Heeft de hardtail nog wel toekomst? MTB-redacteur Hans Raven testte Orbea’s gloednieuwe Alma M-Pro en vermaakte zich uitstekend met deze hardtail, die de essentie van het mountainbiken raakt.
Ik voel de fiets en mijzelf lichtvoetig en energiek tegelijk van links naar rechts zwiepen, opnieuw en opnieuw, en een grote grijns tekent zich af op mijn gezicht. Ik rijg met de grootste pret de ene na de andere bocht aan elkaar, zowel op mijn thuistrails rondom Ermelo en Harderwijk als op de route van Lunteren. De piste ligt er mooi vlak bij, de bochten – veelal kunstmatige kombochten – volgen elkaar typisch Hollands snel op.
Ik denk terug aan de tijd dat ik ’s winters op de ski’s stond en de korte, stijve, wendbare slalomski’s op mooi vlak getrokken pistes mij een soortgelijke kick gaven. Ik herinner me ook dat als de piste slechter wordt, de flow snel verdwijnt. Mijn gebrek aan skitechniek werd dan ook genadeloos blootgelegd. Als je houding passief wordt, wordt ‘lust’ al snel ‘frust’.

Een hardtail moet je ‘be-rijden’. Dat moet je kunnen en willen (leren). Pas dan haal je alles eruit, en haalt de hardtail niet alles uit jou. Bij deze test is dat belangrijk, want Orbea heeft Fiets – als eerste in de Benelux – hun nieuwste hardtail opgestuurd, de Alma M-Pro. De maat L is keurig op mijn afmetingen afgesteld en naar mijn wensen samengesteld binnen de mogelijkheden van Orbea’s MyO-configurator. Zo verschijnt de fiets in optima forma met een traploze Ocho-dropper, een fraaie geïntegreerde carbon cockpit van 75 millimeter (in plaats van de standaard 90 millimeter) en carbon M30 Team-wielen.
Micro demping
Orbea heeft veel werk gemaakt van het design en de ontwikkeling van de nieuwe Alma én van de introductie. Waar sommige andere merken hardtails niet altijd even serieus lijken te nemen of alleen in een bepaald marktsegment aanbieden (wat overigens niet vreemd is gezien de mondiale vraag naar vooral fully’s en E-mtb’s), ziet Orbea de hardtail als de essentie van mountainbiken: licht, simpel en doeltreffend. Orbea weet ook dat dit soort fietsen wereldwijd vooral in marathons ingezet zal worden. Hier in het laagland zijn er echter nog veel hardtailfans, die overigens vaak helemaal geen marathons rijden.
Het doel van Orbea is om het pure gevoel en de specifieke prestaties die bij een hardtail horen te behouden, maar dan met meer comfort. Met andere woorden, de berijder moet minder snel vermoeid raken door trillingen vanuit het terrein. Na een flink aantal prototypes en tests kwam Orbea met dit nieuwe design met ‘micro demping’ zoals ze het zelf noemen: de knik bij het bracket – de X-Fader – is een typisch kenmerk van deze nieuwe Alma. Samen met de speciale carbon lay-up, de lichte knik in de bovenbuis boven de X-Fader en de buisvormen moet dit het frame enkele millimeters flex geven. De stijve onderdriehoek voorkomt eventuele zijdelingse vervorming onder druk van de pedalen. Brede 2.4 banden zorgen voor nog wat extra comfort en grip.
Deze knik maakt onderdeel uit van de comfortzone.Meer stabiliteit
Een andere verandering bij de nieuwe Alma is dat de wielbasis groter is geworden, zowel door de toegenomen reach als de luiere vorkhoek. Het doel: meer stabiliteit creëren plus wat meer comfort door die langere wielbasis en de gunstiger vorkhoek waarmee je obstakels raakt. Wat Orbea níet heeft gedaan is een ultrakorte stuurpen monteren, wat in combinatie met steilere zitbuizen – zoals de Alma heeft – vaak leidt tot een (te) korte zitpositie en daarmee tot druk op het bovenlijf. Een steile zitbuis is efficiënt op steile klimmetjes doordat je hiermee efficiënter kunt blijven trappen en meer balans houdt, maar op minder steile secties zorgt zo’n steile zitbuis ervoor dat er meer gewicht en daarmee druk op het stuur komt te staan.
Dit kun je opvangen door een actieve lichaamshouding aan te nemen en flink druk op de pedalen te geven. En natuurlijk door je zadel wat verder naar achteren te schuiven dan gewoonlijk, wat op zero offset droppers overigens wat minder ver kan. Op fullies vlakt de zitbuishoek wat af omdat je zwaartepunt ‘in de vering’ verder achter het bracket komt te liggen dan met de lockout aan. Op een hardtail is dat andersom: de voorkant zakt in unlocked positie licht in door de vork-sag en daardoor wordt de zitbuishoek dus steiler en de druk op de voorkant hoger. Tot zover de relatie tussen bio- en fietsmechanica.
De typische X-Fader.Omdat dunne of dikke droppers op het vlak van comfort onderling weinig verschillen, heeft Orbea de zitbuisdiameter op 31,6 millimeter gehouden – de maat die de ruimste keuze in droppers biedt. Wil je een diepere dropper, dan zorgt de slimme bevestiging van de bidonhouderboutjes ervoor dat de dropper deze niet raakt. Er zijn ook modellen zonder dropper.
Knettergek
Orbea erkent het probleem met het vervangen van balhoofdlagers bij binnendoor lopende kabels en dus heeft het merk naar eigen zeggen voor een extra goede afdichting gezorgd. De in eigen huis doorontwikkelde stuurstopper zorgt ervoor dat je stuur niet tegen je bovenbuis slaat, iets wat door de 20 graden diepe cockpit bij een crash gegarandeerd tot tranen zou leiden. In de onderbuis zit een opening met een klepje waardoor je de kabels ook vanaf dat punt kan bereiken. Onder de geïntegreerde carbon cockpit hangt de nieuwe, zelfontwikkelde Squidlock waarmee je met twee hendels de lockout en dropper bedient.
Door de slimme vormgeving en ergonomie vergis ik me amper tijdens de bediening. Om elke duim tevreden te stellen is er keuze uit twee knopvormen. Als je al deze innovaties, keuzemogelijkheden en slimmigheidjes op een rij zet, daar de fraaie afwerking en even fraaie lak(keuze) bij optelt en dan ook nog eens het enthousiasme van de mensen van Orbea hebt ervaren, dan is het heel duidelijk: dit merk en zijn medewerkers zijn typisch Baskisch knettergek van fietsen. En dan hebben we het nota bene over een hardtail, niet bepaald de toekomstige melkkoe van het fietsen…

