Nieuw en getest: SRAM RED AXS 2024, met bonusbuttons!

Al sinds afgelopen maart rijd ik met de nieuwe SRAM RED AXS groepset. Eindelijk is het embargo voorbij en mag ik er ook iets over zeggen en van laten zien. Het is nogal een lap tekst geworden, voor wie weinig geduld heeft een korte samenvatting: lichtste elektronische groepset, flink verbeterd, stevige prijs.

Lichter dan Dura-Ace

De toevoeging ‘eTap’ is in de vernieuwde groep vervallen, hij heet nu voluit SRAM RED AXS. Als je in een online shop nog ergens eTap ziet staan, dan gaat het dus om de vorige versie. Niet dat je het verschil moeilijk kunt zien; iedere component is onder handen genomen.  

Gebleven is 12-speed en het feit dat je echt draadloos schakelt. Hoe langer je naar de nieuwe onderdelen kijkt, hoe meer aanpassingen je ziet. Een complete groepset weegt nu 2496 gram. Dat is gewogen met een 48/35-crankstel, 10-28-cassette, 160 millimeter remschijven en inclusief batterijen, remolie en leidingen. De oude groep woog 2650 gram, Een winst van 154 gram.

Ter vergelijking: een Force-groepset weegt 2872 gram. Het gewichtsverschil tussen de nieuwe en oude RED zit hem in allerlei losse componenten. Zo zijn de cranks 29 gram lichter dan de oude, is een ketting 13 gram lichter, de remschijven 8 gram en de shifters 83 gram. De complete groepset is hiermee 66 gram lichter dan een Dura-Ace-groep, en daarmee de lichtste op de markt. Werk aan de winkel in Japan!

Veel kleine aanpassingen, groot resultaat

Maar er is meer veranderd dan alleen het gewicht. De aangepaste rem- en schakelgrepen van carbon springen het meest in het oog. Deze zijn langer en anders gevormd. Aan de binnenkant van de grepen is de zuiger, die de olie naar de remmen verplaatst, van plek verhuisd en groter geworden. Daardoor is ook de hefboomwerking anders, wat een belangrijke verbetering oplevert.

Je kunt nu vanaf de hoods met één vinger remmen. Dit kost in vergelijking met de oude groep maar een vijfde van de kracht. Onderin de beugel is dat een derde. Ik testte de groep in Italië op wat beschaafde bergjes aan de voet van de Dolomieten. En inderdaad, het is met een vinger te doen en ook nog eens goed te doseren. Je andere vingers kun je daardoor om de greep houden, wat extra controle op het stuur oplevert. Op het soms slechte asfalt in de Proseccoregio was dit erg fijn!

De remgrepen kun je ook nog eens op twee manieren bijstellen. Vooraan zit een klein luikje, erachter vind je een inbusboutje van 2,5 millimeter waarmee je de reach van de remgreep kunt aanpassen. Zo is de nieuwe RED-groep voor grote en kleine handen in te stellen. Als je het rubber van de greep opzij duwt, komt er nog een boutje tevoorschijn. Daarmee wijzig je het aangrijppunt van de remmen. Ook fijn, om daar je persoonlijke voorkeur voor te kunnen gebruiken.

Wist je al dat Hammerhead ook van SRAM is? Zij hebben net hun nieuwe Karoo fietscomputer geïntroduceerd. Die review lees je hier: Hammerhead Karoo

Over remmen gesproken, de calipers zijn ook onder handen genomen. Deze zijn lichter en stijver en de zuigers staan iets meer naar de buitenkant van de remschijven. Dat moet een betere drukverdeling opleveren. Hiermee was het ook mogelijk om wat meer ruimte tussen de remblokken en remschijven te creëren. Dit is inderdaad een verbetering in vergelijking met de oude RED-groep op mijn eigen fiets. Het maakt minder geluid, en vooral als het nat is merk je dat opspattend gruis minder snel tussen blokjes en schijf blijft steken.

De Paceline X-remschijf is ook aangepakt. De ‘drager’ is nu van lichter aluminium. Ze zijn er in de maten 140 en 160 millimeter.

