Zwift heeft aan het indoor trainen een nieuwe dimensie toegevoegd. En dus vroegen wij ons af: wat valt er nog meer voor leuks te beleven op het gebied van online fietssoftware? En hoe helpt dat ons fit de winter door? Fiets bleef gezellig binnen en testte tien trainingsprogramma’s voor computer, tablet en telefoon.

Tekst: Patrick Oxsener

Flashback: winter 2013

Het kwik dobbert diep onder nul, en de sneeuw stapelt zich op voor de schuurdeur. Voor juni staat Alpe d’HuZes op het programma, dus zit er maar één ding op: de Tacx uit de kast, opstellen voor de tv en trappen maar. Maar na drie seizoenen Boardwalk Empire, twee seizoenen Homeland en zo’n tweeduizend virtuele kilometers in een bedompt kamertje met onvoldoende ventilatie besluit ik om nooit, nooit, nee echt nóóit meer binnen te fietsen.

Maar tijden veranderen. Niet veel later doet de zogenaamde smarttrainer zijn intrede, een apparaat dat zich via Bluetooth laat besturen door online software. Dat opent een wereld aan nieuwe mogelijkheden. Het door Tacx groot gemaakte concept van de ergovideo krijgt een tweede leven op het web, en ook staan er meerdere online aanbieders op van blokkentrainingen.

De grootste revolutie voltrekt zich in 2015 op Watopia. Op dit denkbeeldige eiland in de Stille Oceaan creëert het online-platform Zwift een virtuele 3D-wereld, waarin fietsers (en sinds kort ook hardlopers) van over de hele wereld zich met elkaar meten tijdens losse ritjes, groepstochten en heuse races. Zo is dat dodelijk saaie binnenfietsen zomaar ineens een leuk en sociaal gebeuren geworden.


Deze test komt uit Fiets Magazine nr.12-2017. Wil je iedere maand van dit soort informatieve reviews, interviews, reisverhalen, fietstesten en het laatste fietsnieuws lezen? Je hebt al een abonnementje voor slechts 15 euro! Check de aanbieding in onze shop.


Andere discipline

Mijn mening is dan ook inmiddels 180 graden gedraaid. Ik heb zo’n dure indoortrainer aangeschaft, ik volg een online-trainingsschema, ik rijd groepsritten en races op Zwift en laat me gewillig bespotten door Fiets-collega’s, die menen dat indoor trainen niets met écht fietsen te maken heeft.

Hebben ze helemaal gelijk in natuurlijk. Maar dat maakt het nog niet minder leuk of minder inspannend. Laten we het ‘een andere discipline’ noemen. Indoorfietsen anno nu zorgt er op z’n minst voor dat je op een speelse manier actief blijft in de wintermaanden. En op z’n best ben je straks in het vroege voorjaar helemaal klaar voor het nieuwe seizoen.

Groeiend aanbod

Het aanbod van online-fietssoftware groeit flink, zowel voor de computer als voor mobiele apparaten. Veel aanbieders maken zelf ook smarttrainers: voor hen is zo’n programma een bijproduct ter ondersteuning van de hardware. Neemt niet weg dat je de meeste van die applicaties ook kunt gebruiken met trainers van andere merken. Daarnaast zijn er nog de nodige onafhankelijke ontwikkelaars. Sommige van hen hebben zich laten leiden door eigen ideeën, andere proberen een nieuwe draai te geven aan een bestaand concept. En dan zijn er nog een hoop opportunisten die een succesvol idee kopiëren en hopen daar beter van te worden. Vooral op de mobiele platformen stikt het hier van.

In dit artikel willen we vooral software belichten die gemaakt lijkt met de fietser in het achterhoofd, in plaats van de portemonnee. Zo zijn we tot dit toffe tiental gekomen van ergovideo’s, trainingssoftware en 3D-fietswerelden. Vergelijken is best moeilijk met zo’n bont palet aan applicaties. Wel kunnen we de fun factor en kwaliteit beoordelen, en je vertellen wat voor jou wellicht de beste en leukste software is om de winter door te komen.

O, is binnenfietsen niets voor jou, zeg je? Lees deze test nou eerst maar, praten we dadelijk verder.

