor en naamgever van het vroegere Team Sky en heeft zich onder aanvoering van eigenaar Jim Ratcliffe financieel verbonden aan de recordpoging van Kipchoge.

Hoe werkt die poging? Kipchoge gaat geen gewone marathon lopen zoals wij die kennen van Berlijn, Rotterdam of Amsterdam. Nee, de Keniaan waagt een poging in Wenen (Oostenrijk). In het Praterpark zal hij op een afgesloten parcours de steun krijgen van maar liefst 41 hazen (goed voor 55 olympische- en WK-medailles). Aan alles is gedacht. Zo is het rondje van 4,3 kilometer kaarsrecht en loopt het lichtjes omhoog (0,6 procent, dus ook af). Er is geen keerpunt om een pion, want dat kost tijd en ritme, maar een grote lus waardoor de snelheid niet minder wordt. Alles draait om details. In Monza waagde hij een jaar geleden ook al een poging, maar toen kwam hij 25 seconden tekort.

Kipchoge moet iets minder dan twee uur lang een tempo lopen van 21,1 km/h. Als dat lukt, dan is hij de allereerste mens ooit onder de magische grens van 2 uur op de marathon. Zaterdagochtend (als het weer meezit, temperatuur van 7 à 11 graden is ideaal) gaat hij van start. De definitieve starttijd wordt later bekend gemaakt. Mocht Kipchoge daadwerkelijk het wereldrecord verbeteren, dan is het een officieus record. Doordat er op een gesloten parcours wordt gelopen en de wedstrijd niet vrij toegankelijk is, telt het record niet officieel mee.


Eliud Kipchoge met zijn 41 hazen.

Records in het wielrennen

In het wielrennen zijn er natuurlijk ook meerdere records. De bekendste is misschien wel het werelduurrecord. Met een beetje fantasie heeft het werelduurrecord het meeste weg van de marathon. Een uur lang beuken tegen de tijd en jezelf; daar draait het om. Net als bij de recordpoging van Kipchoge zijn er ook regels verbonden aan het verbreken van het uurrecord.

Henri Desgrange legde in 1893 in een uur tijd een afstand af van 35,325 kilometer. Voor sommige mensen is dat tegenwoordig een peulenschil, maar 126 jaar geleden was de techniek nog niet zo ver als nu. Eddy Merckx reed in 1972 het laatste record op een traditionele fiets (49,431 kilometer), want daarna werd er dusdanig aan de fietsen gesleuteld dat het meer op een straaljager leek dan een fiets. Chris Boardman verpulverde in 1996 het werelduurrecord, maar leek dat te doen met uitschuifbare armen. De UCI greep in en zette in 2014 een streep onder alle voorgaande pogingen. Jens Voigt was toen de eerste die op een door de UCI-goedgekeurde ‘normale tijdritfiets’ het record brak.

Inmiddels heeft Victor Campenaerts het record in handen met 55,089 kilometer. Iets langzamer dan Tony Rominger en (55,291) en Boardman (56,375), maar wel op een ‘normale’ fiets. Na de poging van Bradley Wiggins in 2015 was het de vraag wie zich ooit aan de 54,526 van de meervoudig olympisch kampioen kon meten. Campenaerts liet zien dat het onmogelijke toch mogelijk is en heeft een nieuwe standaard gezet. Wie volgt?


Chris Boardman tijdens zijn recordpoging.

100+ en nog records verbreken

Wat doe je als je 100 jaar oud bent? Fietsen natuurlijk! Robert Marchand verbrak als 100+er het ene na het andere record. ‘The Flying Frenchman’ startte op 67-jarige leeftijd pas serieus met wielrennen en fietste onder andere van Parijs naar Moskou. Dat was pas het begin, want op 100-jarige leeftijd begon Marchand met het verbreken van records. Speciaal voor hem werd door de Franse wielerbond de masterscategorie ‘100 jaar en ouder’ in het leven geroepen. In datzelfde jaar reed hij met een afstand van 24,250 kilometer een officieel werelduurrecord.

Daar bleef het niet bij. De wielerbond blies opnieuw leven in een nieuwe categorie (105 jaar en ouder), waarin Marchand 22,457 kilometer in een uur fietste. “Er zat nog veel meer in, want ik had het bordje gemist dat ik bezig was aan de laatste tien minuten”, foeterde hij na afloop. Inmiddels is de Fransman gestopt. “Mijn bloeddruk kan het niet meer aan”, gaf hij toe. Een verklaring voor zijn prachtige sportprestaties op respectabele leeftijd heeft Marchand niet. “Ik gebruik geen doping, want dan was ik er denk ik niet meer geweest. Ik ga elke avond om 9 uur naar bed en sta om 6 uur op. Aan TV-kijken doe ik niet, behalve als de Tour de France te zien is.”


Marchand verbrak het ene na het andere record.

Hoogste snelheid ooit: 296 km/h

Veel wielrenners beginnen bij een snelheid van 70 km/h of harder al te denken waar ze in vredesnaam mee bezig zijn (ik spreek uit ervaring), maar het kan natuurlijk altijd nog een stapje extremer. Fred Rompelberg fietste in 1995 met een maximale snelheid van maar liefst 279 km/h. Het kan zelfs nóg harder, want Denise Mueller-Korenek verbeterde zijn record met 27 km/h en staat daarmee in het Guinness Book of Records.

Op een zandvlakte in Utah waagde Mueller-Korenek haar recordpoging. Op gang geholpen door een omgebouwde auto haalde ze een snelheid van 145 km/h, waarna ze op eigen kracht versnelde naar 296 km/h. Ze deed dat op een fiets met dubbele vertanding en extra brede banden om grip te hebben op de zoutvlakte. Even ter vergelijking: een F1-wagen rijdt niet heel veel harder dan dat Mueller-Korenek deed.

Hoe haar recordpoging verliep en werd voorbereid zie je in onderstaand filmpje.