Iedereen bestaat niet en overal ben ik ook nog niet geweest, maar toch: bestaat er een XC-fully die voor iedereen en overal voldoet – of eentje die daarbij in de buurt komt? We vonden bij Santa Cruz een veelbelovende kandidaat.

Santa Cruz is… mountainbiken. Van de zestien fietsen in het gamma hebben er maar twee een krom stuur, waaronder één gravelbike. Echte offroadies dus, daar in het gelijknamige Californische stadje. Dat blijkt ook uit de historie van het merk: de eerste Santa Cruz dateert uit 1994 en was meteen… een fully, met single pivot scharnierpunt.

Ondanks dat het bedrijf sinds 2015 onderdeel is van Pon, krijgen ze bij Santa Cruz de ruimte om klein genoeg te blijven om te kunnen blijven focussen op wat volgens hen nu écht werkt. Zoek hier niet naar de lichtste frames, de steilste zithoek of flauwste vorkhoek, de grootste veerweg of dito keuze uit lakkleuren, de snelste marketing, het kleinste aantal kabels of het mooiste geïntegreerde stuur. Maken wat werkt, in al zijn eenvoud en kwaliteit, zonder mooie praatjes: dát is Santa Cruz.

Fijn veerkarakter

Wellicht ken je Santa Cruz ook van het gepatenteerde Virtual Pivot Point (VPP), een efficiënt maar wat zwaarder en complexer veersysteem… dat niet op de Blur S C zit. Er is overigens ook een TR-versie die meer gericht is op downcountry. Alle Blurs zijn uitgerust met flex-stays: geen draaipunten dus in de vorkuiteinden, geen complexe ophanging aan het frame. XC betekent ook een laag gewicht en eenvoud, maar als het (eigen) VPP-systeem de referentie is, dan ben je toch wel verplicht om iets speciaals te ontwerpen.

Waar veel moderne XC-fietsen hoge anti-squatwaarden hebben waarbij de vering zo min mogelijk ‘wipt’ tijdens het trappen – gebaseerd op de kracht die op de ketting wordt gezet of sterker afhankelijk is van het gebruik van een lockout – heeft Santa Cruz een veerontwerp dat uitgaat van de veercurve. Dit geeft de Blur een ander veerkarakter dan zijn ‘concurrenten’. Zoals bij alle keuzes heeft dit voor- en nadelen: de fiets deint heel lichtjes, maar zonder het gevoel te geven dat dit afremt. De lockout (twee standen) laat ik offroad dan ook meestal openstaan. Zodra je een obstakel raakt, opent de veerweg heel natuurlijk en soepel, ongeacht de druk op de ketting of de kettingstand.

De vering is niet erg progressief (‘progressief’ betekent dat de vering stugger wordt als hij verder wordt ingedrukt om zo een bottom-out te voorkomen), iets dat we tegenwoordig bij veel systemen zien. Hoe groter de klap, hoe soepeler de Blur juist voelt, waardoor je bij grotere oneffenheden niet opeens een ongewenste ‘douw van onderen’ krijgt. Zo blijf je beter in balans, wordt je ritme minder verstoord en raak je minder snel vermoeid. En dat is erg prettig rijden!

De veerweg voelt hierdoor ook ruimer aan dan hij in feite is. Met 110 millimeter voor en 107 millimeter achter zit deze Blur van 2023 wel wat ruimer in zijn vering dan voorheen, maar op papier is hij nog steeds relatief kort, terwijl de 32 millimeter lange vorkpoten relatief dun zijn. Ik voel me in ieder geval nooit zwaar, traag of oversuspended op de Nederlandse MTB- en gravelpaden – die zoals gewoonlijk het brede test-speelveld vormen. Niet iedereen kan of wil én een gravelbike én een hardtail of fully kopen, of rijdt enkel op XC-parcoursen. Het is wel zo prettig als een fiets overal uit de voeten kan.

Optimale fit

Al fietsend wordt het al snel duidelijk: de Blur is zó mooi in balans dat je vanzelf vertrouwen opbouwt en je eigen grenzen wilt verkennen. In de bochten, in de drops, op de hellingen en omlaag – en alles bij elkaar, in de totale prestatie op de fiets. Tel daar de brede, goed gekozen Maxxis Aspen WT-banden bij op, de dropper (die helaas maar twee posities heeft: hoog of laag), de korte 60 millimeter stuurpen en de vrije lange, moderne reach met breed stuur, en je hebt een fiets die niet alleen geschikt is voor raceday maar everyday plezier geeft.

