Vorig jaar reed Tyler Hamilton de rest aan gort tijdens de zestiende etappe in de Tour op zijn Cervélo met FSA Compact-crankstel. Ondertussen lijken ook gewone fietsers de Compact te hebben ontdekt. Maar hoe kom je in Nederland en België goed weg met een groot blad met 50 tandjes en een klein met 34? De mogelijkheden en sleuteltips.

Normaal heeft een dubbel crankstel – zoals Shimano Ultegra – een groot blad van 52 of 53 tanden en een klein blad van 42 of 39. De afstand tussen de ophangpunten van de kettingbladen, de steek, is 130 (Shimano) of 135 (Campa). Een standaard Compact heeft 50/34 als tandwielcombinatie, een kortere afstand tussen de kettingbladen en een steek van 110.

Monteer je op je huidige fiets een Compact-crankstel met 50-buitenblad, dan moet je de voorderailleur een fractie lager zetten. Bij een fiets met een vaste voorderailleurnok moet je wel even checken of dit kan.

Nieuw zijn de Zéphyr-kettingbladen van TA voor crankstellen met een steek van 110. Die maken van een Compact een normaal ‘laagland-crankstel’. Bij het grote blad kun je van 40 tot en met 52 tanden gaan, bij het binnenblad van 33 tot en met 40. Bedenk wel dat de cranks minder stijf zijn, doordat de kettingbladen dichterbij de crank worden bevestigd.

De keuze in 9- en 10-speedfreewheels is groot. Hierdoor kun je de versnellingsbak prima afstemmen op jouw wensen. De beschikbare combinaties lopen van 11-21 (Shimano Dura-Ace en Campagnolo 9- en 10-speed) tot 13-29 (Campagnolo 10-speed). Op de foto: SRAM R9 11-23, Shimano Ultegra 12-27 en Campagnolo Centaur 13-26. Koop liever twee betaalbare combi’s dan één superdure.

Voorbeeld van een Compact-aandrijving voor de bergen. De FSA Compact Elite Carbon met 34/50-bladen en 13-27-cassette. Met 34×27 leg je per omwenteling 2,69 meter af, te vergelijken met 30×24 bij een triple. In plaats van de 13-27 kun je ook een ‘vlakke’ cassette monteren, met 11, 12, 13, 14, 15, 17, 19, 21 en 23 tandjes. Met 34×13 haal je per omwenteling hetzelfde aantal meters (5,55) als met de 39×15 van een standaard versnellingsbak. Met zo’n vlakke cassette vermijd je een heel schuine kettinglijn.

Ook mogelijk: dezelfde Compact-aandrijving met de FSA Compact Elite Carbon, maar dan voor ‘de polder’. Je combineert dan het Compact-crankstel met TA Zéphyr 38/52-bladen en een 11-23-cassette.