BigRingVR

Soort: video
Platform: PC/OSX

BigRingVR maakt video’s in de aloude Tacx-traditie. Het programma is bijna uit de Beta-fase: het is nog heel even gratis. De makers zijn wielrenners/programmeurs uit alle windstreken en dat zie je terug aan het geografisch diverse aanbod. Je kunt ritjes (veelal beklimmingen) doen van de VS en Noorwegen tot praktisch alle bekende plakken asfalt in de Alpen en Pyreneeën. De video’s zijn kwalitatief prima, hoewel het jammer is dat ze (voor zover ik heb kunnen ontdekken) vanuit de auto zijn gemaakt. Op fietssnelheid zijn de beelden dusdanig vertraagd dat het voelt alsof er stroop aan je banden plakt. Iedere video heeft een leaderboard, waaruit je meerdere renners tegelijk als virtuele tegenstanders kunt laden. Onderweg kun je in het uitputtend complete dashboard zien waar de concurrentie zich bevindt ten opzichte van jou. Spectaculair oogt het allemaal niet, maar het geeft je wellicht een extra boost. Inloggen doe je via een Google/Gmail-account, de software laat zich eenvoudig installeren, en ook het paren met je trainer/sensors gaat vlot. Qua interface mag het nog wat netter en intuïtiever: het is soms even zoeken naar bepaalde functies. Maar hé, zolang het gratis is, klagen we daar niet over.

Functionaliteit: 7
Funfactor: 6

BKool Simulator

Soort: video, virtual, training
Platform: PC/OSX, iOS/Android

BKool maakt uitstekende smarttrainers, en op het gebied van software toont het Spaanse bedrijf zich minstens zo ambitieus. Simulator is een applicatie voor zowel computer als mobiele apparaten, met daarin een op papier aantrekkelijke mix van video en 3D-wereld, aangevuld met workouts en groepslessen. Vooral die 3D-wereld maakt nieuwsgierig, ook al omdat Simulator met baanwielrennen een onderdeel heeft waarin het zich kan onderscheiden van Zwift. Als ik online kom, is het Vélodrome echter verlaten. Ik kies daarom voor een wegrace, dan heb ik tenminste nog vier tegenstanders. Bij het startschot harkt één poppetje zich op gang, waarna telkens iedere paar seconden iemand in beweging komt. En ja hoor, drie maal raden wie als laatste weg is. Kortom, bij de start zijn de verschillen al onoverbrugbaar en is de motivatie foetsie. Onderweg kun je schakelen tussen blokkerige 3D-animaties, een kaart en matige tot barslechte videobeelden. Nog meer te klagen? Nou, eigenlijk wel. Over de moeizame configuratie bijvoorbeeld, het beperkte aantal compatibele smarttrainers en de lachwekkend slechte Nederlandse vertaling. De ideeën zijn leuk en de bedoelingen ongetwijfeld goed. Maar als BKool daadwerkelijk iets wil met haar software, dan zal het serieus aan de bak moeten.

Functionaliteit: 3
Fun factor: 5

FulGaz

Soort: video
Platform: iOS

Laten we beginnen met het grote nadeel, hebben we dat gehad: Fulgaz werkt alleen op iOS. Ontzettend jammer voor bezitters van Android-tablets en telefoons, want qua vormgeving en werking is dit een voorbeeldige app. De software herkent automatisch je apparaten (alleen Bluetooth), zodat je in no time de virtuele weg op kan. Inhoudelijk is FulGaz allerminst revolutionair: je rijdt video’s op de Tacx-manier. Er zijn geen race-opties of andere sociale toestanden. Het is jij en de berg, niets meer of minder. Het arsenaal aan video’s is echter enorm. Veel is afkomstig uit Australië, de VS en Groot-Brittannië, wat de afkomst van de makers verraadt. Maar ook de bekende beklimmingen in Europa ontbreken niet, en er is zelfs een stukje Vlaanderen na te rijden. De beelden zijn gemaakt vanaf de fiets, dus alles loopt lekker vloeiend. Ook handig: koppel je de app via een Apple TV met je televisie, dan verandert de schermindeling: de data verschuift nu naar de zijkanten van het scherm, zodat de ruimte optimaal benut wordt. Speciaal voor tv kun je ook HD inschakelen. Zo ontdekken we op de valreep nog een ander minpunt: lang niet alle video’s hebben ook daadwerkelijk HD-kwaliteit.

