Hoe voorkom ik een klapband?

Het is alweer langer dan een jaar geleden dat Pedala’s Kim een klapband kreeg in een afdaling. Hoewel ze er met een flinke schaafwond vanaf kwam, bleef één vraag door haar hoofd spoken: “Hoe zorg ik ervoor dat dit niet nog eens gebeurt?”. De racefiets waar ze zich zelfs bij snelheden boven de 60 km per uur veilig op voelde, werd ineens een stuk minder zeker. Gelukkig leerde ze het afgelopen jaar veel bij, waardoor ze weer veilig op de fiets zit. Toch zette de hoge temperaturen van de afgelopen week – de grootste oorzaak van haar klapband – Kim aan het denken. Ze belde wielertrainer én rally specialist Harmen Scholtalbers voor een antwoord op haar brandende vraag.

Harmen, hoe komt het eigenlijk dat je een klapband krijgt?

Harmen: “Er zijn meerdere situaties waarin een klapband kan ontstaan. Hoewel warmte vaak een rol speelt, hoeft dit niet altijd mee te spelen. Er zijn nog een aantal andere factoren die mee spelen, zoals de bandenspanning, kwaliteit van je band en hoe en hoe vaak je remt”.

Ehhhh, de bandenspanning… ik pomp mijn banden toch gewoon altijd even hard op?

Harmen: “Ik keek laatst op één van mijn buitenbanden en zag tot mijn verbazing dat er op stond dat de band maximaal tot 7 bar opgepompt mag worden. De maximale bandenspanning verschilt dus van band tot band, waarbij vaak geldt dat hoe duurder de band is, hoe meer de band aan kan. Daarnaast is de geschikte bandenspanning ook afhankelijk per persoon. Hoe lichter je bent, hoe minder hard je je banden op hoeft te pompen. Er komt dan immers ook minder druk op de band door je gewicht.

Deze twee gegevens zijn belangrijk als het om een klapband gaat. Meestal krijg je namelijk een klapband doordat de druk van de binnenband zo hoog wordt dat de buitenband het niet meer aankan. De binnenband kan niet meer verder uitzetten en klapt. Je moet er dus voor zorgen dat je bandenspanning van tevoren al is afgestemd op de situatie. Bij het beklimmen (en dus ook weer afdalen) van een berg stijgt de bandenspanning elke 1000 hoogtemeters met ongeveer één bar. Als jouw band maar maximaal 7 bar kan hebben en je hebt er onderaan de berg al 7 bar ingepompt, terwijl je nog zeker 1000 meter gaat stijgen, dan kan het al penibel worden. Maar er zijn meer factoren die meespelen…”.

Ja Harmen, vertel eens, hoe zit het eigenlijk met de warmte?

Harmen: “De temperatuur speelt een kleinere rol dan je zou denken, maar uiteindelijk zijn het alle kleine beetjes bij elkaar die het verschil maken of je wel of niet een klapband krijgt. Ik rijd al jaren rally’s (Harmen reed o.a. een aantal keer mee tijdens de Dakar Rally als navigator) en werk hier vaak met extreme omstandigheden, ook als het om banden gaan. Wanneer we hier een band opstoken tot 100 graden, stijgt het aantal bar slechts van 2 naar 2,3 bar. Dit toont aan dat de temperatuur geen enorme rol speelt bij het krijgen van een klapband. Maar ja, die 0,3 bar kunnen wel net de druppel zijn in jouw situatie…”.

Maar mijn band klapte overduidelijk door de hitte. Mijn velgen waren bloedheet…

Harmen: “Waarschijnlijk is de bandenspanning al te hoog geweest voor de omstandigheden. Daarnaast was de buitentemperatuur al hoog (± 34 graden), en de temperatuur van het asfalt dus nog hoger. Je vertelt dat je steeds een klein beetje hebt geremd vanwege de koeienvlaaien op de weg. Hierdoor is er continue wrijving geweest op de velg, zonder een afkoelpauze. Dit alles samen heeft er in jouw geval voor gezorgd dat je band is geklapt”.

Wat kan ik nu de volgende keer doen als ik merk dat er iets mis is met mijn banden in de afdaling?

Harmen: “Je gaf al aan dat je twee keer eerder was gestopt, omdat het net even iets anders klonk bij het remmen. Neem een klein signaal als dat de volgende keer echt serieus. Gelukkig ging je niet zo hard, maar het had ook anders af kunnen lopen. Natuurlijk is het niet slim om in zo’n situatie aan je velgen te voelen. Deze zijn waarschijnlijk al (letterlijk!) kokend heet. Wel kun je aan je band voelen. Deze voelt harder dan hard wanneer je binnenband richting klappen gaat. Wanneer je dit merkt, kun je er het beste een beetje lucht eruit laten lopen. Hierdoor verlaag je de druk en kun je in principe weer veilig verder. Voel je je hierna nog niet veilig, stap dan niet alsnog op, maar kijk of je op een andere manier naar beneden kunt komen. Controle over je fiets – ofwel, weten wat je doet – is het allerbelangrijkste wanneer je met zulke snelheden afdaalt!”

Twijfel jij wel eens over jouw skills bij het afdalen? Vraag je je wel eens af of je wel op de juiste manier en op het juiste manier remt? Doe dan eens mee aan de Clinic Afdalen die wielertrainer Harmen in samenwerking met Chickfietst geeft. Klik hier voor meer informatie over deze en andere clinics.