Van Bon test: Scott Foil 20 Disc

De Scott Foil 20 Disc is niet de lichtste aero racer die er is. Maar kan hij dat kilootje te veel goedmaken met zijn rijeigenschappen? Léon zoekt het voor ons uit.

“Het wordt tijd voor een topfiets”, zeg ik op de redactie van Fiets. “Ik voel me de laatste tijd een beetje een zeikerd. Ik wil zo graag weer eens een mooi verhaal vertellen over een heerlijke fiets die top rijdt.” Hoofdredacteur Rodrick lacht: ”Nou, dat is alvast een mooi begin van je nieuwe test. De eerste zin heb je al.”

Het is een Scott Foil 20 Disc geworden. Aan deze fiets gaat een heel verhaal vooraf, dat begint in 1958. Ed Scott, ingenieur en een fervent skiër, presenteerde toen een nieuwe uitvinding: de aluminium skistok. Tot dan waren de skistokken van soepel bamboe of van robuust staal geweest, de nieuwe stok combineerde het beste van beide. Zo begon de geschiedenis van Scott USA, tegen woordig Scott Sports SA. Innovatie, design en kwaliteit zijn vanaf het begin de speerpunten van Scott geweest. Al vrij snel verhuisde het bedrijf naar Zwitserland, hart van het alpineskiën. De doorbraak in de wielrennerij kwam met de uitvinding van het aero opzetstuur. Greg LeMond dankte zijn meest roemruchte Tour de France zege mede aan Scott. In 1989 haalde hij met opzetstuur een onmogelijk geachte achterstand op Laurent Fignon in tijdens de afsluitende tijdrit. Hij won de Tour met het kleinste verschil ooit: 8 seconden.

DIKKERTJE

In 2017 lanceerde Scott de Foil Premium Disc als lichte aero fiets met schijfremmen. Met 7,2 kilogram is het een topper in zijn klasse. Ik test deze maand zijn zwaardere broertje: de Scott Foil 20 Disc. Of, nou ja, met 8,56 kilogram (inclusief pedalen) kun je hem gerust een ‘dikkertje’ noemen. Het frame oogt hetzelfde als de topfiets, maar er is HMF carbon gebruikt in plaats van HMX. Dat laatste is niet alleen drie keer duurder dan het eerste, het is ook sterker en stijver. Om dezelfde rijeigen schappen te krijgen met een minder stijve carbonsoort, heb je meer materiaal nodig. En dan wordt een fiets vanzelf zwaarder. Toch is het verschil tussen beide frames verwaarloosbaar: 1090 min 970 gram is 120 gram.

Het grote gewichtsverschil zit hem dus in de afmontage. Als ik de fiets ophaal, wordt me al verteld dat de wielen eerder goede trainingswielen zijn dan wedstrijdwielen. Neemt niet weg dat ik 8,5 kilo best zwaar vind voor een racer van deze prijs, zelfs voor een aero model met schijfremmen. Het frame van de Foil 20 mag dan praktisch hetzelfde lijken als die van de Foil, in deze setup heb je het over een totaal andere fiets.

COOL

Hij ziet er wel cool uit. De ‘vleugeltjes’ aan de voorvork vallen op. Aan de kant van de schijfrem sluit de vleugel mooi om de remklauw, die bijna helemaal verdwijnt. Ook aan de binnenkant zit een verdikking om de klauw uit de wind te houden. Aan de andere zijde is de vleugel kleiner, maar niet minder stijlvol. Jammer vind ik wel dat de steekas geen afneembare hendel heeft: dat had net wat strakker geoogd. De rest van het frame schreeuwt ‘aero’. De zitbuis loopt mooi om het wiel en de achtervork grijpt er laag op in. De zadelpen heeft een aerodynamische Dvorm. De voorvork sluit prachtig aan op de onderbuis en het balhoofd. Het frame oogt erg mooi. Ook het spuitwerk spreekt mij aan. Metallic blauw aangevuld met zwart en grijszilver, met oranjerode accenten: dat oogt chique. De kabels zijn mooi weggewerkt, de weg binnendoor richting rem zou verbeterd moeten zijn. De achterderailleur hangt aan een speciaal ontworpen haak, zodat het wiel er gemakkelijker uitgaat.

