Alle profs fietsen op een carbon racefiets, dus carbon moet wel beter zijn dan aluminium toch? Nou, zo simpel is het niet. Wat als je twee fietsen van gelijke prijs tegenover elkaar zet, één met een aluminium en de ander met een carbon frame? Dan wordt het een ander verhaal.

Carbon of eigenlijk koolstofvezel is een composietmateriaal. Het bestaat uit dunne vezels koolstofvezel in combinatie met een kunsthars. Het materiaal is zeer sterk en ook nog eens erg licht. Het werd oorspronkelijk veel in de racerij en lucht- en ruimtevaart gebruikt, maar het is al sinds eind jaren ’80 ook niet meer weg te denken uit de wielerwereld.

Lichter, maar duurder

Carbon frames zijn dus veel lichter dan een stalen of aluminium frame, maar ook veel kostbaarder om te maken. Dat heeft niet zo zeer te maken met de prijs van het materiaal, maar vooral met de hoge kosten die gemoeid zijn met het produceren van de juiste mallen die nodig zijn om carbon frames te maken. Een mal van een fietsframe kan zomaar 100.000 euro of meer kosten, en voor elke maat heb je een andere mal nodig. Reken maar uit…

Niet voor niks hebben racefietsen in het lagere segment bijna zonder uitzondering een goedkoper te produceren aluminium frame, terwijl vrijwel alle fietsen in het hogere segment juist voorzien zijn van zo’n duur maar licht carbon frame. Er is echter een middensegment, waar de duurdere aluminium fietsen en de goedkopere carbon fietsen met vergelijkbare prijskaartjes naast elkaar in de winkel staan. We hebben het dan over fietsen van om en nabij de 2000 tot 3000 euro.

Cannondale is al decennia meester in het bouwen van topklasse aluminium frames. Deze Caad13 met Ultegra-afmontage weegt slechts 8,2 kg, maar is met een adviesprijs van bijna 3000 euro niet goedkoop.

De meerprijs van carbon

Als geld geen rol speelt is carbon onbetwist het betere materiaal voor een fietsframe, maar geld speelt zelden geen rol. Fabrikanten doen continu concessies om een fiets binnen een bepaald budget te kunnen bouwen. Kiezen ze voor een duurder carbon frame, dan moet dat geld dus op andere onderdelen bespaard worden.

Kijken we naar merken die een aluminium en carbon racefiets met exact dezelfde onderdelen leveren, dan bedraagt de meerprijs voor een carbon frame zo’n 400 tot 500 euro. Dat betekent ook dat datzelfde bedrag bespaard moet worden op andere onderdelen als we een carbon fiets tegenover een gelijk geprijsde aluminium fiets zetten. En dat is een hoop geld.

Deze Merida heeft net als bovenstaande Cannondale een Ultegra-afmontage -zei het niet compleet- maar is voorzien van een carbon frame. In aanschaf zelfs 100 euro goedkoper, maar op de weegschaal ook 400 gram zwaarder dan de aluminium CAAD13.

Geld besparen is gewicht toevoegen

Zoveel geld, dat de goedkopere onderdelen zomaar de 500 a 600 gram die een carbon frame lichter is teniet kunnen doen. Goedkopere wielen en schakelgroep zijn immers een stukje zwaarder dan duurdere. Daar komt nog bij dat zwaardere wielen niet alleen bijdragen aan het totaalgewicht van de fiets, maar ook een hogere massatraagheid hebben. Omdat ze zwaarder zijn, kost het meer moeite om de fiets te laten versnellen. Een fiets van 9 kilo met lichte wielen versnelt dus makkelijker dan een fiets van 9 kilo met zware wielen. Ook schakelt een goedkopere, zwaardere groep doorgaans net iets minder fijn en flitsend dan een hoogwaardigere afmontage.

Aluminium frames zijn dus zeker niet uit de tijd en kunnen de concurrentie met carbon fietsen prima aan. Sterker nog, de kans is groot dat een aluminium fiets fijner en sneller fietst dan een vergelijkbaar geprijsde carbon fiets. Er is wel één maar. Een fiets met betrekkelijk eenvoudige en zware onderdelen laat zich in de toekomst net iets makkelijker upgraden dan een fiets die al voorzien is van goede wielen en schakelgroep. In dat geval is een carbon frame wellicht de betere basis.

Recycling en reparatie

Als laatste zijn er nog twee nadelen van carbon frames die we niet onvermeld kunnen laten. Zo is een schade aan een carbon frame moeilijk (en soms helemaal niet) te repareren en alleen tegen hoge kosten. Een aluminium frame is misschien nog wel lastiger te repareren trouwens, maar dat gaat gewoon niet zo snel kapot. En met een klein deukje in het metaal kun je meestal veilig doorfietsen, terwijl een kleine schade aan carbon onderhuids best wel een grote schade kan zijn zonder dat je dit kunt zien. Daarnaast is carbon vrijwel niet te recyclen, terwijl je een aluminium frame gewoon kunt omsmelten en het materiaal opnieuw kunt gebruiken.

Lees ook

De beste racefietsen tot 1750 euro (2023)

17 mei 2023 - Nieuws