Functionaliteit: 8
Fun factor: 6

Kinomap Trainer

Soort: video, training
Platform: iOS/Android

Kinomap is een soort YouTube voor fietsers, waarop je zelfgemaakte video’s van ritjes kunt posten. Door ook de bijbehorende databestanden uit je fietscomputer mee te sturen, kan Kinomap de gps-gegevens linken met de video’s, zodat andere mensen jouw ritten kunnen narijden. In plaats van ‘likes’ verdient zowel de uploader als de narijder ‘kinos’. Ben je zelf een filmert, dan kan Kinomap zomaar een verslavende hobby worden. Ten eerste heb je eindelijk een afzetmarkt voor al die video’s die anders maar verstoffen op je harde schijf. Verder werken kinos net als die suffe kudos op Strava: ze motiveren als een dolle. Voor narijders biedt Kinomap een schier onuitputtelijke bron van video’s met wisselende kwaliteit – stelregel: hoe meer kinos, hoe beter het beeld. Tevens zijn er Playlists, verzamelingen van ritten die of samen één lange tocht vormen, of thematisch bij elkaar horen. Uiteraard kun je ook zelf afspeellijsten maken en delen. Het fietsscherm met video, profiel, kaart en outputdata ziet er nogal knullig uit, hoewel het op zich prima werkt. De menu’s zijn ronduit chaotisch, maar met de zoekfunctie vind je vast iets naar je gading. En anders is het ook leuk om je gewoon eens te laten verrassen. Ritje door Beijing? Doen we, omdat het kan.

Functionaliteit: 6
Fun factor: 8

MaximumTrainer

Soort: training
Platform: PC/OSX

Dit programma is puur gemaakt voor intervaltrainingen. Hier geen video’s of animaties, maar blokjes, streepjes en keiharde cijfers. Is dat niet saai? Ja, best wel. Op zich zit MaximumTrainer prima in elkaar. Het paren met mijn Tacx Flux gaat fluks, en de blokkentrainingen zelf (er zitten er standaard zo’n 75 in, je kunt ook importeren en zelf maken) werken goed. Met behulp van je gewicht, je fietsgewicht en je houding berekent MaximumTrainer je virtuele snelheid, zodat je aan het slot een gemiddelde hebt dat enigszins recht doet aan de inspanning – TrainerRoad doet dat bijvoorbeeld niet. Tijdens de training kun je met sneltoetsen de inspanning verhogen of een blok skippen. Zodra je klaar bent, wordt je rit automatisch geüpload naar Strava of TrainingPeaks. Vreemd is wel dat de workout vervolgens niet meer terug te vinden is in MaximumTrainer zelf. Er zijn trainingsschema’s te importeren, maar vooralsnog alleen van de website Beginnertriathlete.com, en dat is zonder informaticastudie nog een hele klus. Zoals er wel meer mogelijk is in dit spartaans ogende programma, als je er maar voldoende tijd en moeite in steekt. Wil je gelikte software die direct doet wat je wilt, en vind je het niet erg om daar een paar euro per maand extra voor te betalen, dan zijn er betere opties.

Functionaliteit: 6
Fun factor: 4

Rouvy

Soort: video, training
Platform: PC/OSX, iOS/Android

Rouvy is de nieuwe naam voor de online software van CycleOps. De Amerikaanse producent van vermogensmeters en smarttrainers discrimineert niet: Rouvy is te gebruiken met praktisch iedere trainer. Daarbij heb je de keuze uit een Standaard- (8 dollar per maand) en Premium-abonnement (12 dollar). Bij de laatste kun je de app met meerdere mensen in één huishouden gebruiken, en heb je toegang tot een veertigtal langere route-video’s met online leaderboards. Live-races en challenges tonen de ambitie om van Rouvy een sociale app te maken, maar de hoeveelheid wedstrijden en uitdagingen blijft beperkt. Zoals het aanbod sowieso wat lijkt te stokken. De bèta-sectie Rouvy Guide bevat bij schrijven één video-workout, en die stond er een paar maanden geleden ook al. Er zijn wel veel gewone (nogal gedateerd ogende) workouts en een FTP-test. Maar zonder duidelijke instructies en trainingsschema’s is het verder niet echt duidelijk wat je daar nu precies mee moet. In de basis werkt Rouvy uitstekend: configureren, trainen en exporteren verloopt probleemloos, en na afloop kun je je rit uitgebreid analyseren. Ook de bèta-film belooft veel goeds. Maar er moeten wel keuzes worden gemaakt. Want zoals het nu is, willen de makers met Rouvy heel veel kanten uit en komt daardoor niets echt lekker uit de verf.