The battle
Eerder beschreef ik al hoeveel plezier ik had toen ik de Alma energiek over ’s lands eenvoudigere MTB routes stuurde. Het is zeker geen fiets om relaxed met één handje door de bocht te carven, hoewel de moderne geometrie zeker enige stabiliteit toevoegt. Geef je echter te veel druk, dan is de Alma vertrokken – en dan rijd ik nog met een voor mij vrij grote maat L. Het houdt je bij de les. En we weten allemaal: als je meedoet met een les is die veel leuker – én word je beter. Nog leuker!
Fiets je vooral graag wat passiever en rustiger over paden met meer wortels en andere kleine obstakels, dan schiet de microdemper – die niet voor dit doel ontworpen is – tekort. Dat geldt op dergelijk terrein overigens voor elke hardtail of gravelbike als het gaat om het comfort. En de marathonskills? Om die te testen rijd ik het segment The Battle in de Kroondomeinen, een traject van ruim 55 kilometer met alles wat het gebied te bieden heeft. Ik ben hier weleens de uitdaging aangegaan om te testen of een hardtail hier sneller is dan een gravelbike, maar ben er nog niet uit. De structuur van de route en paden bevoordeelt dan weer de een en dan weer de ander.

Het fietsen met de gravelbike deed ik enkel voor ‘onderzoeksdoeleinden’, want echt leuk… nee, dat was het niet. En sneller… is niet iets waar je altijd mee bezig wilt zijn of bent. Volgens Jim van JOIN fiets je dan ook niet slim. Leuk fietsen, dát doet er wel toe. En leuk is The Battle met de Alma. Heel leuk zelfs. Wat precies bijdraagt aan dat algemene gevoel van plezier en comfort kan ik niet precies duiden, maar het voelt heel anders dan met een gravelbike of andere klassieke hardtail.
Direct karakter
Om de klim- en daalcapaciteiten van de Alma te testen trek ik naar de Goudsberg bij Lunteren, waar ik keer op keer de kuil induik en er weer uit klim. Met zijn prima gewicht, steile zitbuishoek, responsieve frame, vergevingsgezinde moderne geometrie en natuurlijk die dropper komt de fiets hier goed tot zijn recht. Ook hier ervaar ik het directe hardtailkarakter en geniet ik ervan.
De strakke Droge Paden-route door de Kroondomeinen rijdt met de Alma minder lekker dan met een gravelbike, maar wel fijner dan met een fully. En misschien is dat nu net het typische marathonparcours dat de ontwerpers in gedachten hadden, met een vleugje Battle. Maar die gladgestreken MTB-routes, die kennen ze in Spanje niet, en het plezier dat de Alma daar kan bieden hadden ze vast níet bedacht.
Fraaie cleane look en een prachtige lak.Al met al kan ik niet anders dan positief zijn over de Alma. Dus, wil je de essentie van het mountainbiken ervaren met een prachtig afgewerkte fiets die je ook nog eens grotendeels zelf kan samenstellen tegen een eerlijke prijs – zonder de hoge kosten of complexiteit van een fully, maar met meer comfort dan een gravelbike? En vind je het geen probleem dat je wat minder comfort hebt dan met een fully? Ga deze fiets dan zeker van dichtbij bekijken. En zít er niet alleen op, nee, berijd de Alma. Dan leer je hem écht waarderen.
Specificaties Orbea Alma M-Pro
Prijs: € 3.999,- (Meerprijs wielen: € 630,- / Meerprijs dropper: € 99,-)
Frame en voorvork: Carbon / Rockshox SID SL Select, 110 mm
Gewicht: 10,15 kg
Groep: Sram GX Eagle AXS TR, Shimano M6100-remmen
Wielen: Standaard: Oquo MP28 Pro Alu / Testexemplaar: Oquo MP30 Team Carbon
Banden: Pirelli Scorpion XC RC 2.4 Prowall TLR
Zadel en -pen: Prologo Nago R4 / OQUO MP10 dropper, 100 mm
Stuur en -pen: OC Mountain Performance MP10 Carbon, 90 x 760mm, -20 graden. Standaard 75 mm
Maten: S, M, L, XL
Lees hier meer over Orbea.
