In Het Geheim van Wielrennen wordt uitgelegd dat we wielerprestaties het beste kunnen uitdrukken aan de hand van de ADV (in Watt/kg) van de renner. We laten daar ook zien dat het maximale prestatievermogen voor mannelijke wereldtoppers op dit moment overeenkomt met een ADV van 6,4 Watt/kg. De maximale ADV van 6,4 Watt/kg geldt ook voor de wereldrecords bij het hardlopen en sluit aan bij de theorie van de biochemische energieproductie in onze spieren en de praktijkervaringen bij het wielrennen.Wat betekent een ADV van 6,4 Watt/kg nu concreet?
Hoe snel kan een wereldtopper daarmee rijden, zowel op het vlakke als in de bergen? En hoeveel langzamer gaan de gewone wielertoeristen en onze hypothetische renner snelle Eddy, die een ADV heeft van 4 Watt/kg en 75 kg weegt?
In deze column maken we een eerste analyse van de verschillen. We doen dat nu – en ook in de andere columns steeds – aan de hand van 2 cases:
1. een vlakke tijdrit over 40 km
2. de fameuze klim naar de Alpe d’Huez ( 14,45 km, hoogteverschil 1041 m)Indeling wielerprestatie naar niveau
We vergelijken de wielerprestaties steeds met elkaar op basis van de indeling conform bijgaande tabel. Deze tabel is gebaseerd op dezelfde grondslagen als de prestatiebeoordeling in de atletiek, waar men uitgebreide statistische analyses heeft gemaakt van prestaties op verschillende niveaus. De tabel sluit ook goed aan bij andere indelingen, zoals de Power Profiles en de Cooper test.
Prestaties op de vlakke tijdrit van 40 kmWe hebben met ons programma de prestaties berekend van de verschillende groepen renners en van snelle Eddy. We hebben dit gedaan voor de standaardomstandigheden (onder meer cdA = 0,3, cr = 0,004, gewicht 75 kg, gewicht fiets 8,8 kg, temperatuur 20 °C). De resultaten zijn weergegeven in de figuur en tabel. We zien dat de wereldtoppers onder de standaard omstandigheden een snelheid halen van 47,84 km/h en een tijd over de 40 km van 50,2 minuten.Liefhebbers halen een snelheid van 39,81 km/h en een tijd van 60,3 minuten. Zij rijden dus circa 17% langzamer dan de wereldtoppers. Hun ADV is echter maar liefst 40% lager. Dat komt omdat je vermogen met de 3e macht afhankelijk is van de snelheid.Onze snelle Eddy bevindt zich in de groep liefhebbers met een snelheid van 40,41 km/h en een tijd van 59,4 minuten. In andere columns gaan we steeds bekijken hoeveel sneller of langzamer Eddy wordt als de omstandigheden veranderen.
Prestaties op de klim naar de Alpe d’Huez
Ook hier hebben we de haalbare snelheden en tijden berekend onder de standaard omstandigheden, waaronder in dit geval ook een gemiddeld hellingspercentage van 7,41% (1041 meter hoogteverschil over een lengte van 14,45 km). Bij deze berekeningen hebben we overigens nog geen rekening gehouden met de ijle lucht in de bergen. De ijle lucht heeft 2 tegengestelde effecten: door de lagere dichtheid van de lucht daalt de luchtweerstand, maar tevens kunnen je longen minder zuurstof opnemen waardoor je prestatievermogen minder wordt. Het netto effect van beide verschijnselen is bij het klimmen negatief: je komt minder snel omhoog. In latere columns laten we dit zien.Zoals de onderstaande figuur en tabel tonen, kunnen de wereldtoppers onder de standaardomstandigheden de Alpe’Huez in 37,0 minuten beklimmen met een snelheid van 23,44 km/h. Het huidige record van Marco Pantani (37:35, dus 37,6 minuten) is iets minder snel, hetgeen verklaard kan worden door het effect van de ijle lucht. In Fiets editie 6-2015 behandelen we dit en gaan we tevens in op de vraag of Marco al of niet binnen de grens van het (‘schone’) menselijk prestatievermogen van 6,4 Watt/kg is gebleven.Liefhebbers kunnen de Alpe d’Huez beklimmen in 57,8 minuten met een snelheid van 15,01 km/h. Zij rijden dus maar liefst 36 % langzamer dan de wereldtoppers! We zien dus dat het verschil veel groter is dan bij de vlakke tijdrit en vrijwel gelijk aan het verschil in ADV van 40%. In de bergen is je klimsnelheid namelijk vrijwel recht evenredig met je ADV, waardoor je met een groter vermogen vrijwel evenredig sneller kunt klimmen.Tot slot vermelden we nog even de prestaties van snelle Eddy op de Alpe d’Huez. Hij bereikt de top vooraan in de groep liefhebbers na 55,7 minuten en kan klimmen met een snelheid van 15,58 km/h. In de latere columns laten we onder meer zien hoeveel sneller hij kan klimmen als hij erin slaagt om zijn gewicht en dat van zijn fiets te verminderen.
Je kunt de invloed van alle factoren op je eigen prestaties berekenen met onze calculatoren op www.hetgeheimvanwielrennen.nl. Daar kun je ook ons boek bestellen.Hans van Dijk, Ron van Megen en Guido Vroemen