Gravel is leuk, maar comfortabel is anders. Het liefst zou ik een vliegend graveltapijt willen, dat soepel en razendsnel over de witte wegen zweeft en alle schokken voor me opvangt. Is de Niner MCR zo’n magiër?

Foto’s: Remco Veurink

Vliegend tapijt?

Al zeker twee seizoenen aas ik op de Niner MCR. De afkorting staat voor Magic Carpet Ride, het moet dus wel een vliegend tapijt zijn. Als diehard mountainbiker kan ik het wel waarderen dat deze gravelfiets volledig geveerd is. Maar hoeveel nut heeft het bij dit soort fietsen? En wegen de voordelen op tegen de nadelen?

Racefietsen met vering zijn niet bepaald nieuw. Wie kent er nog de volgeveerde Bianchi’s van Museeuw en Zanini uit Paris-Roubaix? Of de carbon Trek-fiets waarmee Hincapie de greppel in dook, ook tijdens Roubaix? Pinarello maakte de Dogma K8-s, net als de Trek een fiets met een elastomeer in de achtervork. Al die racers waren specifiek ontwikkeld voor de Hel van het Noorden. Bij de huidige gravelfietsen zien we vooral fietsen met suspension aan de voorzijde. Specialized heeft een veringssysteem boven het balhoofd dat Future Shock heet, de Bombtrack heeft een speciale MRP-gravelvork en Cannondale de zelfdenkende Lefty Oliver. De Niner MCR is een van de weinige gravelbikes die volledig geveerd is, dus voor én achter. Maar het is zeker geen mountainbike met een krom stuur. De MCR is ontwikkeld met de Amerikaanse gravelwedstrijden in het achterhoofd, over ellenlange, stoffige onverharde wegen. De remkuilen vormen er als het ware een soort wasbord. Golvend gravel: geen pretje. Het veringssysteem van de Niner moet dit glad strijken, alsof je op de bank zit.

Techniek is zwaar

We testen de Niner MCR RDO 4 Star met een GRX800-groepset, een Stan’s NoTubes-wielset in 700c maat en een in hoogte verstelbare zadelpen. De fiets heeft 50 millimeter veerweg. Zowel voor als achter zijn de dempers op olie en lucht volledig instelbaar. Aan de achterkant zit Niners unique sellingpoint: het CVA (Constantly Varying Arc)-veerconcept. Het frame heeft degelijke interne kabelgeleiding en veel slimme en hoogwaardige details. Tillen we de fiets op, dan voelen we direct dat al die techniek één flink nadeel heeft: met 11,5 kilo is hij vergelijkbaar met een middenklasse XC-mountainbike. En dat terwijl het frame wel degelijk volledig van carbon gemaakt is.

De MCR werd voor het eerst gespot in 2018. Toch duurde het nog zeker twee jaar voor de fiets op de markt kwam. Het is dan ook geen gemakkelijke opdracht om een full suspension gravelbike te maken met een instelbare demper, en waarbij de combinatie brede banden/voorderailleur mogelijk is.

Volledig geveerd? Ja, maar het is zeker geen mountainbike met een krom stuur

Ik ga op pad met een model zónder voorderailleur. De 42×11-42 verhouding is op heuvelachtig terrein af en toe flink aanpoten. Op de Brabantse savanne rolt het probleemloos, al mis ik een 16 in de cassette. Tijdens het instellen van de fiets valt nog meer op. De zitbuis is op papier vrij normaal, maar inclusief sag van de demper is de uiteindelijke hoek behoorlijk flauw. Hierdoor moet ik het zadel al snel volledig naar voren op de zadelpen vastzetten. Dat is nog tot daaraantoe. Maar de bevestiging van de demper doet me toch wel diep fronzen. Deze zit zo bevestigd dat je moet kiezen: of geen rebound kunnen instellen, of geen voorderailleur kunnen monteren omdat het ventiel van de demper de verkeerde kant op wijst. Dat lijkt me na vier jaar ontwikkeling niet echt een goede binnenkomer. Ik bouw de demper thuis om en verplaats de lock-outdemper zodat hij goed werkt. Klaar om echt op pad te gaan.

