SRAM op je racefiets, beter dan Shimano?

Shimano is bij velen bekend, SRAM is een relatieve nieuwkomer. Waarmee kun je de verschillende SRAM-groepen zoals Apex, Rival en Red mee vergelijken en hoe is de kwaliteit in vergelijking tot Shimano? In dit artikel geven we antwoord op al je vragen over SRAM.

SRAM: wie zijn ze eigenlijk?

SRAM is een Amerikaanse fabrikant van fietsonderdelen en ze bestaan sinds 1987. Relatief jong dus, zeker als je bedenkt dat ze pas sinds 2006 groepen voor racefietsen leveren. Daarvoor specialiseerde het bedrijf zich in onderdelen voor mountainbikes en die markt is nog steeds erg belangrijk voor SRAM. Daarnaast leveren ze ook groepen voor gravelbikes. Wist je trouwens dat SRAM een afkorting is? Opgebouwd uit de namen van de oprichters: Scott, Ray, en sAM.

Door een aantal slimme overnames van andere onderdelenfabrikanten had SRAM begin deze eeuw alle knowhow in huis om een complete groep voor racefietsen te introduceren. Dat begon in oktober 2006 met de Force- en Rival-groepen, iets later volgde toplijn Red en instapper Apex. Inmiddels zijn ze een grote concurrent van Shimano en rijden diverse topploegen -waaronder Team Jumbo-Visma- met onderdelen van SRAM.

Hoe verhouden de SRAM-groepen zich tot Shimano?

Waar Shimano zes verschillende onderdelenlijnen heeft voor racefietsen, heeft SRAM er vier. Eigenlijk laten ze vooral de uiterste onderkant van de markt aan de Japanners en hebben ze een geduchte concurrent voor de belangrijkste Shimano-groepen voor wielerliefhebbers. In onderstaande tabel zie je in één oogopslag welke groepen je goed met elkaar kunt vergelijken.

SRAM	Shimano
–	Claris (dit wordt CUES)
–	Sora (dit wordt CUES)
Apex	Tiagra (dit wordt CUES)
Rival	105
Force	Ultegra
Red	Dura-Ace

Is SRAM beter dan Shimano?

Nee, dat is te kort door de bocht. Beide fabrikanten zijn enorm aan elkaar gewaagd en een slechte koop zul je aan geen van beide doen. Binnen de verschillende groepen zullen Shimano en SRAM beide op verschillende vlakken wat sterke en minder sterke punten hebben ten opzichte van elkaar. Een overduidelijke winnaar kunnen we echter niet aanmerken. Wel zijn er wat verschillen in de manier waarop de onderdelen werken (zie onder). Persoonlijke voorkeur is daarmee een van de belangrijkste redenen om voor een van beide merken te kiezen.

Wat zijn de grootste verschillen tussen SRAM en Shimano?

Een belangrijk verschil is de manier van schakelen. SRAM gebruikt de zogenaamde Double Tap-technologie. Dat betekent dat je één hendel gebruikt om zowel op- als terug te schakelen. Om naar een kleiner kransje op je cassette te schakelen druk je de hendel éénmaal zacht in. Door verder door te drukken kun je één, twee of drie kransjes groter (lichter) schakelen.

Shimano gebruikt al jaren STI, waarbij je de remhendel gebruikt om naar een groter tandwiel te schakelen en de kleine hendel erachter om naar een kleiner verzet te gaan. Net als bij SRAM kun je in een beweging tot drie kransjes groter schakelen en maximaal één kransje kleiner per beweging.

Als je een van beide systemen gewoon bent zal het even wennen zijn om over te schakelen (pun intended). Onze ervaring is dat het heel snel went, zelfs als je regelmatig wisselt tussen beide.

Eén hendel, waarmee je zowel op- als afschakelt

SRAM 1×11 of 1×12, wat zijn de voor- en nadelen?

Een ander belangrijk verschil is dat SRAM ook voor racefietsen veel groepen levert met een enkel voorblad. Dat heeft een aantal voordelen: vanwege het ontbreken van een voorderailleur is de fiets lichter, eenvoudiger en goedkoper. Ook is er minder risico op het aflopen van de ketting als je schakelt tussen twee voorbladen. Om het gemis aan twee verschillende voorbladen op te vangen liggen de verschillende versnellingen op de cassette wat meer uit elkaar. Dat is voor sommigen ook meteen een nadeel: je hebt doorgaans wat grotere stappen tussen de verschillende verzetten, waardoor je misschien net niet helemaal de ideale cadans kunt vinden.

Zijn SRAM- en Shimano-onderdelen uitwisselbaar?

In tegenstelling tot Campagnolo, is SRAM wél deels uitwisselbaar met Shimano. Dat betekent dat je sommige cassettes en crankstellen onderling kunt uitwisselen (al geven we zelf de voorkeur om het bij één merk te houden voor optimale werking). Daarbij moeten de onderdelen wel allemaal geschikt zijn voor hetzelfde aantal versnellingen (10, 11 of 12 speed). Derailleurs en shifters kun je niet zomaar onderling uitwisselen.