Altijd raak

Terug naar de shifters. Naast de aangepaste vorm zijn daar ook andere nieuwigheden te zien. SRAM geeft aan dat ze 7 graden omhoog gemonteerd moeten worden voor de beste ergonomie. De streepjes die op de hoods zitten, voor extra grip, kun je als waterpas gebruiken. Als de onderkant van die ribbeltjes horizontaal lopen, zitten de shifters op de juiste plek.

De schakelknop is ook aangepast, die is wat langer en heeft een betere grip. Ook met (dunne) handschoenen aan was de bediening erg fijn, een duidelijke klik en voldoende feedback. Het schakelen zelf is niet veranderd. Nog steeds schakel je met links zwaarder, met rechts lichter. Druk je beide shifters tegelijk in, dan schakelt de voorderailleur. Heel intuïtief en dankzij verbeterde derailleurs gaat dit nu sneller en nauwkeuriger dan ooit.

De shifters krijgen stroom uit een CR2032-knoopcel onderin de rem-/schakelgreep. Die gaan zo’n twee jaar mee. Vervangen is simpel zelf te doen.

Voorderrie

De voorderailleur uit de oude groepset was nog weleens een lastpak. De afstelling luisterde heel nauw. Zat je er net naast qua afstelling, dan kwam de ketting soms tussen twee bladen terecht of vloog over het buitenblad. Met de nieuwe derailleur is dat verleden tijd. Deze is nauwer en dankzij meegeleverde montagetools is afstellen ook een eitje. Hij ‘trimt’ trouwens automatisch. Als je achter schakelt, schuift de ‘voorderrie’ een beetje mee om aanlopen van de ketting bij een schuine kettinglijn te voorkomen.

Ook de achterderailleur is beter geworden. Alles is net wat lichter en stijver dan het was en dat komt de nauwkeurigheid en snelheid ten goede. Ik heb als test zo lomp mogelijk proberen te schakelen. Staand, onder volle druk, meerdere kransjes in één keer op slecht wegdek. Het resultaat: in twee maanden testen heb ik precies nul keer misgeschakeld, altijd raak. Best indrukwekkend.

De wieltjes in de achterderailleur zijn iets groter geworden en hebben keramische lagers.

Nog lichtere flattop-ketting

De flattop-ketting is ook aangepakt. Door de buitenste schakels deels uit te frezen, is hij 13 gram lichter geworden zonder aan levensduur in te boeten. De RED-ketting heeft holle pinnen, die sterker zijn dan massieve. De schakels zijn hardverchroomd. Mijn vorige RED-kettingen gingen bizar lang mee. Zo lang, dat de waanzinnige prijzen bijna gerechtvaardigd zijn. Op die prijzen kom ik later terug. De ketting is er, net als de cassettes, ook in rainbow-uitvoering.

Cassettes

Er zijn vier cassette-opties, waarvan er twee nieuw zijn. Alle RED-cassettes zijn gefreesd uit één blok staal. Daarmee zijn ze een stuk lichter dan samengestelde cassettes. Een 10-28 weegt bijvoorbeeld maar 180 gram. Je hebt de keuze uit 10-28, 10-30, 10-33 en 10-36. De 30 en 36 zijn daarbij nieuw, de 10-26 is vervallen. Deze vier combi’s kun je met een en dezelfde achterderailleur bedienen. Ze zijn er ook allemaal in een regenbooguitvoering, met kleurtjes dus.

Qua cranks en voorbladen is er ook zat te kiezen. Standaard kun je op nieuwe fietsen kiezen uit 46/33, 48/35 en 50/37. En dan zijn er nog de zogeheten aftermarket-uitvoeringen 52/39, 54/41 en 56/43. SRAM zegt zelf dat 48/35 het efficiëntst is. Want daarmee blijf je langer op je buitenblad en het midden van de cassette. Zo krijg je een optimale kettinglijn en dus minder slijtage.

De lengte van alle holle carbon cranks loopt van 160 tot en met 175 millimeter. Die kortste is nieuw. Er is ook een enkel aeroblad beschikbaar in verschillende maten, die heeft X-Sync-tandjes (wide/narrow) en kun je zonder voorderailleur gebruiken.

Alsof al die opties niet genoeg zijn, kun je ook nog kiezen of je wel of geen powermeter van Quarq wilt. Deze heeft een nauwkeurigheidsmarge van ongeveer 1,5 procent. SRAM kiest ervoor die meter op het voorblad te monteren. Nadeel daarvan is dat je iedere keer dat de tanden van je voorblad versleten zijn, ook een nieuwe powermeter moet kopen. Daar hebben ze wel een inruilprogramma voor, waarbij je voor de helft van het geld een nieuwe kunt aanschaffen.