EIGEN ONDERDELEN

De afmontage van de fiets is op zich oké. De semigeïntegreerde stuurpen oogt netjes. Net als het stuur is deze van Syncros, het onderdelenmerk dat sinds 2012 onderdeel is van Scott Sports. Ook het zadel en de zadelpen zijn van het eigen merk. De zetel ziet er goed uit, maar ook wat spartaans. Ik krijg spontaan pijn aan mijn billen als ik er naar kijk, maar misschien valt het wel mee. De Syncroswielen hebben aluminium velgen. De naven zijn geproduceerd door DT Swiss, wat kwaliteit betekent. Opvallend zijn de 28 milli meter banden. Scott loopt graag voorop en voorspelt dat brede banden standaard worden. Daarom monteren zij die nu al op hun fietsen – de Foil kan maximaal 30 millimeter banden behappen. De overige onderdelen zijn van Shimano. De mechanische Ul tegragroep met hydraulische remmen is vertrouwd en al meerdere keren goed bevonden. De fiets heeft voor en achter 160 millimeter schijven.

DE FOIL REAGEERT GOED EN LAAT ZICH GEMAKKELIJK VAN LINKS NAAR RECHTS GOOIEN

STRAKKE BAK

Tijd voor een rondje. Even een dik uur knallen door de duinen. Mijn favoriete rondje als ik weinig tijd heb loopt langs de Vliet, de duinen in, de duinen uit en terug door Leiden. Of andersom, dat ligt een beetje aan de wind en aan hoe mijn kop staat. Vandaag ga ik eerst door de stad. Omdat ik er een snel rondje van wil maken, vertrek ik gelijk aan een stevig tempo. Ik laveer tussen de auto’s en de fietsers door. De fiets vindt dit leuk. Hij reageert goed en laat zich gemakkelijk van links naar rechts gooien. Bij het optrekken merk je wel dat het geen slanke den is: heel flitsend gaat het niet. Desalniettemin verloopt de rit tot nu toe vlotjes.

Als ik de stad uit ben, verbaas ik mezelf hoe snel je aan bredere banden went. Ik herinner me nog mijn eerste keer op 25 millimeter banden. Oh, wat vond ik dat lomp en verschrikkelijk. Nu kijk ik naar beneden en stoor me totaal niet aan het 28 millimeter brede rubber onder de Foil. Het voelt ook goed. Comfortabel, maar niet traag. Over de steentjes vlak voor de duinen is het helemaal lekker. Ik houd continu druk op de pedalen. Ik voel me niet top, dus een goeie training is meer dan welkom. Even door dat gevoel van ongemak en stramme poten heen trappen. Dat doet zeer, maar kan ook heerlijk zijn. Ik draai links de duinen in en zet vol aan. De Foil is een strakke bak. Stijf en reactief. Ook op de rechte stukken nodigt hij uit om gas te geven. De glooiende duinen stuif ik door. Ik zie een groepje voor me en daar moet ik natuurlijk naartoe. Ik focus mezelf en geef extra gas. Ernaartoe, erop en erover. En nu niet terug laten komen. Ja, fanatiek ben ik zo nu en dan nog wel.

Een prima fiets met prima eigenschappen. Maar hij zou wel aan de lijn mogen

ROOMIE

Scott is sponsor van World Tourteam MitcheltonScott, en daar heb ik wel wat mee. Mathew Hayman rijdt bij die ploeg, en dat was vroeger regelmatig mijn roomie. Zo’n band gaat nooit verloren. Mathew won Parijs-Roubaix in 2016 op een Foil. Niet de fiets waar ik nu op rijd, maar toch: ik moest er wel even aan terugdenken. Hij sprintend naar de winst, ik juichend achter mijn fotocamera.