Multipla

We testen de MCR vooral tijdens lange ritten over echte gravelpaden. Af en toe duiken we een singletrack op, om de vering extra te belasten. Wat merken we op? Hoewel de Niner de mogelijkheid heeft om 50 millimeter-banden aan te kunnen, worden wij op pad gestuurd met razendsnelle Schwalbe G-One 40 millimeter-modellen. Rechtdoor zijn die razendsnel, maar grip en comfort zijn beperkt. Gelukkig maakt de vering alles goed. Want dit mag dan de Fiat Multipla onder de gravelfietsen zijn, het systeem werkt wel. De constructie filtert nagenoeg alle trillingen eruit. Het verschil is vooral overduidelijk als ik met andere mensen fiets die geen vering hebben. Op onverharde paden waar ik nog relaxed met mijn handen op het stuur lig, komen anderen al uit het zadel. Wat dat betreft is het inderdaad een vliegend tapijt.

Is-ie ook snel? Nee. De MCR is eerder een boemeltrein, bedoeld voor ellenlange ritten waarbij je ongestoord zo comfortabel mogelijk van a naar b wilt rijden. De perfecte fiets voor ultrawedstrijden of klokjerond-avonturen, geen wendbaar model om snel mee van bocht naar bocht te scheuren. Tijdens korte rondjes ga je je waarschijnlijk al snel ergeren aan de niet voldoende geoptimaliseerde demping. Hoe zit dat? De Fox-vork heeft een luxe binnenwerk, maar geen lock-out op het stuur. Je moet hem dus handmatig bedienen op de vork. De achterdemper kun je wél op het stuur locken: dat gaat snel, de voorvork blokkeren niet. Dit resulteert in een behoorlijk deinende vork als je uit het zadel komt. Door de compressie verder dicht te draaien is dit deels te voorkomen, maar volledig op te lossen is het niet.

Daar komt nog bij dat de achterdemper te eenvoudig is in verhouding met de voordemper. Hij werkt zeer lineair en is niet goed instelbaar. Dit resulteert erin dat we de demper vooral gelockt gebruiken. Er is zo nog ruim 2 à 3 centimeter vrije slag in de vering. Dit blijkt meer dan voldoende en is veel reactiever. Wat verder opvalt is dat de dropperpost zeer traag werkt, waardoor je hem amper gebruikt. De pen heeft 10 centimeter verstelbaarheid. Mooi, maar een lichtere versie met zo’n 5 centimeter verstelbaarheid zou al ruim voldoende zijn.

Conclusie: dat kan eenvoudiger

Hoewel ik enorm had uitgekeken naar de MCR, laat hij me met gemengde gevoelens achter. Er is enorm goed nagedacht over deze fiets. Kijk maar naar het deelbare geïntegreerde spatbord, de ruimte voor brede banden én voorderailleur, het volledig eigen veerconcept en ga zo nog maar even door. Tegelijkertijd laat hij ook behoorlijk wat steekjes vallen. De demper is niet goed instelbaar, het gewicht is fors en er is bijna onnodig veel veerweg: nagenoeg nergens heb ik de volledige 5 centimeter benut. Alleen als we ‘mountainbikewaardige’ paden opzochten, moest het systeem all-out aan de bak. Verder maak ik me wat zorgen over de lange termijn. Iets in mijn achterhoofd zegt: dit gaat kraken.

Is er toekomst voor een full-suspension gravelbike? Jazeker. In wedstrijden als de Atlas Mountain Race, of verschillende bikepack- en gravelwedstrijden dichter bij huis. Een fully geeft meer grip in de bochten, meer vertrouwen en veel meer comfort dan een ongeveerde fiets. Wel denk ik dat het systeem veel eenvoudiger en daarmee lichter kan dan op deze Niner. De MCR is een beetje een aap met een gouden ring: hoe goed hij ook is, weinig wielertoeristen zullen er mee gezien willen worden. Ik zou de stap naar volledig geveerd gravelen best durven zetten, maar dan wel met wat aanpassingen. Een goed instelbare progressieve demper zoals bijvoorbeeld Trek op zijn Supercaliber mountainbike gebruikt, gemixt met Cannondales zelfdenkende Lefty Oliver-voorvork: dat zou zomaar een gouden gravelcombinatie opleveren. Tot die er is, blijf ik nog even oncomfortabel gravelen.