Belangrijk is ook dat de hydraulische remdelen, zoals de shifters en de remklauwen, niet uitgewisseld kunnen worden. Shimano en SRAM gebruiken beide een ander type remolie. Een combinatie van beide merken in het remsysteem kan leiden tot falende remmen en dat wil je echt niet!

De kleine accu’s van SRAM eTAP-derailleurs klik je eenvoudig los om ze te laden

Elektronisch schakelen met SRAM eTap AXS

Elektronisch schakelen wordt steeds gangbaarder voor racefietsen. De technologie kwam aanvankelijk alleen op de topgroepen beschikbaar, maar is ondertussen veel breder en voordeliger beschikbaar. Bij SRAM kun je kiezen voor Rival, Force en Red eTap AXS. Dankzij elektromotortjes in de derailleurs behoren schakelkabels tot het verleden en kun je onder alle omstandigheden nauwkeurig van verzet wisselen. Daarnaast kun je ook extra schakelknoppen monteren, bijvoorbeeld onderin de drop van je stuur of op de middelste grepen van een tijdritstuur. Het schakelen met eTap werkt weer wat anders dan bij de mechanische schakelgroepen. Met de linker shiftknop schakel je achter lichter, met de rechterknop zwaarder. Druk je ze beide tegelijk in, dan schakelt je voorderailleur (mits je die hebt).

Groot verschil ten opzichte van Shimano Di2 is de aansturing. Waar Shimano kiest voor een enkele accu verstopt in de zadelpen en stroomdraadjes tussen de verschillende onderdelen, is SRAM eTap AXS geheel draadloos dankzij bluetooth en accu’s. De nieuwste Shimano Di2 groepen hebben overigens wel draadloze shifters. Er lopen dan alleen nog draden van de accu naar de derailleurs. Een soort van semi-draadloos. De SRAM shifters zijn voorzien van een knoopcelbatterij die zo’n twee jaar moet meegaan. De voor- en achterderailleurs hebben beide hun eigen herlaadbare accu, die zo’n 60 uur fietsen meegaat voor ze moeten worden opgeladen. Een klein ledje op de derailleurs geeft met groen, oranje of rood aan hoe het ervoor staat met de batterij.

Met de SRAM AXS-app kun je niet alleen de accustatus van de verschillende onderdelen checken, je kunt ook veel dingen instellen. Daarnaast kun je ook andere onderdelen van merken uit de SRAM-groep koppelen, zoals vermogensmeters en dempers

SRAM XDR body en cassette: makkelijker wordt het niet

Een mooi voorbeeld van SRAM’s innovatiedrift zijn de XDR body en cassette. Niet alleen staat het aangepaste ontwerp toe om kransjes met 10 tanden te gebruiken, het maakt het monteren en demonteren van cassette’s kinderlijk eenvoudig. Geen gedoe met losse kransjes, spacers en een losse lockring, maar simpelweg een body en een cassette uit die je zo van je wiel kunt aftrekken en op een ander wiel kunt zetten. Handig als je twee wielsets voor je gravelbike hebt! SRAM stelt de technologie vrij beschikbaar aan andere fabrikanten, waardoor er al een breed aanbod is van wielen met XDR-body.

Monteren van een cassette is eenvoudig: schuif de XDR-cassette op de body en draai de lockring (die vastzit in de cassette) vast. Je ziet de cassette dan vanzelf helemaal over de body heenschuiven. Gebruik een standaard cassette-afnemer en een momentsleutel en draai de cassette aan op 40 Nm. That’s it! Demonteren gaat precies omgekeerd, al heb je vanwege de vrijloop wel een kettingzweep nodig om de cassette tegen te houden.

Let op: mountainbikes maken gebruik van XD cassette’s en body’s. Hetzelfde systeem, maar dan met een iets minder brede body. Een XD-cassette op een XDR-body monteren is geen probleem en bijna net zo eenvoudig, alleen heb je wel een 1,85mm brede spacer nodig die je achter de cassette monteert.

SRAM Powerlock: een echte lifesaver

Misschien wel het kleinste onderdeel uit de SRAM-catalogus, maar wel een heel handige. De Powerlock, een snelsluiting om je ketting mee vast te zetten. Die hoef je dus niet meer te ponsen, zoals vroeger. Deze Powerlock kan zonder gereedschap gebruikt worden en is daarmee ook de ideaal om in je zadeltasje of jersey mee te nemen voor onderweg.

Tip: een Powerlock is met je handen moeilijk te sluiten, er zijn speciale tangen voor. Die heb je onderweg natuurlijk niet bij de hand. Gelukkig kan het ook zonder gereedschap. Draai de ketting zo dat de gemonteerde maar nog niet geheel gesloten powerlock aan de bovenkant van de ketting zit, tussen crankstel en cassette. Geef dan een stevige duw op de pedalen en de Powerlock zal sluiten.