Functionaliteit: 6
Fun factor: 5

The Sufferfest

Soort: training, video
Platform: PC/OSX, iOS/Android

The Sufferfest versnijdt beelden uit grote koersen, verzint er een intervaltraining bij, zet er opzwepende muziek onder, en completeert het met iets wat de meeste concurrenten ontberen: humor. Zo kan het zijn dat je tijdens een rustblok beelden van een mevrouw voorgeschoteld krijgt die al rijdend op een indoortrainer een eitje probeert te bakken. Kijk, dat houdt de moed erin. En die heb je nodig, want de workouts in The Sufferfest zijn zwaar. Bijna allemaal hebben ze een Intensity Factor van boven de 0.9 – zonder al te technisch te worden: dat is hoog. Daar staat tegenover dat de meeste van de veertig films niet langer zijn dan een uur. Dat maakt ze vooral geschikt voor mensen die het maximale willen halen uit zo weinig mogelijk tijd. Voor enige structuur zijn trainingsschema’s toegevoegd voor racers, crossers, MTB’ers en triatleten. Onlangs is de 4DP-test uitgerold, een variant op de aloude FTP-test die aan de hand van je poweroutput bepaalt wat voor type renner je bent. Interessant, maar er zijn nog geen schema’s die op de uitslag aansluiten. De app en pc-software zien er strak uit, de interface is eenvoudig en intuïtief, en de films zijn motiverend. Fijne bonus zijn de yoga-video’s. De oefeningen lijken zo eenvoudig als een eitje bakken, maar je gaat helemaal dood.

Functionaliteit: 8
Fun factor: 9

Tacx Cycling

Soort: video, training
Platform: iOS/Android

Terwijl je dit leest, is Tacx bezig om twee nieuwe platformen uit te rollen. In de Desktop-app kun je binnenkort tegen een maandelijks bedrag alle Tacx-films rijden. Prijs is nog onbekend, maar er staan nu vijf gratis video’s klaar om uit te testen. Goed nieuws voor Apple-bezitters: er komt ook een OSX-versie. De Training-app voor mobiele apparaten gaat zich straks puur richten op blokkentrainingen. Momenteel kun je alleen nog zelf trainingen invoeren, vanaf begin 2018 zijn complete schema’s verkrijgbaar, geschreven door de wielercoaches van het Amsterdamse Robic.

Het door ons geteste Tacx Cycling voor de tablet blijft hiernaast gewoon bestaan. Wel zo fijn voor mensen die al eerder video’s in de app hebben aangeschaft. Ze zijn goedkoper dan de dvd’tjes van vroeger, maar ook korter: de oude films zijn opgeknipt. Na afloop kun je je rit exporteren naar Strava, maar die functie moet je eerst aanzetten op de Tacx Cloud-website: tikje onhandig. Wel fijn is dat de site al je activiteiten verzamelt, mocht je verschillende apps gebruiken. In de Cycling-app is het trouwens wél mogelijk om nu al blokkentrainingen te downloaden. Die zien er supernetjes uit, maar ook wat steriel, waardoor verveling op de loer ligt. Benieuwd hoe Tacx dat straks in de Training-app te lijf gaat. Daar komen we op terug.

Functionaliteit: 7
Fun factor: 6

Zo is dat dodelijk saaie binnenfietsen zomaar een leuk en sociaal gebeuren geworden

TrainerRoad

Soort: training
Platform: PC/OSX, iOS/Android

Oké, nu even serieus, want dit is het echte werk. Een programma met 1600 workouts, ingedeeld in zo’n honderd verschillende trainingsschema’s. Ik overdrijf niet: voor iedere periode in het seizoen is voor ieder type rijder in iedere fietsdiscipline wel een schema te vinden. Dit is nog eens wat anders dan al die programma’s die maar lukraak en zonder idee blokkentrainingen aanbieden. Ondanks het enorme aanbod zijn zowel app als PC-software gebruiksvriendelijk en overzichtelijk ingedeeld. Dezelfde classificaties gaan op voor het trainingsscherm. Als je de software op je pc of Apple-computer draait en je kijkt via je browser Netflix of tv, dan is het mogelijk om TrainerRoad daar als een laag overheen te leggen. De data zie je onder in het scherm, de aanwijzingen van hoofdcoach Chad Timmerman verschijnen in tekst over het programma dat je bekijkt. Kijk, dat maakt zo’n blokkentraining al heel wat dragelijker. Toch vereist een programma als TrainerRoad heel wat discipline, en die moet je in de winter maar net kunnen opbrengen. Tot slot nog een nadeel voor Strava-gebruikers: TrainerRoad doet niet aan virtuele snelheid, dus kijk niet gek op als een loodzware training ineens een idioot laag gemiddelde blijkt te hebben. Dat gaat je kudos kosten.

