Wat als je na een half uur op de gravelbike al last krijgt van tintelende vingers in beide handen, terwijl je op de racefiets nergens last van hebt? Fysiotherapeut Remco Ridder geeft op onderstaande vraag antwoord.
‘Ik fiets normaal het hele jaar op de racefiets, maar sinds vorig jaar rijd ik vooral in de winter ook op een gravelbike. Het bevalt me supergoed, maar op de gravelbike krijg ik elke keer na ongeveer een half uur tintelende vingers in beide handen. Even schudden helpt, maar na een minuut is het weer hetzelfde. Op de racefiets heb ik nergens last. Ik denk zelf dat het aan mijn houding op de fiets ligt en ik heb het stuur van mijn gravelbike 25 millimeter laten zakken om meer bij de positie van mijn racefiets in de buurt te komen. Dit werkt echter niet en ik vraag me af of ik misschien nog verder moet zakken, maar ik weet
ook dat je op een gravelbike iets comfortabeler hoort te zitten. Hoe nu verder?’
Tekst: Remco Ridder
Het ligt inderdaad het meest voor de hand het verschil te zoeken in de fiets(houding). Dit in tegenstelling tot een mogelijke oorzaak in je eigen lijf. Je zou dan kunnen stellen dat de positie op jouw racefiets ‘klopt’. In ieder geval voor deze klachten. De gedachtengang om dan de houding van de racefiets te kopiëren naar de gravelbike zou in de basis moeten werken, maar het kan nog best lastig zijn om dit netjes en correct uit te voeren. Je hebt tenslotte wel te maken met twee verschillende fietsen waarvan de framegeometrie niet hetzelfde zal zijn. En inderdaad, de meeste mensen zitten wat minder diep op de gravelbike, al is dit natuurlijk ook afhankelijk van je race-positie en bovendien is het ook geen must.
Toch is het interessant om de cruciale factor die de tinteling veroorzaakt wel te achterhalen. Tintelingen ontstaan namelijk door een (lokale) doorbloedingsstoornis van een zenuw. Meestal veroorzaakt door druk of trek op het zenuwomhulsel. Grofweg zijn er vier locaties waar dat in dit geval zou kunnen plaatsvinden: pols, elleboog, schoudergordel en nek. In al deze gevallen zal de tinteling zich manifesteren in je hand. Soms in combinatie met andere symptomen, maar daarover heb ik je niet gehoord. Dit kan door een arts
(neuroloog of sportarts), maar ook door een fysiotherapeut verder uitgezocht worden en licht werpen op je probleem.
Fietsafstelling
In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, ligt de oorzaak bij fietsers in 90 procent van de gevallen in de schoudergordel en niet in de hand of pols. Het gaat dan vaak over het dichtdrukken van de costo claviculaire ruimte. Dit is de ruimte tussen je sleutelbeen en bovenste rib waar een belangrijke hoofdzenuw loopt die naar je arm gaat. Druk op die zenuw aldaar zal resulteren in tintelingen in de hand aan die kant. Als de klachten aan beide kanten symmetrisch optreden is dat medisch gesproken meestal niet zo’n goed teken, maar dit komt bij fietsers juist wel vaak voor op die manier als gevolg van de houding die tijdens het fietsen behoorlijk symmetrisch is! De klachten kunnen dan gelijkwaardig optreden aan beide zijden; zelfde startmoment, zelfde intensiteit, zelfde locatie.
Maar vaak zit er wel wat verschil in. Die ruimte achter je sleutelbeen wordt dan in de meeste gevallen dichtgedrukt door het ‘hangen’ in je schouders dat bijna altijd veroorzaakt wordt door het rijden met gestrekte armen of liever gezegd ‘gestrekte ellebogen’. Dit dien je dus te voorkomen!
‘Hangen’ in je schouders komt meestal door gestrekte ellebogen.
Dat lijkt in eerste instantie simpel uit te voeren, maar het heeft heel veel te maken met je fietsafstelling. De fiets dient namelijk zo afgesteld te zijn dat je eigenlijk als vanzelf je ellebogen buigt in plaats van dat je dat de hele tijd moet blijven ‘bedenken’. Het gaat namelijk niet voor niks fout. Je fietspositie lokt dit uit. Met deze wetenschap zou je dus nog eens kunnen kijken naar de verschillen tussen beide fietsen. Hoe ‘diep’ je zit is dus zeker niet bepalend, maar het is de combinatie van diepte en strekking (reach). En realiseer je ook, dat je wel uit moet gaan van eenzelfde handpositie op het stuur! Anders wordt het toch een beetje appels met peren vergelijken. In principe moet je dan uitgaan van een basisgreep bovenop het stuur tegen de remhendels/shifters aan.
En het is dus ook prima mogelijk om minder diep te gaan dan op je racefiets, maar dan zal je wel de andere factoren moeten meewegen. Je zult dan dus wat moeten spelen met de hoeveelheid spacers onder je stuurpen (functionele stack) en de lengte van deze stuurpen (functionele reach). Bij deze variaties zul je steeds moeten kijken naar wat het doet met je schouders en met name wat het doet met de strekking in je ellebogen. Als je het echt netjes wilt doen, schakel je natuurlijk de hulp in van een bikefitter. Dan kun je alle hoeken en afstanden zorgvuldig in kaart brengen. En bovendien kun je dan ook je zadelpositie en het benenwerk meenemen. Succes!