Doordat het mogelijk is om drie centimeter aan spacers te plaatsen en je de losse stuurpen eenvoudig kunt omdraaien, is de fiets een goede match voor bijna ieder postuur. De lengte van de achterbrug en de zitbuishoek zijn maatspecifiek, zodat grotere rijders (en die hebben we veel in Nederland) geen last hebben van een te steile zitbuis – wat veel druk op het stuur met zich meebrengt – en ook van een langere achterbrug kunnen genieten, waardoor ze dezelfde balans ervaren als kleinere rijders.

Op maat L zit ik met mijn 177 centimeter met de 60 millimeter stuurpen en zonder de drie centimeter aan spacers perfect sportief gepositioneerd, zonder te veel druk op het stuur. Wil je een langere stuurpen, dan kun je die simpel monteren – of juist een kortere. Van geïntegreerde cockpits is geen sprake bij welke Blur dan ook. Zo is het een stuk eenvoudiger om je eigen optimale fit te vinden.

Meer dan verwacht

Wat dat allemaal kost? Mountainbikes in dit prijssegment laten zich lastig vergelijken. Het ene merk kiest voor SRAM, het andere voor Shimano, weer een ander voor een geïnte greerd stuur en dan heb je ook nog alle mogelijke combinaties. Door al die verschillende afmontage-keuzes liggen de prijzen al gauw 1000 euro uiteen en dat maakt het lastig om te kiezen, dus is het belangrijk dat je weet wat je wilt en wat voor jou belangrijk is.

De Blur S C komt in ieder geval met enkel kwaliteitsonderdelen: DT-naven, alu RaceFace-velgen, Torque Caps voor extra stijfheid bij de verbinding van de naafuiteinden met de vork, een zadel- en stuurpen van SRAM, degelijke achterbrugprotectie, levenslange kosteloze vervanging van de forse lagers van de vering en levenslange garantie op het frame. De DUB-cranks van de GX Eagle groep staan niet zo breed als bij veel moderne crosscountry-fietsen, die vaak met een 55 millimeter kettinglijn en bijvoorbeeld DUB Wide-cranks komen. Zelf zou ik wel doorsparen voor een licht setje carbon wielen: daar hecht ik meer waarde aan dan elektronisch schakelen, een geïntegreerde cockpit of een iets lichter frame (dat laatste heeft de CC-versie van de Blur).

Wil en kan je minimaal 5.399 euro uitgeven, dan is de Blur er voor iedereen… en ja, voor overal. Ook als het parcours lastig wordt, geeft de Blur volop vertrouwen. Het is een fiets die meer kan dan wat je op basis van zijn specs mag verwachten en die geschikt is voor everyday én raceday, of het nou gaat om marathon of XC. Daarbij is hij door zijn lijnenspel en eenvoud ook nog eens van een tijdloze schoonheid.

Het is duidelijk dat Santa Cruz offroad in zijn DNA heeft en met de Blur een voltreffer ontworpen heeft. Een lichter wielsetje zou hem dus nóg beter maken en verder zou het geen slecht idee zijn om de draaishifter met drukknopcombi (voor de bediening van de vering) te vervangen door de prettiger werkende TwistLoc. En natuurlijk: iedereen en overal bestaan niet, dus als je je niet net zoals ik aangetrokken voelt tot deze fiets, dan is er vast een andere die (bij) jou past.

Specificaties Santa Cruz Blur S C

Plus: de Blur blinkt uit met een efficiënt frame met een fijne geometrie voor een brede doelgroep en inzet, een mooie mix van comfort en efficiëntie in een klassieke uitstraling
Min: de zwaardere alu-wielen temmen het potentieel enigszins
Prijs: € 5.399,-
Frame: carbon/RockShox Sidluxe Select+, 2P, 107mm
Voorvork: RockShox Sid SL Select+, 2P, 110mm
Gewicht: 11,8 kg
Groep: SRAM GX Eagle/ 34, 10-50
Remmen: SRAM Level, 160mm
Wielen: Raceface AR Offset 27 alu/DT Swiss 370-naven
Banden: Maxxis Aspen 2.4 WT Exo Speed TR
Zadel en -pen: WTB Silverado, 145mm / FOX Transfer SL Performance Dropper, 100mm
Stuur en -pen: SRAM Atmos Flatbar, 760mm / SRAM Atmos, Stem, 60mm, – 6 graden
Maten: S, M, L en XL

Meer informatie over Santa Cruz vind je op de website.