Functionaliteit: 9
Fun factor: 7

Zwift

Soort: virtual, training
Platform: PC/OSX, iOS/Android

Tacx probeerde het, BKool ook, maar Zwift is vooralsnog de enige die erin geslaagd is om een succesvolle 3D-fietswereld te creëren. Maar scherpte blijft geboden, want er lijkt concurrentie op komst. Voor wie het concept niet kent: in Zwift krijg je een avatar en een geanimeerde fiets, waarmee je met mensen van over de hele wereld in een virtuele omgeving rondrijdt. Er zijn diverse trajecten met ieder hun eigen profiel, waarvan de meeste zich bevinden op het denkbeeldige eiland Watopia. Races en groepsritten zijn ingedeeld in categorieën, zodat iedereen op zijn eigen niveau kan rijden – ja, valsspelers worden geschrapt. Intervaltrainingen zijn op Watopia net zo zwaar als in TrainerRoad, maar de schouderklopjes (‘ride ons’) van andere rijders kunnen je net over dat dooie punt heen helpen. Verder verdien je xp-punten voor iedere gereden kilometer en zijn er challenges, waarmee je jerseys en fietsen kunt unlocken. Gamen en tegelijk aan je conditie werken: er zijn ergere dingen te bedenken. De enige beperking van Zwift zit ’m in je eigen internetverbinding. De game vreet bandbreedte, en als je connectie niet goed genoeg is, dan kan dat tijdens een race nare gevolgen hebben. Geloof me, ik spreek uit ervaring.

Functionaliteit: 8
Fun factor: 10

Conclusie

De functionaliteit en fun factor zijn niet de enige criteria die bepalen wat voor jou de juiste fietssoftware is. De belangrijkste vraag is: wat wil je ermee?

‘Ik wil bergen beklimmen’

Tacx maakte ooit school met haar real life video’s: kleurrijke beelden van (veelal) prachtige beklimmingen, geschoten onder een weldadig zonnetje. Kwalitatief staan die nog steeds op eenzaam niveau, maar de vraag is hoe belangrijk je dat vindt. Op Kinomap zijn de films minder goed, maar heb je voor 8 euro per maand wel een bijna oneindige keuze. Bij BigRingVR is het aanbod beperkter, maar betaal je voorlopig nog helemaal niets. FulGaz oogt gelikt en biedt je ritjes op plekken waar je niet snel zult komen. Zoek je naast mooie beelden ook een competitieve prikkel en beetje fun, probeer dan zeker The Sufferfest uit.

‘Ik wil bergen verzetten’

Als je een winter lang serieus wilt toewerken naar je doel, en je hebt de discipline en motivatie om dat vol te houden, dan kun je niet om TrainerRoad heen. Het stelt je in staat om een eng specifiek schema te volgen met uitdagende blokkentrainingen. Mag het allemaal iets minder serieus, maar heb je wel zin om jezelf een paar avonduurtjes in de week flink af te matten? Dan zijn er twee keuzes: of je gaat tot het gaatje in The Sufferfest, of je gaat racen in Zwift. Zelf heb ik tijdens zulke races waardes gehaald die ik er bij een gewone binnentraining niet uit had kunnen persen. De workouts in Zwift zijn ook leuk, de trainingsschema’s vallen wat tegen: ze zijn of te zwaar of juist te saai.

‘Ik wil bergen mensen ontmoeten’

Dan heb je twee keuzes: de kroeg of Zwift. Want ja, virtuele fietsers kunnen ook best gezellig zijn. Op de chat tijdens races en ritten is het een dolle boel (waar halen mensen toch de energie vandaan?) en de ‘ride ons’ vliegen je om de gepixelde oren. Erg leuk, en je raakt en passant nog in conditie ook. Eveneens sociaal, maar dan op een heel andere manier, is Kinomap. Het zal je verbazen met hoeveel mensen van over de hele wereld je in contact komt als je video’s van fietsritten deelt. Daarbij heeft het filmen voor Kinomap nog een ander voordeel: je moet er soms even de straat voor op. Daar schijnt het ook heel leuk te zijn, heb ik van horen zeggen.