Tintelende en dove voeten, we hebben er allemaal wel een keer last van gehad. Maar wat doe je eraan en – nog belangrijker – hoe kom je er weer van af? Fysiotherapeut Remco Ridder geeft antwoord op onderstaande vraag.
Ik heb al een tijd last van slapende, licht tintelende ledematen als ik langere stukken fiets. Dit start in mijn linkervoet, meestal na een half uur fietsen. Daar heb ik er ook het meeste last van. Vanuit mijn linkervoet spreidt het zich uit naar mijn onderbeen. In mindere mate heb ik dit ook aan de rechterkant. Ook daar begint het in de voet en kruipt het slapende gevoel langzaam omhoog naar mijn onderbeen. Ook in mindere mate heb ik het tegenwoordig in mijn handen. Ik dacht dat het aan schoeisel, fiets of zadel lag, maar na een schoenwissel veranderde er niets. Ook heb ik weleens op andere racefietsen gezeten en ook toen kreeg ik er last van. Ik heb niet het idee dat het slapende gevoel veel impact heeft op mijn prestaties op de fiets. Enig idee wat dit zou kunnen zijn en of het op te lossen is?
Tekst: Remco Ridder
Je omschrijft een vervelend probleem. Over tintelingen en dove of slapende ledematen bestaan veel meningen en ideeën. Ik zal proberen of ik, aan de hand van jouw verhaal, er enig licht op kan laten schijnen. Tintelingen ontstaan als de doorbloeding van een zenuw in het geding is. Dit kan ontstaan door druk of trek aan het bloedvat dat voor de doorbloeding van deze zenuw zorgt. De doorbloeding
vermindert of stopt en de zenuw wordt hierdoor in zijn functie gestoord. Het gevolg: tintelingen en uitval van gevoel (en soms uitval van spier).
In de regel treden dit soort situaties niet al te snel op, want de zenuwen liggen wel enigszins slim weggelegd in ons lichaam. Maar als deze situatie langere tijd aanhoudt, kan er een ‘doof’ of ‘slapend’ gevoel ontstaan. Alsof het lichaamsdeel niet meer helemaal meedoet. Je kunt ook daadwerkelijk minder goed voelen met dit deel van je lichaam. De fijne tastzin valt eerst weg, later raakt ook de grovere tastzin aangedaan. Maar: als de druk op het bloedvat wordt opgeheven, zal de doorbloeding weer op gang komen en de situatie zich snel herstellen.
Begin bij het uiterste
Het lastige is vaak om uit te vinden ‘waar’ de druk plaatsvindt. De storing in de doorbloeding heeft éérst consequenties voor het uiterste, dus dus het deel van deze zenuw dat het verst weg ligt. Dat kan bijvoorbeeld in je tenen of je voet zijn, waarna het zich verder zal uitbreiden richting de minder ver gelegen delen, zoals enkel en onderbeen. Maar ook al beginnen je klachten in je voet, het is maar de vraag of de obstructie daar vlakbij zit. Misschien zit het werkelijke probleem wel 50 centimeter verderop. Het opvallende van jouw verhaal is dat het niet, zoals meestal, aan één zijde blijft, maar dus in beide benen optreedt. Nog bijzonderder is dat het soms ook naar je handen trekt. Dit is erg ongebruikelijk. Het is tamelijk onmogelijk om op identieke wijze aan twee zijden exáct dezelfde doorbloedingsstoring van een zenuw, soms ook nog in dézelfde mate, te veroorzaken. Dit kan eigenlijk alleen als er maar één oorzaak aan te wijzen is voor de doorbloedingsstoringen in de verschillende lichaamsdelen. De gemeenschappelijke factor is in ieder geval fietsen.
Als we daarop voortborduren, zijn er eigenlijk twee mogelijkheden:
1. Je hebt een algemene aandoening, waarbij álle ledematen tijdens het sporten of fietsen problemen gaan krijgen met de doorbloeding van zenuwen. Dit ligt niet erg voor de hand, ik ken namelijk geen aandoening die alleen deze symptomen op dit moment presenteert. Maar deze optie valt niet helemáál uit te sluiten en zou door een neuroloog verder onderzocht moeten worden.
2. De algemene factor, en dit ligt veel meer voor de hand, is jouw positie op de fiets. Als je fietspositie zich kenmerkt door veel algemene spierspanning of te veel rek op bepaalde delen tijdens het fietsen, zou dit in zijn algemeenheid voor verkramping en druk of trek kunnen zorgen. Zo’n situatie gaat vaak van kwaad tot erger, want op het moment dat je last begint te krijgen, is je aandacht gefixeerd. Je probeert iets te doen wat de boel verbetert. Maar hiermee verplaats je het probleem doordat je iets gaat doen wat nog meer buiten je comfortzone is.
Ik zou je dus adviseren om éérst je fietspositie eens goed te laten bekijken. Te beginnen met het juist positioneren van je schoenplaatjes, maar vooral ook met aandacht voor een comfortabele en uitgebalanceerde houding, waarbij gewaakt wordt voor overstrekking. Succes!
