Na wekenlang opgesloten te hebben gezeten wilden we wel eens wat anders dan dat ene rondje wat je ook nog in je eentje rijdt. Tijd voor variatie. Dat komt mooi uit: we hebben – binnen alle regels – drie onderdelengroepen kunnen testen die nét wat anders zijn dan wat je gewend bent. We hebben fietsen met de elektronische FSA K-Force We, de hydraulische Rotor 1×13 en de mechanische Sensah Empire groep mee op pad genomen.

Beeld: Remco Veurink

FSA K-Force WE

Je zoekt met je handen de shifters op. Dat valt helemaal niet tegen. Het eerste contact is niet veel anders dan bij Shimano Dual Control-shifters. De hendels zijn in het midden 32 millimeter breed, 1 millimeter smaller dan bij Shimano.
De FSA K-Force WE is in feite een hybride draadloze groepset. De batterij, voor- en achterderailleur zijn verbonden via een draad, de accu zit in de zadelpen en de beide shifters zijn draadloos en worden elk apart aangedreven door een krachtige lichtgewicht batterij.

De communicatie tussen de shifters en de voorderailleur verloopt via ANT+. De reden dat FSA ANT+ boven Bluetooth heeft verkozen, is omdat ze met ANT+ een storingsvrije communicatie konden bieden. Naast shifters zijn er derailleurs, een ketting, cassette, crankstel en schijven. Je schakelt – net als bij Shimano – rechts de achterderailleur en links de voorderailleur. Elke shifter heeft een boven- en ondergedeelte. De lepels zitten dicht bij elkaar; je moet wel even voelen welke lepel je bedient. Bij rechts schakel je met de bovenlepel op en met de onderste af. Links is dat precies andersom – boven naar het grote blad en onder naar het binnenblad. Je hoort dat je schakelt en in deze setting gaat het wisselen van de ketting snel genoeg. Alles werkt zonder haperingen. Achter schakel je in één keer vijf tandjes op (lichter), afschakelen gaat – mits je de lepel ingedrukt houdt – gewoon achter elkaar. Via een speciale app kun je het schakelen van de shifters van links en rechts – en vice versa – switchen, de schakelsnelheid instellen en je kunt de stroomvoorraad checken. Heb je een tijdje stilgestaan, dan moetje de groep weer tot leven wekken. Dat kan door op een aan-uitknop op de voorderailleur te drukken. Daarnaast zit de knop voor de precieze setting van de versnellingen. Mocht je ketting niet lekker lopen, dan kun je via deze knop de derailleur stellen. Remmen met je handen boven op de hendels: prima.

Rotor 1×13

Zo op het eerste gezicht lijkt-ie op een 1x-shifter. Van SRAM. Zo voelt-ie ook, al is de ‘tuut’ aan de bovenzijde net wat hoger en breder. Er is ook maar één shifter; die beweeg je van buiten naar binnen. Een kleine klik voor zwaarder, een langere zwaai om lichter te schakelen. Maar je merkt pas verschil als je echt gaat schakelen. Voelt een SRAM-shifter als een stokbrood dat sinds jeudi buiten de tent heeft gelegen en dat op je vendredi wilt aanbreken, een Rotor-shifter voelt dan meer als de camembert die je dan op je stokbrood wilt smeren. Je moet als het ware even zoeken naar hoe stevig je je mes in het kaasje moet zetten… Je dient vooral zelf uit te vogelen hoe hard je moet duwen; je verplaatst toch de oliedruk. Dat is in het begin niet evident.

Zichtbaar is de oversized springveer in de derailleur – die zorgt ervoor dat er voldoende spanning op blijft staan. Er is een ook een unlock knop, zodat je het achterwiel makkelijk kan demonteren. De aanslag is in te stellen door middel van een inbusbout; Rotor heeft een reeks tutorials op YouTube staan om je te helpen. Je hebt de keuze uit dertien tandjes. Er is de keuze uit 10-36, 10-39, 10-46 en 10-52. Om de 10 te monteren heb je een speciale body c.q. wielset nodig. Er is géén voorderailleur. De prima remmen komen van Magura, de ketting is een KMC 12-speed model – die werkt goed.

Onze testfiets was met de Q-Rings 48 tands uitgerust – het ‘overwinnen’ van het dode punt van het ovale blad eist in het begin meer aandacht op dan welk kransje je achter gaat kiezen. De grote oppervlaktes van het frame resoneren lekker met de redelijk luidruchtige aandrijving – je hoort de derailleur schakelen en de ketting loopt bij een 1x altijd wat gewrongen. De simpele vraag is: doet-ie wat-ie moet doen? Kun je gewoon volle bak op de pedalen stampen? Ja. Je kunt maximaal vier kransjes in één zwaai opschakelen; afschakelen gaat een voor een. Ben je er eenmaal aangewend, dan is er geen vuiltje aan de lucht.