De oude powermeter wordt gerecycled, maar in deze tijd van duurzaamheid is dit toch een beetje een aparte oplossing. SRAM geeft als reden op dat op deze manier de lichtste en toch meest nauwkeurige combinatie crankstel/powermeter te maken is. En de kettingbladen van de RED groep gaan echt heel lang mee, volgens SRAM wel 50% langer dan met de 11-speed kettingbladen uit oudere groepsets. De bladen van mijn oude RED-groep gingen inderdaad erg lang mee, dat kan ik beamen. Toch zou ik er nu voor kiezen om een crankstel zonder powermeter te gebruiken in combinatie met pedalen met een vermogensmeter.

Bonusbuttons en vernieuwde AXS app

De AXS-app is ook vernieuwd, hier kun je van alles instellen. Je verbindt hem vanaf je telefoon draadloos met de groepset en kunt daarna firmware-updates doen, de accustatus controleren, bepalen hoeveel kransjes je maximaal tegelijk wilt schakelen, links en rechts wisselen en nog veel meer. Je kunt er ook de werking van de bonus buttons mee instellen. De wat? Op de shifters vind je nu twee extra knopjes aan de binnenkant, vrij hoog op de hoods. Die kun je programmeren zodat je ermee kunt schakelen of er je fietscomputer mee kunt bedienen.

Shimano had dit al, SRAM nu dus ook. De plaatsing vind ik niet helemaal ideaal. Je moet echt je handen verplaatsen om ze te gebruiken, ik merk in de praktijk dat ik ze niet vaak gebruik. Ook al omdat ze weinig feedback hebben, je voelt niet echt goed of je ze raakt en of je goed drukt. Merk je uiteraard snel genoeg, als er niets gebeurt dan zit je ernaast. Voor het schakelen heb ik ze sowieso niet nodig, de shifter plus de Blips (zie onder) zitten perfect geplaatst. Ik gebruik de bonusbuttons nu dus om door de schermen van mijn fietscomputer te bladeren als die op screenlock staat ivm regen.

In de app vind je ook nog de ‘Bike Garage’ waarin je je eigen fiets(en) kunt opnemen. Dan kun je bijvoorbeeld simpel zien hoeveel kilometer je al met je ketting doet. En er is een tabje dat je naar een bandenspanningstabel leidt. En na iedere rit is er een samenvatting in de app, waarbij je ook gelijk een seintje krijgt als een accu bijna opgeladen moet worden.

Als je gek bent op knopjes, dan kun je ook nog Blips monteren. Dat zijn draadloze knopjes die je kunt gebruiken om te schakelen. Ik heb er op mijn Canyon testfiets twee onder het stuur zitten. Zo kun je met je handen op het platte deel van de cockpit toch schakelen, erg handig. Deze plak je waar je ze hebben wilt, de batterij is niet te vervangen, dus ook de Blips gooi je weg als de batterij leeg is. Duurt overigens wel een paar jaar. Je koopt ze, per paar, voor 100 euro.

De nieuwe RED AXS groepset remt en schakelt als een zonnetje en de ergonomie is bijna perfect, op de plaatsing van de bonusbuttons na. SRAM heeft daarnaast alles backwards and downwards compatible gemaakt. Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om alleen nieuwe Red-shifters kopen, en die je oude Force- of Rival-derailleurs laten bedienen. De mountainbike en racefiets componenten zijn onderling te mixen. Dat is fijn!

Prijzige prijzen

Iets minder fijn zijn de prijzen. Die waren al niet mals, maar nu durf ik ze haast niet meer te geven. 435,- euro voor een cassette, zelfs 505,- voor de rainbow uitvoering, dat is bijna absurd te noemen. Afgemonteerd op een complete fiets zal het allemaal wat beter te behappen zijn, fietsfabrikanten betalen andere prijzen dan jij als consument. Maar de vervangingskosten van dit soort onderdelen zijn toch wel iets om mee te nemen in je overwegingen, als je op zoek bent naar een nieuwe fiets.

Prijslijst SRAM RED AXS 2024