Met zijn ploegmaat Caleb Ewan, die nu furore maakt als sprinter, was ik ooit een koppel tijdens de Bendigo Madison, een Australisch wieler spektakel. Ik werd als de oudste gekoppeld aan de jongste: Caleb dus, toen nog junior, maar al een groot talent. We werden vijfde, volgens mij. Calebs speciale houding tijdens de sprint maakt hem een opvallende verschijning. Super aerodynamisch zitten en dan ook nog power kunnen leveren: dat zijn z’n ingrediënten voor succes. Waarmee, ik maar wil zeggen: de Foil doet het goed op het hoogste niveau.

Mijn broer komt op bezoek en staat stil bij de Scott in de gang. “Wow, dat ziet er goed uit”, zijn z’n eerste woorden. Hij loopt er een beetje omheen en dan tilt hij hem op. “Niet bepaald licht, toch?” Hij kijkt naar mij. Op dat moment heb ik hem nog niet gewogen en schat dat hij net onder de 8 kilo zit. Maar misschien is dat wel wat ik verwacht van een fiets met die kwaliteiten. “Nee, zeker niet licht, maar hij rijdt wel lekker!”

LEK!

Ik vertrek voor een volgende rit. Het is eindelijk lekker weer, dus ik moet gewoon even rijden. Het zadel valt mee: ik zit er redelijk op en de angst voor zadelpijn lijkt onterecht. Maar daar moet ik wel bij aantekenen dat mijn ritten nog niet zo heel lang zijn geweest. Of een dag in het zadel een probleem zou zijn? Mijn gevoel zegt van niet. Het stuur ligt lekker in de hand en de cockpit ziet er prima uit. Een echt aero stuur had extra punten opgeleverd. Hoewel Scott er wel eentje in de collectie heeft, is toch gekozen voor een gewoon stuur.

Schakelen gaat als een zonnetje. Net als het remmen. Schijfremmen zijn de juiste keuze voor het gros van de wielrenners: ze remmen goed en remmen onder alle omstandigheden. Ik cruise wat tussen de weilanden door met de handen onder in de beugels. De loop van de fiets is goed. Voor de bocht geef ik wat gas. Plat door de bocht en aanzetten. De brede banden geven me een veilig gevoel. Alsof ik meer grip heb. De fiets laat zich goed handelen. Als ik bij het bordje Leiden kom, trek ik nog een sprintje. Bijna thuis. Maar dan: lek. Achter. Ik haal het wiel eruit. Dat gaat door de speciale derailleurhanger minder makkelijk dan ik gedacht had. Het lukt wel, maar evengoed is het even een gedoe. Het wiel terugzetten gaat overigens wel heel goed. Hij valt redelijk gemakkelijk op de juiste plek en ik kan de steekas er zo doorsteken. Niet veel later ben ik weer thuis. Ik kijk nog even naar de Scott. Hij blinkt nog steeds en ik vind het een mooi beestje.

UITSTRALING

Al met al is de Scott Foil 20 Disc een prima fiets met goeie rijeigenschappen. Maar hij zou wel wat aan de lijn mogen. In mijn ogen is hij gewoon te zwaar voor een fiets van 3599 euro. Ik schat dat de wielen daar een groot aandeel in hebben. Dat is een keuze van Scott. Vaak willen mensen topwielen van een bepaald merk en nu zijn ze vrij om die te kiezen. Toch vind ik dit niet een geweldige oplossing. Let je puur op uiterlijk en kwaliteit (buiten het gewicht om), dan is het een heerlijke fiets. Eentje die opvalt en een chique uitstraling heeft. En ja, een fiets met de uitstraling van een topper is ook wat waard.