Sensah Empire

Al surfend op het internet komt Sensah Empire 2×11 in beeld. Glanzend zwart met rode accenten, aluminium en kunststof, ‘rubbers’ met ribbeltjes. Oogt lekker. Een importeur is nergens te vinden, de groep is te koop via Chinese verkoopsites en eBay. Ik bestel een setje via eBay. Op 31 maart besteld, op 21 april in huis. De set kost 100 dollar, maar daar komen 25 dollar voor snelle levering door DHL en 45 euro invoerrechten bij. In totaal betaal je dus 175 euro voor twee three in one shifters en een voor- en achterderailleur, verpakt in bubbeltjesplastic in een doosje. Zonder info of uitleg. Uiteraard kun je wel het een en ander checken; vooral via YouTube en na enig zoekwerk blijkt er een officiële website te zijn: sensahsmart.com. Sensah sponsort een Zweeds Pro Continental team.

De montage is eenvoudig, tenminste als je al wat ervaring hebt in het ‘aansluiten’ van kabels. Die zitten er trouwens niet bij; alleen twee derailleurkabels. Het afstellen van de voorderailleur is wat lastig; in de linkershifter zit een trimfunctie ingebouwd en je moet even zoeken hoe strak je de binnenkabel moet trekken.
Hoe werkt het? De hendels hebben elk één shifter c.q. remhendel van 14 centimeter lang. De werking is als bij SRAM; rechts een kleine klik is ‘zwaarder’, een flinke zwaai is maximaal drie tandjes lichter. De zwaai die je moet maken is voelbaar – ruim twee keer – langer dan die van Shimano of SRAM. Aan te raden is om hoogwaardige Optislick-derailleurkabels te monteren, dat scheelt in de kracht die je moet uitoefenen. Heb je eenmaal de juiste zwaai gevonden, dan doet de derailleur wat die moet doen. De nieuwe Shimano-voorderailleurs met de nieuwe ‘link’ schakelen trouwens wel een stuk sneller en je hebt minder kracht nodig. Remmen gaat prima, al voelen de hendels glad aan. De achterderailleur heeft een flinke spanning – minder kans op een ‘wapperende’ ketting – en schakelt maximaal een 28. Je kunt een standaard 11-speed ketting en cassette monteren; niks aan het handje en de derailleur en shifters zijn compatibel met SRAM. Het werkt prima verder. Fijn groepje. Niks meer maar ook niks minder.

Conclusie

Die first date viel niet tegen. Dat klinkt wat zuinigjes, maar we zijn natuurlijk verwend door wat de ‘grote drie’ brengen. De Rotor 1×13 inclusief carbon wielset en standaard crankstel kost 3449 euro, de FSA WE kost circa 2000 euro zonder powercrank – die kost dan ongeveer 1200 euro meer. De FSA en Rotor doen wat ze beloven: schakelen en remmen. Gedurende de testperiode bleken ze zeer stabiel te zijn. De shifters liggen goed in de hand – je hoort ze wel iets als je over keitjes rijdt – en je hebt altijd een goed gevoel bij het schakelen; bij FSA is dat net wat krachtiger dan bij Rotor. De remmen zijn prima te doseren; de testfietsen hadden al wel een heel leven achter zich, dus een paar verse blokken en anders inremmen zou goed doen. Dat is de basis. Uiteraard kies je bewust voor een 1x-aandrijving. Zorgvuldig de tanden op het ‘grote blad’ tellen en je weet of je voldoende in huis hebt. FSA is dubbel, dus dat mag geen probleem zijn (de achterderailleur kan maximaal 32 aan).


Maar beide groepen zijn ook een platform voor méér: zowel FSA als Rotor bieden de mogelijkheid om de onderdelen aan een vermogensmeter te koppelen (de Powerbox van FSA -zie ook www.fiets.nl/2018/05/17/review-fsa-powerbox-vermogensmeter-spider/ – en bij Rotor de 2INPower. En, alleen schijfremmen (de WE is er nog zeer beperkt met velgremmen). Die je trouwens ook kunt koppelen aan die van Shimano. FSA is 11-speed, dus ook daar kun je mixen.
Sensah is prima voor vervangingsonderdelen, maar wel alleen voor velgremmen of mechanische schijfremmen. Wil je geen prijzige Shimano-shifters – een paar 105 7000 shifters kost al snel 200 euro – dan is dit prima. Je bent wel aangewezen op China. En je koopt spullen zonder een enkel image. Een zo laag mogelijke prijs zoeken, bestellen, afrekenen en wachten. In deze tijden zouden we misschien beter de lokale dealer kunnen steunen dan een bedrijf (?) in China. Wil je gewoon zekerheid, ga dan voor Shimano, SRAM of Campagnolo, maar wil je eens iets anders dan heb je dus ook nog de keuze. Het is aan jou of je voor een second date wilt gaan…

SENSA(H)
Sensah klinkt als Sensa. Maar de Nederlandse(Almelo) fabrikant van Sensa Bikes laat ons weten dat ze niets met deze onderdelen te maken hebben. Door deze producten op de Europese markt aan te bieden, maakt de Sensah fabrikant volgens het Nederlandse Sensa inbreuk op de merkrechten. De douane zou er volgens hen dan eigenlijk op moeten toezien dat dit soort producten niet ingevoerd worden.